“De Verenigde Staten zullen meer dan zes miljard dollar in Irak uitgeven in 2012, ook al zullen de troepen worden teruggetrokken”, aldus VS-ambassadeur James Jeffrey. Barack Obama kondigde op 21 oktober aan dat de laatste troepen vertrekken, maar een volledige Amerikaanse missie van 16.000 personen zal in Irak behouden blijven, in de grootste VS-ambassade ter wereld
Het Iraaks verzet heeft een belangrijk aandeel in de terugtrekking van de VS-troepenmacht. De VS is leeggebloed in het Iraaks ‘moeras’ omdat de bevolking geen buitenlandse bezetting wilde. Het Iraaks verzet voerde dagelijks aanvallen uit op de bezettingsmachten, in 2006 en 2007 tot 185 aanvallen per dag.
De herpositionering
Maar niet alle troepen vertrekken. Een belangrijk contingent zal gestationeerd blijven in Koeweit, Bahrein en Qatar. Er worden nog onderhandelingen gevoerd met andere landen van de Gulf Cooperation Council: Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten en Oman.
De Amerikaanse minister van Defensie, Leon E. Panetta, verklaarde dat de VS 40.000 troepen zal behouden in de regio, onder meer 23.000 in Koeweit. Het grootste deel van die troepen dient als logistieke ondersteuning voor de overblijvende strijdkracht in Irak.
Recente betrouwbare informatie uit Irak leert ons dat een gedeelte van de troepen ook zal worden geherpositioneerd in Noord-Irak (Koerdistan). Deze bronnen spreken over het behoud van een contingent van 40.000 troepen aldaar.
We kunnen dus besluiten dat er geen sprake is van een echte terugtrekking. Dat was ook niet te verwachten. De VS kan zich immers niet terugtrekken omdat de belangen veel te groot zijn. Irak beschikt over de tweede grootste bewezen oliereserves in de wereld. Een volledige terugtrekking zou de positie van de VS als wereldleider nog meer ondermijnen.
President Barack Obama mag dan al het einde van de vijandelijkheden in Irak aangekondigd hebben, de VS blijft dus in Irak: 3.000 tot 5.000 VS-troepen in de hoedanigheid van ‘adviseurs’ en ’trainers’.
Het Witte Huis breidt ook het aantal State Department-werknemers in Irak uit van 8.000 tot een haast niet te geloven aantal van 16.000. Deze zijn vooral gestationeerd in de gigantische nieuwe ambassade in de Green Zone in Bagdad, in nieuwe Amerikaanse consulaten in andere steden, en in ’top advisory’-posities in veel van de Iraakse ministeries waaronder het ministerie van olie. De helft van het State Department-personeel, 8.000 mensen, zal instaan voor ‘veiligheidstaken’, samen met zo’n 5.000 nieuwe privé ‘security contractors‘.
Zo bijvoorbeeld plant Washington om Blackwater-huurlingen te sturen naar Irak onder de nieuwe naam van ACADEMI. “De in New York gevestigde USTC Holdings, de investeringsmaatschappijgroep die het ex-Blackwater-bedrijf, Xe Services, in december 2010 overkocht, kondigde ACADEMI als de nieuwe naam aan voor Blackwater / Xe Services”, meldde het persagentschap AFP.
Hoeveel troepen en huurlingen, de genaamde ‘private contractors’, én CIA-agenten én Special Operation Forces er precies in Irak zullen blijven, is dus nog niet precies geweten. Maar op zijn minst zal de VS 13.000 van zijn eigen gewapende ‘security’ krachten in Irak huisvesten.
Er is ook nog een andere mogelijkheid. Bagdad en Washington werken een regeling uit voor het toevoegen van een beperkt aantal militaire trainers, toegevoegd aan de 670.000 soldaten tellende Iraakse strijdkrachten. Dat aantal kan uiteraard zeer variabel zijn, naargelang de ‘behoeften’ en vraag van de Iraakse regering, zoals overeengekomen in de ‘Status Of Forces Agreement’ (SOFA).
