Dat kleine Libanon
Het oude verhaal was dat Israël Beiroet en Baalbek bombardeert terwijl het Zuid Libanon binnenvalt met zijn tanks en sjiïetische steden en dorpen beschiet en “ontruimt”, met als pretext dat het de Hezbollah wil uitschakelen. Die Hezbollah zijnde een door Iran gesponsorde maar diep in Libanon ingeplante sjiïetische militie die Israël met beschietingen wil dwingen zijn oorlog in Gaza te stoppen. Mede omdat Hezbollah zich diep ingegraven en verschanst heeft met veel modern wapentuig, wat de oorlog ook voor Israël moeilijk maakt, is er de dreiging, vooral dan aan de kant van de Israëlische regering, om van Libanon “een tweede Gaza” te maken.
Gaza, waar de al een jaar oude oorlog en etnische zuivering, die niet alleen Hezbollah wou stoppen maar naar eigen zeggen ook de Amerikaanse regering (zie VS president Joe Biden en zijn verklaringen over wapenstilstanden), al die tijd gewoon voortgaat, tot op de huidige dag.
Het dodencijfer daar is, voor de Gazastrook, voorbij de 44.976 doden gestegen, bij 106.260 verminkten.
Het loont Gaza niet uit het oog te verliezen, aangezien dat essentieel deel uitmaakt van de Israëlische droom van het Nieuwe Midden-Oosten. Nieuwe kolonisten maken zich klaar om daar neer te strijken zodra er geen Palestijnen meer zijn.
Bij de dreigende uitzaaiing van de oorlog naar andere buurlanden (Syrië en ook Iran werden al geregeld onder vuur genomen door de Israëlische luchtmacht en geheime diensten), gingen onder meer de Amerikanen en Fransen op zoek naar een wapenstilstand voor Libanon — niet voor Gaza. Die kwam er op 26 november. Op dat moment waren er bijna 4.000 Libanese doden gevallen en waren meer dan een miljoen mensen op de vlucht gejaagd, terwijl Hezbollah-acties bij de 130 Israëlische doden eisten. Voor Israël kwam het staakt-het-vuren in Libanon uit, citeert journalist Richard Silverstein de Israëlische commentator Ron Edelist, omdat het een munitietekort begon te voelen, door de Amerikaanse beperkingen op wapenleveringen, en daarbij last had van “erosie” in zijn militaire reserves, lees groeiende onwil onder reservisten om voort te vechten.
Maar, schrijft de welingelichte en doorgaans betrouwbare Silverstein, laat Joe Biden blij zijn wapenstilstand tussen Israël en Hezbollah aankondigen, in feite is dat een akkoord tussen Israël en de Libanese regering. Waarbij een Libanese regering nauwelijks bestaat en Israël de gebruikelijke slagen om de arm houdt. Hezbollah was bij het akkoord niet betrokken. De VS zei dan dat Iran van het akkoord afwist. Maar de VS hebben geen betrekkingen met Iran. En Israël…
Volgens dit akkoord dat er dus nauwelijks een is, moet Hezbollah zich naar het noorden terugtrekken uit Zuid Libanon tot boven de rivier Litani.
Het Zuid-Libanese gebied dat momenteel door Israëlische troepen bezet is, zou dan ingenomen worden door het Libanese leger en de UNIFIL troepen van de VN vredesmacht. Maar het Libanese leger was tot nog toe niet opgewassen tegen de veel sterkere Hezbollah militie, en de UNIFIL was
door zijn ingebouwde regels en beperkingen vrijwel geparalyseerd — zodanig dat het af en toe zelfs onder vuur genomen werd door de IDF. Natuurlijk zal de militaire macht van Hezbollah door de Israëlische aanvallen sterk verzwakt zijn en maken de Libanese strijdkrachten nu een kans — veel zal ook afhangen van het altijd wankele politieke evenwicht in Libanon: blijft Hezbollah een controlerende factor in de regering of niet?
De Israeli Defence Force zou zich terugtrekken tot de “blauwe lijn”, wat dan ongeveer de officiële Libanees-Israëlische grens zou zijn. Maar ook dat stelt niet veel voor. Atchalta, een regeringsgezinde Israëlische bron, schrijft dat een kritiek aspect van de “strategie” in kwestie de Amerikaanse instemming is met het “Israëlische recht” om resolutie 1701 van de VN-Veiligheidsraad af te dwingen, “wat de resolutie voor het eerest echt “tanden” geeft.” Die tanden, dat is dan unilaterale actie van Israël om een heropbouw van Hezbollah te beletten. Daarbij denkt men aan periodieke operaties van “het gras afmaaien” zoals de generale staf het noemt in zijn zeer eigen beeldspraak, om vijandige activiteiten de kop in te drukken. Anders gezegd, het staakt-het-vuren zou slechts aan één kant absoluut zijn, aangezien aan de andere kant Israël het recht behoudt Libanon te blijven beschieten en bombarderen wanneer het zo uitkomt. De wapenstilstand was inderdaad geen twee dagen oud eer de Israëlische luchtmacht nieuwe raids uitvoerde bij de grens in zuid Libanon.
Het grote Syrië.
