Na vijf maanden beleg waren midden vorige week 31.988 intussen 32.333 doden geteld in Gaza, naast 74.188, intussen 74.694 gewonden en verminkten — terwijl de Israëlische IDF (Israeli Defence Force) de beschieting en bestorming van ziekenhuizen (Shifa-ziekenhuis in Gaza, Al Amal en Nasser- ziekenhuizen in Khan Younis) hervat heeft en de bombardementen voortgaan. Met andere woorden waren ook dit voorlopige cijfers.
De aanhoudende bestorming van ziekenhuizen met liquidering van artsen en ander medisch personeel (en mishandeling en vernedering van de anderen) waarbij zieken en patiënten als vuil behandeld worden, lijkt een nieuwtje in de oorlogvoering, hoewel in het Midden-Oosten nooit iets écht nieuw is. Het wijst er wel op dat bij de IFD alle remmen los zijn.
UNWRA
Het zijn voorlopige cijfers omdat volgens internationale organisaties de acute hongersnood die al weken aangekondigd is, nu echt met één voet binnen de deur staat, zodat de cijfers nu snel dreigen te stijgen. Daar zit natuurlijk een leuke paradox aan vast. Aangezien wij weten dat Israël anderhalf miljoen Palestijnen militair bijeengedreven heeft in het zuiden van de Gaza strook, een gebied van een voorschoot groot en daar geen enkele bevoorrading in toelaat van water, proviand of wat dan ook terwijl getuigen er vermoord, gearresteerd dan wel verjaagd worden wisten wij ook dat we daar met een vooraf aangekondigde moord zaten.
Israël verbood maandag nog alle UNWRA-vrachtwagens met noodhulp — voedsel — de toegang tot het noorden van de Strook. Omdat UNWRA, de enige organisatie die in Gaza nog iets kan organiseren, voor de Israëli’s de vijand is.
Dan zijn de Amerikanen, die zelf met een eigen probleem begonnen te zitten, druk op Israël gaan uitoefenen, en men is bevoorrading vanuit de lucht gaan uitvoeren — droppings met pakken aan parachutes, die uiteindelijk niet alleen belachelijk, maar ook gevaarlijk bleken. Misschien daarom dat Europese landen, België bijvoorbeeld, er ook aan meededen. Het probleem van de Amerikanen is immers dat zij voor presidentsverkiezingen staan, en dat president Joe Biden door zijn principiële steun aan Israël de stemmen van de Arabische en Islamitische Amerikanen aan het verliezen is, wat op zijn beurt dan weer de Democratische Partij dreigt te verdelen, en zo het spookbeeld van een nieuwe overwinning van Donald Trump binnen haalt.
De Democratische Partij, die al decennia een bolwerk van de Joodse gemeenschap is, zit diep in moeilijkheden met de oorlog, omdat die ook de Amerikaanse Joodse gemeenschap verdeelt inzake de relatie met Israël. Het gaat zo ver dat hun belangrijkste Joodse politicus, senator Chuck Schumer, de “speaker” voor de meerderheid in de Senaat, in een uithaal naar premier Benyamin Netanyahu, zei dat die moest aftreden en Israël nieuwe verkiezingen houden, “omdat hij zijn politieke overleven voorrang gaf over de belangen van Israël,” en dat anders Israël dreigde af te zakken naar het niveau van een “paria-staat”. Een schot voor de boeg, ook voor Joe Biden.
Maar wat Joe Biden ook doet, voorlopig kan het tegen Bibi Netanyahu niet baten. Die leeft in de overtuiging, gevoed door zijn ervaring met de VS, dat hij Amerika in zijn broekzak heeft. Zodat hij veel banger is voor het verliezen van uiterst rechts in zijn regering (Itamar Ben-Gvir, Belazel Smotrich die gedreigd hebben de regering te verlaten als een akkoord met Hamas de vrijlating van “gevaarlijke” Palestijnse gevangenen zou inhouden) en daardoor inderdaad het einde van zijn politieke carrière, dan van Biden die in zijn ogen toch niets hard zal maken van zijn bedreigingen.
En toch moest hij iets doen. Trump heeft ook al geroepen dat Israël die oorlog moet stoppen.