De rechtvaardiging van de regering-Obama voor het behoud van troepen na het einde van dit jaar was zogenaamd om het Iraakse leger en de politie te trainen, maar er zijn ook andere redenen. Vooreerst wil Washington in Irak blijven om een oogje op Bagdad te houden, omdat het vreest dat een wederzijds voordelige samenwerking tussen Irak en buurland Iran een verzwakking van de Amerikaanse hegemonie zou betekenen in de strategisch belangrijke olierijke Perzische Golf en uiteindelijk het hele Midden-Oosten en Noord-Afrika.
De VS wil ook de lucratieve economische investeringen en de enorme verwachte winsten voor Amerikaanse bedrijven in Irak veiligstellen, vooral in de geprivatiseerde oliesector.
Pentagon-werknemers en CIA-officieren die – tot nu toe – in de nabijheid van de westelijke grens van Iran waren gestationeerd, zullen waarschijnlijk een strategische positie blijven innemen om klaar te zijn voor een eventuele inval in Iran of om te ijveren voor een verandering van regime in dat land.
Special Forces
Amerikaanse functionarissen hebben duidelijk gemaakt dat de CIA van plan is om voort te gaan met de programma’s die al sinds jaren worden uitgevoerd door het Joint Special Operations Command en andere militaire organisaties Deze programma’s omvatten verschillende activiteiten, zoals de inzet van externe sensoren die verbonden zijn met VS-Irakese spionage stealth-vliegtuigen voor scanning met het oog op ’terrorismebestrijding’ en voor het leiden van commandoteams.
De VS kan ook rekenen op de Iraq Special Operations Forces (ISOF), waarschijnlijk de grootste Special Forces-entiteit ooit opgericht door de VS. Deze troepen zijn vrij van controles, die de meeste regeringen uitoefenen om dergelijke dodelijke krachten in toom te houden.
Deze entiteit neemt thans de counterinsurgency-activiteiten over van de VS. Het project startte in Jordanië net nadat de Amerikanen in april 2003 Bagdad veroverd hadden. Het is een dodelijke, elite infiltratie-eenheid, volledig uitgerust met Amerikaans materieel, die actief is onder Amerikaans bevel en geen verantwoording verschuldigd is aan de Iraakse overheden en buiten de normale politieke controle opereert.
Volgens gegevens van het Amerikaans Congres, is de ISOF ingedeeld in negen bataljons, die zich tot vier regionale commando bases verspreiden over heel Irak. In december 2009 waren ze volledig operationeel, elk met een eigen intelligentie infusiecel, die onafhankelijk zal opereren van andere Iraakse inlichtingendiensten.
De ISOF is minstens 4.564 eenheden sterk, waardoor het ongeveer de grootte heeft van de Special Forces van het Amerikaanse leger in Irak. Uit de Congresgegevens blijkt dat er plannen zijn om de ISOF te verdubbelen in de komende jaren.
Arrestaties
In de aanloop van de terugtrekking werden al massale arrestaties verricht in heel Irak. Politie in Basra arresteerde ongeveer 2.312 personen sinds het begin van 2011 tot en met 25 juni. De meeste van de aangehoudenen werden vastgehouden op strafrechtelijke gronden en (vooral) wegens ’terroristische’ activiteiten (waarmee meestal het verzet tegen de VS bedoeld wordt).
Honderden anderen werden gearresteerd in de daaropvolgende maanden in verschillende Iraakse provincies. Op 31 oktober arresteerden veiligheidstroepen 115 burgers tijdens razzia’s en huiszoekingen in Nineve, Diyala, Bagdad, Saladin, Anbar, Vasit en Dhi Qar. Diezelfde dag arresteerden zij ook 347 burgers na soortgelijke militaire invallen en razzia’s in vele andere provincies.
(Uitpers, nr. 138, 13de jg., januari 2012)