De zesde verjaardag van de invasie van Irak is weer eens de trieste gelegenheid om een bilan op te maken: er vielen in zes jaar bezetting 1,2 miljoen burgerdoden, 5.500 academici en intellectuelen zijn vermoord of gearresteerd. Er zijn 4,7 miljoen vluchtelingen: 2,7 miljoen binnen het land en 2 miljoen zijn gevlucht naar buurlanden. De Golfoorlog, 13 jaar embargo, de invasie en de bezetting hebben Irak volgens het Rode Kruis veranderd in een land van weduwen en wezen: 2 miljoen weduwen en 5 miljoen wezen, waarvan er vele dakloos zijn (naar schatting 500.000).
Bijna een derde van de kinderen is ondervoed en bijna alle zijn ze getraumatiseerd. 70% van de meisjes gaat niet meer naar school. De medische voorzieningen, ooit de beste van het midden Oosten, zijn totaal ingestort en halen na zes jaar ‘reconstructie’ nog altijd niet het
minimum. 75% van het medisch personeel heeft zijn job verlaten. Meer dan de helft daarvan zijn het land ontvlucht (waaronder 20.000 dokters). Door het gebruik van verarmd uranium in munitie is het aantal kankergevallen en miskramen drastisch gestegen. De situatie van de vrouwen is volgens een recent Oxfam-rapport zorgwekkend. De studie stelt omomwonden dat ondanks optimistische berichten in de pers de situatie van de vrouw steeds verslechtert.
De meest elementaire voorzieningen zijn nog steeds niet voorhanden. Toegang tot drinkbaar water is voor grote delen van de bevolking een probleem en er is slechts 3 tot 6 uur per dag elektriciteit, en dat in een staat die ooit een natie was van ingenieurs. Meer dan 4 op 10 Irakezen leven onder de armoedegrens en de werkloosheid is immens (28,1% van de actieve bevolking).
Er zijn naast de 36 officiële gevangenissen, honderden geheime gevangenissen. Er zijn volgens een Irakese vereniging voor politieke gevangenen 400.000 mensen in hechtenis, waaronder 6500 minderjarigen en 10.000 vrouwen. Er wordt op grote schaal gemarteld, niemand krijgt een proces, 87% is zelfs niet eens officieel in beschuldiging gesteld.
Ook de corruptie is immens: volgens Transparency International is Irak, na Somaila en
Myanmar, het meest corrupte land ter wereld. Het American Foreign Affairs Magazine noemt Irak zonder meer een ‘failed state’. Dit wordt gesymboliseerd door het feit dat Irak, dat de derde grootste oliereservoir ter wereld heeft, zelfs olie moet invoeren. Men staat op het punt om voor 25 jaar concessies te verlenen aan internationale (ook Europese) oliebedrijven, maar dat is onwettelijk. In plaats van reparaties te betalen voor de derving van miljarden olie-inkomsten en voor de enorme schade aan de infrastructuur van het land, gaat men het nog eens bestelen.
Al deze gegevens zijn ontleend aan rapporten en kwamen uitgebreid aan bod in de informatiesessie in het Europees Parlement georganiseerd door het BRussells Tribunal op 18 maart met een panel van Irakese specialisten. Op 19 maart was er dan een sessie in het Belgische parlement, waar een parlementariër na de uiteenzettingen van de Irakese cardioloog dr. Al Kubaissi ruiterlijk toegaf dat hij geen idee had van de schaal van de humanitaire ramp. Wie kan het hem verwijten? In de pers horen we weinig of niets over de humanitaire catastrofe in Irak. In de kranten is er sprake van verkiezingen, van een occasionele bomaanslag, van het politiek proces, van de positieve resultaten van de ‘surge’, maar over het lijden van het Irakese volk… niets. We zijn ingeslapen en we troosten ons: Obama plant de terugtrekking van de troepen, dus Irak is zo goed als opgelost.
De waarheid is dat we deze humanitaire catastrofe ‘willen’ vergeten, omdat het Westen ervoor verantwoordelijk is. Natuurlijk in eerste en laatste instantie de regeringen van Bush en
Blair, maar ook Nederland en vele andere Europese landen zoals Italië, Denemarken, Polen en Hongarije maakten deel uit van de coalitie en zijn dus medeplichtig en Antwerpen was een cruciale doorvoerhaven. Dus ook Europa heeft heel wat boter op het hoofd. En dan komt de Engelse MEP (Member of European Parliament) baroness Emma Nicholson of Winterbourne
in het Europees parlement doodleuk verklaren dat Irak een ‘blossoming
democracy’ is. Jezus Christus!
Hoe is het mogelijk dat we de gevolgen van een oorlog die de hele wereld heeft beroerd, zo kunnen wegmoffelen, ondanks de stroom van onthutsende rapporten? Darfoer klinkt intussen als een klok (en terecht), als een soort van Afrikaanse Holocaust, maar de misdaden tegen de menselijkheid van een bijna genocidaire schaal in Irak worden onder de mat geveegd. Als de pers haar werk niet doet, hoe kan dan de publieke opinie beroerd worden? Zelfs vredesactivisten en goedmenende politici zijn niet op de hoogte. Dit soort van desinformatie, en de desinteresse die eruit voortvloeit, zou men een vorm van negationisme kunnen noemen, of althans een soort van immorele onwetendheid. ‘Wir haben es nicht gewusst,’ zullen we zeggen. Maar de mensen van het Midden-Oosten zullen het ons niet vergeven. Laat dat
duidelijk zijn.
(Uitpers, nr. 108, 10de jg., april 2009)
Lieven De Cauter, is cultuurfilosoof, initiatiefnemer van het BRussells Tribunal
