Heeft Keir Starmer zijn partij nog in de hand? De vraag wordt nu hardop gesteld, nadat diverse kandidaten bepaald onvriendelijke woorden hadden gesproken over Israël. Net zoals vroeger wordt het verschil tussen anti-Israël en anti-joods niet gemaakt.
Wie zich de campagne tegen Jeremy Corbyn herinnert, weet dat er een grote zuivering plaats vond in de partij. Met de oorlog in Gaza staat het probleem weer op de agenda en met verkiezingen in het vooruitzicht is het niet evident dissidente partijleden meteen uit te sluiten.
Labour staat ruim voorop in alle peilingen over de komende verkiezingen, wellicht eind dit jaar of ten laatste begin 2025. Toch is niet iedereen er gerust op. De Conservatieven van Rishi Sunak zijn erg veel krediet verloren, er wordt voortdurend gefluisterd dat er een ‘coup’ tegen de premier in de maak is, maar daarmee is nog niet alles gezegd.
De Conservatieven zullen verliezen, dat is zo goed als zeker. Maar kiezers kunnen ook naar de Liberaal-democraten overstappen of naar ‘Reform UK’, de oude Brexit-partij van Nigel Farage.
Bij twee tussentijdse verkiezingen afgelopen week voor de Commons, de Kamer van Volksvertegenwoordigers, in Wellinborough en Kingswood, kon Labour met een ruime meerderheid winnen. Dat stelt gerust.
Op 29 februari echter moet worden gestemd in Rochdale, en daar heeft Labour zijn steun voor de eigen kandidaat ingetrokken. Ashar Ali zou namelijk gezegd hebben dat Israël het licht op groen had gezet voor de aanval van 7 oktober, om zo Gaza te kunnen binnen vallen. Om een nieuwe kandidaat uit te kiezen is er geen tijd meer, en de angst om stemmen te verliezen aan de Conservatieven en misnoegde moslimkiezers is groot. Er werd even geaarzeld, maar toch heeft Labour nu zijn steun ingetrokken. Afwachten hoe dat loopt mocht de man verkozen worden.
Ook met een Labour kandidaat voor de algemene verkiezingen, in Hyndburn, zijn problemen. Graham Jones had verklaard dat Britten die voor Israël gaan vechten, moeten worden opgesloten. Hij werd meteen geschorst.
Keir Starmer duldt geen enkele dissidentie. MP Kate Osamor werd geschorst omdat ze op de Holocaust Memorial Day had gezegd dat er een genocide plaats vond in Gaza. Andy McDonald werd op de vingers getikt omdat hij de slogan ‘from the river to the sea’ had gebruikt. Afzal Khan, uit Manchester, nam ontslag als schaduwminister omdat hij voor een staakt-het-vuren had gestemd, wat absoluut niet mocht van de partijvoorzitter. Satvir Kaur van Southampton was gezien op een solidariteitsmeeting voor Gaza, maar dat werd later uitgelegd als een ‘vredeswake’.
Keir Starmer zelf verklaarde dat hij best begreep waarom Israël stroom en water afsneed in Gaza.
Volgens een Britse ngo, Declassified UK, is een kleine helft van het schaduwkabinet lid van ‘Labour Friends of Israel’ en wordt gefinancierd door een Israël-lobby of individuele leden ervan.
Hoe dan ook, Keir Starmer staat nog voor een zware opdracht, want onvermijdelijk heeft dit strenge optreden ook gevolgen bij de kiezers.
Dat de partij onlangs ook besloot de belofte in te trekken om 28 miljard Pond voor de groene transitie te reserveren, helpt ook niet.
De Britse sociaal-democratie is er duidelijk nog niet uit. Het is evenwel niet altijd duidelijk of het om anti-semitisme gaat dan wel om uitsluiting van radikaal-linkse partijleden. Of misschien beide?