Ahmet Saadat, secretaris-generaal van het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina (PFLP), wordt vastgehouden in een Palestijnse gevangenis bij Jericho, samen met de drie leden van het commando dat in oktober 2001 de extreem-rechtse Israëlische minister van Tourisme doodde. Dat als antwoord op de moord, door de Israëli’s, op Aboe Ali Moestafa, leider van het PFLP.
Het proces, dat in april 2002 gevoerd werd in de door Israël belegerde Muqata’a in Ramallah was een schijnvertoning om in te gaan op de eisen van eerste minister Ariel Sharon. De voorwaarden waaronder de veroordeelden worden vastgehouden zijn even surreëel. Ze worden bewaakt door Palestijnen maar van op de daken in de gaten gehouden en permanent afgeluisterd door Amerikaanse en Britse soldaten in lokalen die vol zitten met micro’s en systemen om communicaties te storen. Dit zogezegd voor hun “bescherming”. Eén van de leden van het commando, die in april 2002 tot één jaar cel werd veroordeeld, zit nog altijd vast. In zijn eigen belang, zo heet het. We zochten Saadat en zijn makkers op in hun gevangenis.
Het Palestijnse Hooggerechtshof heeft al maanden geleden uw vrijlating bevolen, waarom zit u nog steeds in de gevangenis?
Het is niet de eerste keer dat een beslissing van het Hof niet wordt uitgevoerd. Dat is ook het geval met tientallen andere beslissingen. Een deel van de veiligheidsverplichtingen van de Palestijnse Autoriteit bestaat er in te buigen voor de eisen van Amerikanen en Israëli’s. Daarom zitten wij hier nog, als gijzelaars, als blijk van de goede wil van de Palestijnse Autoriteit.
Yasser Arafat werd door de Israëli’s en de Amerikanen beschreven als een “obstakel voor de vrede”. Gaat er iets veranderen met zijn verdwijning?
Men moet eerst een definitie geven van een obstakel. Voor Israël is elke Palestijnse leider die niet al zijn eisen integraal aanvaardt, een obstakel. Als Aboe Mazen (Mahmoed Abbas) en de nieuwe regering de fundamentele rechten van de Palestijnen zullen verdedigen, dan zullen zij ook als obstakels worden beschouwd. [De Israëlische minister] Olmert verklaarde overigens als dat het onmogelijk zal zijn een vredesakkoord te sluiten met Aboe Mazen wegens zijn steun aan de eis voor recht op terugkeer van de vluchtelingen!
Het Volksfront presenteerde geen kandidaat voor de presidentsverkiezingen van 9 januari, terwijl de Palestijnse Volkspartij (PPP) en het Democratisch Front voor de Bevrijding van Palestina (DFLP) elk een eigen kandidaat naar voor schoven. Was het niet mogelijk met een linkse eenheidskandidaat op te komen?
Wij presenteren in de eerste plaats geen kandidaat omdat we weigeren geloofwaardigheid toe te kennen aan de Palestijnse Autoriteit, die is voortgekomen uit de Oslo-akkoorden. Het is al onaanvaardbaar deel te nemen aan verkiezingen onder bezetting, maar we menen bovendien dat deze verkiezingen globaal moesten zijn, dat alle instellingen van de Palestijnse Autoriteit, de Palestijnse Wetgevende Raad, de gemeentebesturen moesten worden vernieuwd. De scheiding van de presidents- en de wetgevende verkiezingen doen ons er aan twijfelen dat het om een stap in de richting van de democratie gaat. Deze verkiezingen moesten ook een middel van strijd tegen de bezetting zijn, een mechanisme voor het recht op zelfbeschikking. Israël en de VS willen ons een democratische verandering opleggen die hun belangen dient. Ze weigeren ons het recht op zelfbeschikking.
