(Antwoord op anti-burkaverbod-bijdrage op
www.uitpers.be)
Vooreerst dit. Ook voor mij behoort Uitpers tot de zeldzame alternatief kritische lichtpunten van ons Belgische medialandschap. Maar juist daarom deze vraag: wat doet daar dat artikel in de Uitpers van 1 maart, met als titel “Nederlands kabinet stemt in met boerkaverbod” ?
En vooral, vanwaar die eenzijdig negatieve afkeuring van dat verbod ?
De auteur Astrid Essed schuwt de grote woorden niet: “Door de boerka te verbieden gaat Nederland voorwaarts op het pad van zondebokvorming, stigmatisering en discriminatie. Maar volgens het kabinet biedt het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens de ruimte de vrijheid van godsdienst enigszins in te perken als dit in het belang is van de openbare orde.
Nu kan je over dat laatste lang discussiëren. Maar in Duitsland hebben ze alvast minstens één geval gehad van mannen in burka die een overval pleegden. Belangrijker is echter het onveiligheidsgevoel dat totaal gemaskerde vrouwen in heelder buurten kunnen veroorzaken. Niet alleen bij autochtonen, ook bij allochtonen. Je ziet immers gewoon niet meer met wie je te maken hebt. Je ziet geen gezicht. Hoe kan je dan met elkaar communiceren ?
Ik herinner me nog levendig de gesprekken in Schaarbeek met mijn Marokkaanse buurvrouw Mina, waarin zij me vertelde dat ze niet kon begrijpen dat de Belgen de hoofddoek zomaar overal toelaten. Toen we op een avond samen op straat stonden te praten en er een vrouw in “niqab” – enkel de ogen onbedekt – voorbijkwam, was het Mina die daarop reageerde. Waarop die vrouw ons iets terugsnauwde.
Alvast een deel van de allochtonen is met al de hoofddoeken, niqabs en burka’s, absoluut niet gediend.
Hebben veel allochtonen niet juist hun land van herkomst verlaten om hier in het Westen vrijer te komen leven? Hier worden ze dan geconfronteerd met dezelfde of nog ergere vormen van obscurantisme, die ze dachten achter zich gelaten te hebben. Mijn buurvrouw Mina vertelde me ook hoe ze van ander Marokkanen het verwijt kreeg dat ze te westers geworden was.
En zo zijn we bij de vraag hoeveel moslimvrouwen wel vrijwillig een hoofddoek, niqab of boerka dragen. Het is geen geheim dat vele moslimmannen de vrouwen daar toe dwingen, dat jongens meisjes op straat terroriseren met verwijten e.d. om ze te ‘overtuigen’. Naar het schijnt is het moslims in principe ook niet toegelaten om in een niet-islamitisch land te leven, maar alvast op dat punt leven veel moslims hun godsdienst niet na.
Wie bepaalt overigens wat de islam inhoudt ? Bekijk maar eens hoeveel stromingen er in de islam zijn, die elkaar soms – zie Irak – dagelijks naar het leven staan.
Het dragen van een burka – daar zijn de meeste stemmen het wel over eens – staat alvast niet in de koran. Niet.
Volgende redering van Astrid Essed gaat dus niet op: “Het Boerkaverbod is discriminerend, omdat het vrouwen het recht ontzegt, zich te kleden, zoals zij dat willen, waarbij zij zich in dit geval beroepen op hun religieuze overtuiging”
Als je dat soort gedachtegangen wil gebruiken, zullen we dan naaktloperij in de steden en elders ook maar toelaten, want een naaktverbod is discriminerend omdat het vrouwen het recht ontzegt zich te kleden zoals zij dat willen! En vrouwen, die moeten toch alles mogen wat ze willen, nietwaar ?
Ach, we leven in een samenleving. En elke samenleving legt beperkingen op. Daar moet je je aan aanpassen al was het maar omdat de samenleving ook veel teruggeeft: onderwijs, gezondheidszorg, openbaar vervoer enz. Je kleden als een individueel herkenbaar lid van de samenleving en niet als een rondlopende anonieme verzameling stoffen, is het minste wat je kan vragen.
Wie absoluut in burka wil rondlopen, staat het altijd vrij om vanuit Nederland of België op bezoek te gaan in de regio waar de burka in gebruik is, Afghanistan en Pakistan
. Afghanistan is wel één van het handvol landen ter wereld waar – tegen de natuurlijke gang van zaken in – vrouwen minder lang leven dan mannen. Ofschoon de vrouw daar toch wordt “beschermd” door burka’s. Zo beschermd dat ze er zelfs in veel gevallen niet uit werken mag gaan, want dat is uiteraard de volgende stap: een vrouw die niet gezien mag worden, laat je beter ook niet toe buitenhuis te gaan. Ze zou wel eens overspel kunnen plegen! Naar verluidt zitten de Afghaanse gevangenissen vol met vrouwen die van zedenfeiten beschuldigd worden.
Begin maart nog kondigde president Hamid Karzai – een zetbaas van de Amerikanen – een wet af waarin werd vast gelegd dat vrouwen onder bepaalde omstandigheden door hun echtgenoot mogen worden geslagen en waarmee het vrouwen bemoeilijkt wordt om samen te werken of te studeren met mannen. De nieuwe wet wordt gezien als een toegeving aan de taliban. (*)
Zou een Nederlandse dame zoals Astrid Essed er niet beter aan doen de strijd te ondersteunen van de Afghaanse vrouwenrechtenorganisatie RAWA ?
Laat ons allen daar onze collectieve energie in steken: in het concreet verbeteren van het leven van mensen én het oplossen van de grote sociale en ecologische uitdagingen van deze tijd.
En daar zullen de moslims ook hun steentje moeten toe bijdagen. Zonder hen lukt het niet. Laten we dus – moslims en anderen – ophouden met de islam te herleiden tot een discussie over vrouwenkleren. De islam heeft ons hopelijk meer te zeggen, meer te bieden dan alleen maar gerejemieer over seks. Een rijke culturele geschiedenis bv. Een strijdbare inzet voor het milieu ook ?
(Uitpers nr. 141, 13de jg., april 2012)
PS Je kan je wel de bedenking maken dat het toegelaten moet zijn dat mensen hun gezicht bedekken omdat het bv. door brandwonden of ziektes zwaar verminkt werd. Daarom kan er voor gepleit worden dat zoiets als de niqab – hoe ongezellig ook, zeker als hij nog helemaal zwart is – wel op straat toegelaten blijft. Maar op zijn minst de ogen en hun omgeving moeten toch onbedekt blijven, zodat je onder andere meteen kan zien of je met man of vrouw te maken hebt. Zodat je ook iemand als individu herkennen kan.
(*) Hamid Karzai backs restrictive code for women:
http://www.rawa.org/temp/runews/2012/03/06/hamid-karzai-backs-restrictive-code-for-women.html