De val in Syrië van het Assad-regime kwam voor iedereen als de klap van een vuurpijl — hoewel misschien voor sommigen meer dan voor anderen. Men kon dan de burgeroorlog vergeten zijn die het land sinds 2011 grotendeels verwoest heeft, en de talloze vluchtelingen uit zijn gebombardeerde steden — en uit het sinistere regime van de familie Assad, van vader op zoon — het feit dat Syrië ondertussen oefenterrein geworden was voor vriend en vijand van Bashar el Assad, voor Rusland en Iran, voor Turken en Koerden en Israëli’s, viel moeilijk te ontkennen. De Syrische Hezbollah-afdeling, die samen met Russische militairen het regime hielp verdedigen — niet omdat dat regime op zich verdedigd moest worden, maar omdat Syrië nu eenmaal de belangrijkste factor was in de buitenste verdedigingsgordel van Iran — was door de Israëlische oorlog tegen Hezbollah in Libanon in hoge mate verzwakt en kon, zo bleek ook de afgelopen week, niet veel meer tegenhouden. Omdat in het grotendeels wetteloos geworden Syrië ettelijke gewapende fracties en groepen actief waren, waaronder verschillende erfgenamen van Al Qaida en de Islamitische Staat, om niet te spreken van de waaier van geheime diensten uit de halve wereld — hier werden nota bene TV-soapseries over gemaakt — was het opaak geworden land zo goed als onvoorspelbaar geworden.
Het kan dan ook niet verbazen dat de groep — nu ongetwijfeld een ad-hoc gevormde alliantie van meerdere fracties die op termijn incompatibel zullen blijken — die op 8 december Damascus innam en het regime ten val bracht, een ingewikkeld Al Qaida verleden heeft. De groep die later de Hayat Tahrir al-Sham , HTS, van Abu Mohhamad al Jolani zou worden, hoorde aanvankelijk bij Al Qaida en heette Al Nusra. De islamisten van Al Nusra werden bewapend en getraind door Israël in de Syrische Golan hoogvlakte, (ongeveer zoals Israël in zuid Libanon het ” Zuidlibanese Leger” had opgericht als buffer tegen de Palestijnen en sjiïetische milities als Hezbollah). Israël bood eveneens medische zorgen in Israël zelf voor gewonde strijders van Al Nusra.
Met de tijd en de militaire successen, ging Al-Jolani (met zijn echte naam Ahmed al-Sharaa: Al-Jolani wordt ook als Al Golani geschreven, de oorlogsnaam verwijst naar de Golan, waar zijn familie uit verdreven werd door de Israëlische bezetting in 1967) proberen zijn organisatie in de mainstream in te passen. Hijzelf wordt immers nog steeds door tal van machtige landen (V.S., U.K., E.U.) als terrorist beschouwd, en Al Nusra dus ook. Daartoe trachtte hij het religieuze extremisme van de groep te milderen, en herdoopte ze in HTS. De HTS die zoals gezegd met alle overtuigingen in Syrië in vrede wil samenwerken dus.
Hoe lang hun rijk zal duren weet uiteraard niemand er is teveel tegenspraak in Syrië. Nog steeds wordt er gevochten tussen onder meer Turken en Koerden, en is het niet duidelijk hoeveel van het land HTS effectief controleert. Veel zal van de buurlanden afhangen, met name van Turkije en Israël.
Het Imperiale Israël
Israël heeft na de val van Assad immers geen 24 uur gewacht om de Golan binnen te rijden en de hoofdstad Damascus intensief te bombarderen. De Israëlische tanks bezetten de zogenaamde “bufferzone” van de Golan, langs de grens met Syrië. Dat zou alleen “voorlopig” bedoeld zijn. De luchtmacht voerde honderden raids uit op de infrastructuur van het Syrische leger, waaronder fabrieken, arsenalen, kazernes en batterijen, kelderde de schepen van de Syrische marine, en vernietigde zo grosso modo de Syrische defensie in haar totaliteit, die op dat moment toch niet meer kon terugschieten. De uitleg die hieraan door Israël gegeven werd, is dat het op deze manier geen aanvallen uit Syrië meer moet vrezen “van wie ze ook komen”, terwijl de bezetting van Syrisch grondgebied door Israëlische troepen “slechts voorlopig is”.
Men kan het ook anders bekijken. Rusland en Iran zouden druk bezig zijn hun militairen en andere “hulpverleners” aan het Assad-regime te repatriëren. Hezbollah Syrië zou zo goed als opgevouwen zijn — alleszins niet meer de tweede legermacht in het land. Hezbollah Libanon probeert koste wat het kost zijn totale ontmanteling door Israël — en door zijn Libanese tegenstanders — te vermijden. Israël kan het voorlopig ontwapende Syrië naar believen binnen- en buitenrijden wanneer het maar wil. Het kan ook het Syrische luchtruim doorvliegen zonder daarvoor permissie te vragen. Dit verandert de zaak.
Tot hier toe vormde Syrië zoals gezegd het hart van de buitenste defensie-ring van Iran. Dat was niet alleen door Hezbollah en haar militiegeschut. Het was vooral omdat Syrië bestond als soevereine natie, met een luchtruim dat de Israëlische luchtmacht niet zomaar op grote schaal mocht schenden zonder ongelooflijke stennis te veroorzaken. (Dat het dat de laatste tijd geregeld met ponctuele raids toch deed, doet er hier niet toe.) Daardoor vormde Syrië een remmende drempel voor Israël als het Iran zou willen aanvallen, bij voorbeeld om daar de nucleaire installaties te gaan bombarderen. Wilde het dat doen, dan moesten de Israëlische vliegtuigen de omweg maken over Turkije. Een lange omweg voor gevechtsvliegtuigen, met als bijkomend nadeel dat Turkije, hoe nauw de betrekkingen tussen Ankara en Tel Aviv meestal ook waren, nog altijd lid is van de Navo, en zich niet zomaar in gelijk welke oorlog kan mengen. Mede daarom had Israël voor zijn gedroomde grote oorlog tegen Iran de medewerking van de VS nodig, die het tot hiertoe niet kreeg. Ook dat kan misschien veranderen. Met de val van Syrië ligt de weg naar Teheran wijd open voor de vliegtuigen van Benyamin Netanyahu en zijn medeplichtigen.
Zoiets zou men al een strategie kunnen noemen.
