Heeft Kamala Harris haar verlies te wijten aan de economische toestand in de VS? Hoe kan dat nu, de rest van de wereld benijdt de economische expansie van de VS. In Europa hebben we het toch over de elk jaar toenemende kloof tussen de economie bij ons en in de VS. Vandaar dat het schrikken was toen CNN nog tijdens het kiesverloop afkwam met enkele peilingen aan de stembureaus over de economie: de meningen daarover waren stuk voor stuk negatief. Dat klonk onheilspellend voor Harris.
Dit roept herinneringen op aan de leuze uit de campagne van Democraat Bill Clinton in 1992 tegen zittend president George Bush: it’s the economy, stupid. De economie, dat is doorslaggevend bij de kiezers. Die economie was in 1992 nochtans in goede doen, alleen was er het probleem dat een meerderheid van de VS-burgers dat niet zo aanvoelde.
Benijd
Was dat nu ook zo? ‘The envy of the world’, benijd door de ganse wereld, luidde het op de cover van The Economist (19 oktober 2024). Met statistieken: in 1990 stonden de VS is voor 40 % van het bnp van de G7, vandaag voor 50 %. Productiviteit per werknemer ligt 30 % hoger dan in West-Europa en 60 % hoger dan in Japan. Van milieuzorg heeft men zich niet teveel aangetrokken, de exploratie van schaliegas en -olie speelde een grote rol in die expansie. Biden pakte ook uit met grootscheepse protectionistische plannen waaronder de Inflation Reduction Act – die weinig met inflatiebestrijding maar veel met protectionisme had te maken.
Dat alles stimuleerde verdere groei. Maar wie is daar beter van geworden? De peilingen liegen er anders niet om. Over de toestand in de VS in het algemeen: 43 % ontevreden plus 29 % boos. Wat verband houdt met de vraag: welke invloed had de inflatie op uw familie in het voorbije jaar: we zijn zwaar getroffen: 24 %, redelijk getroffen: 53 %. Slechts 24 % vindt dat het weinig verschil maakte. Dat maakt 77% die vindt dat ze verarmd zijn.
Kloof
Het is vooral in de lagere looncategorieën dat de kloof tussen loon- en prijsstijgingen het hoogste is, waar de koopkracht dus meest wordt aangetast. Het zal velen in die categorie worst wezen dat supermiljardair Elon Musk op het podium springt bij Trump, dat neemt hun afkeer en zelfs woede tegenover Joe Biden, in hun ogen verantwoordelijk voor hun verarming, niet weg.
Het economisch succes uit de statistieken is immers meer dan ooit vooral ten goede gekomen aan de supergrote ondernemers en grote aandeelhouders. Die zullen met Trump II nog extra verwend worden, maar daar draaide de campagne niet rond, Harris heeft geen vies woord over aandeelhouders gebruikt. Tussen Republikeinen en Democraten gaat het niet over uitbuiting.