Vandaar de oplossing met de “pier” uit Gaza die de Amerikaanse militaire genie wel even aanlegde. Schepen die vertrekken uit bijvoorbeeld Cyprus kunnen daar dan hun voorraden lossen, die dan verder in Gaza verdeeld worden. Aangezien er in Gaza buiten de IDF die blijft schieten op elke Palestijn die beweegt, ook als ze in de rij staan voor voedsel, geen enkele organisatie is die nog functioneert behalve Hamas en de door Israël veroordeelde UNWRA, is niet duidelijk hoe dàt dan moet gebeuren. Wel duidelijk is dat het te laat en onvoldoende zal zijn, terwijl buiten de USA iedereen weet dat de oplossing voor de honger in de duizenden vrachtwagens zit die aan de grensposten staan te beschimmelen omdat Israël ze niet in Gaza wil binnenlaten.
Van de Amerikaanse president weten natuurlijk onder meer alle Amerikanen, dat hij maar moet beslisssen om de VS-hulp aan Israël te bevriezen, op te schorten of te halveren, zelfs al is het alleen maar de militaire hulp, en de subsidies voor nieuwe wapenaankopen te annuleren om Bibi Netanyahu tot rede te brengen.
Daarom kan het buitenissig lijken dat in de Belgische en veel andere media de hongersnood in Gaza behandeld wordt als een fenomeen dat uit de lucht is komen vallen. Dat is ze immers niet: de hongersnood in Gaza is er omdat Israël geen eten in Gaza binnenlaat, zelfs al staat het aan de grens te wachten. De foto’s van op sterven na dode kinderskeletjes hebben we inatuurlijk al eerder gezien, beelden uit hongersnoden in Azië en Afrika, de honger in Ethiopië, in Soedan door de grote droogte, de natuurramp die Afrika geregeld treft. Deze keer en hier heet de natuurramp Israël.
De negotiatie.
Er zijn intussen nog steeds de onderhandelingen in Doha, Qatar, tussen Hamas en Israel, bemiddeld door Qatar en aangestuurd door, natuurlijk, de USA. Dat is een pokerspel van lange adem waar nu eens Israël dan weer Hamas wegloopt, met als inzet het stopzetten van de oorlog (voor Hamas) of een staakt het vuren (voor Israël en voor de Amerikanen een “voorlopig” staakt het vuren), in ruil voor een vrijlating van gevangen gijzelaars (hoeveel? allemaal?) voor Israël, Palestijnse gevangen in Israël (hoeveel? welke?) voor Hamas — en ik bespaar u de wolfijzers alom verspreid. Eén punt van discussie nog: de verdreven inwoners van het noorden, ook van Gaza stad dus, moeten terug naar hun woonplaatsen kunnen/mogen gaan, en de implicaties daarvan. (Maar wat veel minder in benadrukt wordt is dat ook in het noorden van de Gaza Strook, en in Gaza stad, de hongersnood voor de deur staat, en dat Israël ook daar geen voedselhulp binnen laat.)
In feite, dat weten we nu, zijn er twee deadlines. De eerste is de hongersnood in Gaza. Voor Israël moet die maar zo lang duren als de oorlog zelf: tot de IDF, namelijk, alle Hamas-strijders, instellingen en infrastructuur vernietigd heeft en de Gaza Strook weer kalm en vredig ontvolkt bezet gebied is. Op dat moment zal men aan een tweede faze kunen beginnen, te weten de nieuwe toekomst voor Gaza. Israëlische gremia hebben daar al een paar ideeën over.
De tweede deadline is de grootscheepse aanval op Rafah — die in sommige opzichten al begonnen is.
Het strategische plan van Netanyahu zou — zegt hij — niet volledig uitgevoerd zijn zo lang Rafah. niet veroverd is. Rafah, de laatste stad in het zuiden, op de grens met Egypte, waar de resterende bevolking van de Gaza Strook dus samengepakt zit. Natuurlijk zullen daar, als Bibi z’n tanks daar binnenrijden en zijn vliegtuigen naar believen bombarderen, weer meer doden vallen dan model land Israël zich internationaal eigenlijk kan permitteren. Of dan Joe Biden zich kan permitteren wil hij de verkiezingen winnen. Daar wordt dus ook over onderhandeld, niet in Doha maar privé, tussen de Israëlische regering en het Witte Huis.