We hebben niettemin geprobeerd een gemeenschappelijke linkse kandidatuur tot stand te brengen. We hebben ontmoetingen gehad met de Palestijnse Volkspartij (PPP, de voormalige Palestijnse Communistische Partij), met het Democratisch Front en zelfs met de FIDA, waarvan een deel de akkoorden van Genève accepteert.(1)
We hebben gediscussieerd over een programma. En dat was het belangrijkste voor ons, meer dan de kwestie van namen. Wij wilden een programma dat echt links zou zijn. We hadden meningsverschillen met het Democratisch Front omdat het het “stappenplan” in zijn programma heeft opgenomen. En met de Palestijnse Volkspartij die de princiepen van het “Arabisch initiatief” in verband met het recht op terugkeer van de vluchtelingen aanvaardt. Dit initiatief vernietigt het principe zelf van recht op terugkeer omdat het quota’s invoert en het aan Israël over laat de terugkeer van de vluchtelingen al dan niet te aanvaarden.
Ondanks die meningsverschillen zetten wij de discussies voort. En toen kregen we de onaangename verrassing te verwerken dat beide partijen al een kandidaat hadden aangewezen. Bassam Sahali voor de PPP en Tayser Khaled voor het DFLP.
Het Volksfront besloot de kandidatuur van Moestafa Barghouti te steunen in deze verkiezingen. Denkt u dat hij echt een linkse kandidaat is?
We hadden zeker de voorkeur gegeven aan een duidelijk antikapitalistische kandidaat. En het is waar dat Moestafa Barghouti geen revolutionair is. Maar hij was duidelijk en eerlijk met ons. Hij aanvaardde de punten van ons programma die essentieel waren voor ons, zoals het recht op terugkeer en de steun voor het verzet van het Palestijnse volk in al zijn vormen. Moestafa Barghouti is een symbool als voorzitter van de PMRC (Palestinian Medical Relief Committee, de grootste medische Palestijnse ngo) op nationaal en internationaal niveau. Zijn standpunten waren misschien niet altijd heel duidelijk, maar het is onze rol hem te helpen evolueren. Als wij daar niet in slagen, dan hebben we niets te verliezen. Wij hebben ons eigen politieke stellingnamen, ons eigen programma.
Indien Marwan Barghouti zich uiteindelijk toch kandidaat had gesteld, had u dan zijn kandidatuur gesteund?
Marwan Barghouti is een leider van Fatah. Hij werd gevormd door Fatah en zal zich altijd neerleggen bij de partijlijn. We maken natuurlijk een onderscheid tussen hem en Aboe Mazen, maar uiteindelijk zijn ze alle twee vertegenwoordigers van dezelfde ideologie, van hetzelfde programma ten dienste van de Palestijnse burgerij.
Denkt u dat een tweestatenoplossing leefbaar is ?
De tweestatenoplossing is een vertrekpunt, die het noodzakelijke klimaat voor een vreedzame oplossing zal scheppen. Maar natuurlijk moet de strijd voor één democratische staat, zonder enige vorm van etnische of religieuze discriminatie nooit ophouden, want het is de enige mogelijke oplossing om de problemen op te lossen, die van de Palestijnen van 1948 en dat van het recht op terugkeer. Voor deze strijd hebben we internationale solidariteit nodig en de eenheid van degenen die samen met ons strijden. Als Palestijnen en als Volksfront voor de Bevrijding van Palestina zijn we trots op alle solidariteitsacties met het Palestijnse volk.
(Uitpers, nr. 61, 6de jg., februari 2005)
(1) FIDA is een afsplitsing uit 1993 van het Democratisch Front voor de Bevrijding van Palestina van Nayef Hawatmeh, die de Oslo-akkoorden aanvaardde. Eén van de leden van FIDA is Abbed Rabbo, die ook één van de initiatiefnemers is van het zgn. akkoord van Genève, waaronder de Palestijnen verregaande toegevingen deden aan Israël, o.m. over het recht op terugkeer. Het was een privé-initiatief, dat al noch door de officiële Palestijnse noch door de Israëlische autoriteiten ernstig werd genomen (nvdr)..