Er wordt druk over en weer gereisd, door Israëlische generaals en Amerikaanse politici tussen Washington D.C. en het Midden-Oosten, als in de hoogdagen van vorige oorlogen, maar met een andere teneur. Het gaat er om hoe Israël tegen te houden om nog verder over de schreef te gaan naar massaal uitmoorden en genocide; of over hoe ver men Israël kan laten gaan op die weg zonder dat de eigen schade te hoog oploopt. Eén van de middelen die men daarbij probeert is dat van die andere onderhandelingen, in Doha en elders, rechtstreeks met Hamas over gevangenenruil en staakt het vuren. Die gaan zeer traag, ten eerste omdat beide partijen het onderste uit de kan willen (Israël wil àlle gijzelaars vrij in ruil voor een beperkte pauze in de gevechten, zodat het dan zijn handen vrij zou hebben; Hamas wil een definitieve stopzetting van de gevechten én terugtrekking van de IDF in ruil voor de gijzelaars, omdat Israël anders zijn handen vrij zou hebben om des te harder toe te slaan); ten tweede omdat Israël, hoe meer tijd er voorbij gaat, steeds dichter bij zijn oorlogsdoel komt, het uitroeien van Hamas en de definitieve bezetting van de Gaza Strook.
Over de oorlog schrijft het bepaald niet sentimentele “The Economist” deze week: “Is Israël aan het verliezen? De Israeli Defence Force beheerst het grootste stuk van Gaza. Veel wordt gepraat over een komende aanval op Rafah, dat het laatste Hamas bolwerk zou zijn. Toch worden er geen Israëlische gijzelaars vrijgelaten of bevrijd. Vijf maanden nadat het conflict losbarstte zijn de belangrijkste leiders van Hamas niet gevangen of gedood. En intussen bleef de aanslepende, miserabele lijdensweg van grote aantallen onschuldige Palestijnse burgers verergeren. Deze mishandeling van burgers is onaanvaardbaar, zelfs voor vrienden van Israël. Een dreigende hongersnood toelaten en tegelijk beletten dat humanitaire hulp de slachtoffers bereikt, dat is geen manier van oorlog voeren.”
De Veiligheidsraad.
In dat kader gezien was de episode in de VN Veiligheidsraad weer instructief.
Omdat het dus niet opschoot, de IDF er volgens waarnemers dus ook niets van bakt, Bibi Netanyahu weigert zijn plan voor de aanval op Rafah op te geven, en de druk op Washington D.C. ondraaglijk werd, lanceerde joe Biden (na vier keer zijn veto gebruikt te hebben tegen voorgaande resoluties in die zin) een resolutie ter stemming vrijdag 22 maart in de VN-Veiligheidsraad. Daarin werd gepleit voor een voorlopig staakt het vuren in ruil voor de bevrijding van gijzelaars door Hamas. Elf leden stemden voor, drie tegen: Algerije, China en Rusland, en aangezien die twee laatsten veto-recht hebben was de resolutie gekelderd. Aangevoerd voor die weigering werd onder meer dat de resolutie geen onmiddellijke stopzetting van de gevechten eiste, en meer een laissez-passer betekende om de oorlog gewoon voort te zetten. De niet-permanente leden van de Raad leidden dan een nieuwe resolutie in voor de Veiligheidsraad die deze maandag gestemd werd, en die wèl een onmiddellijk staakt het vuren wil opleggen, ten minste voor de periode van de Ramadan, en waarin ook de onvoorwaardelijke vrijlating van alle gijzelaars geëist wordt. De USA onthielden zich in de stemming, zodat de resolutie kon passeren.
Gezien het feit dat de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Israël Katz maandag nog verklaarde dat de Verenigde Naties een “antisemitische en anti-Israëlische organisatie geworden zijn”, valt het af te wachten wat de resolutie van de Veiligheidsraad in Israël en in de oorlog teweeg kan brengen. De resolutie is bindend voor internationaal recht — maar Israël heeft al méér VN-resolutie onopgevolgd op zolder hangen. Het zal interessant zijn te zien hoe Washington zal reageren als Bibi Netanyahu zijn oorlog toch zou voortzetten.
Is die immers niet met een offensief tegen de ziekenhuizen gestart? Gaat hij nu Rafah binnen of niet? Wat zullen de Joodse kolonisten doen, die zich met hun families kandidaat hebben gemeld om leeg Gaza opnieuw te gaan koloniseren, liefst in een nieuwe villa aan het. strand? Gaza aan het strand, dat Bibi Netanyahu in een meer poëtisch toekomstbeeld onder Israëlisch gezag al beschreef als een “Singapore aan de Middellande `Zee”, gefinancierd met Arabisch geld? Daniella Weiss, pionier in de kolonie Kedumim inn de Westoever, en de ongekroonde koningin van de Joodse kolonisten in Palestijns gebied, zei pas dat ze al vijfhonderd families kolonisten op haar lijst heeft staan.
Er is, lijkt het, hoe dan ook nog werk op de plank in Doha.