Marine Le Pen, leidster van het uiterst-rechtse Rassemblement National (RN) kondigde dinsdag triomfantelijk aan dat haar partij in het parlement voor het herwerkte immigratievoorstel zal stemmen. “Dit is voor ons een ideologische overwinning” aldus Le Pen. Enkele uren later keurden Senaat en Assemblée de wet goed. In de Assemblée stemden 59 leden van de meerderheid niet voor de nieuwe wet, de 88 leden van het RN deden dat wel. Minister van Binnenlandse Zaken Gérald Darmanin was ook tevreden, hij heeft zijn hachje, en dat van de regering Borne, gered.
Met 349 stemmen voor en 186 tegen, heeft president Emmanuel Macron zijn ‘hervorming’ gered. Vooral uiterst-rechts vindt dat het met de nieuwe tekst zijn slag heeft thuisgehaald. De wet kon alleen worden goedgekeurd met de 88 stemmen van het RN, indien ze hadden tegengestemd was er geen meerderheid.
Bij de Macronie werd de opluchting bedorven door de desertie van 59 parlementsleden. Van Renaissance, de partij van Macron, stemden er 20 tegen en waren er 17 onthoudingen. Bij bondgenoot Modem steden er 5 tegen en onthielden 15 leden zich. Zes ministers hadden vooraf gezegd ontslag te zullen nemen als de wet zou worden goedgekeurd. In Parijs gaven duizenden manifestanten gevolg aan een oproep tegen deze “xenofobe wet” te betogen. “Ca y est, l’extrême-droite est au pouvoir”, aldus de titel van een speciaal nummer van Médiapart.
De tekst moet nog naar het Grondwettelijk Hof. Premier Borne geeft toe dat enkele bepalingen in strijd zijn met de grondwet.
ijd kunnen zijn met de grondwet.
Xenofobie
“Er is in Frankrijk rond migratie een nieuwe politieke meerderheid, een van uiterst-rechts”, zei Olivier Faure, secretaris van de PS. Hij staat niet alleen met dat standpunt, talrijke commentaren gingen dezelfde kant uit. “Dit is xenofobie zonder enig complex”, aldus een verklaring van meer dan 50 organisaties waaronder vakbonden.
De wet weerspiegelt in grote lijnen de visie van uiterst-rechts. Minimale regularisaties, minimale rechten voor nieuwkomers, ook inzake medische zorgen, massale snelle uitwijzingen, criminalisering van illegaal verblijf. De rechtse Les Républicains (LR) had de meeste standpunten van uiterst-rechts tot de zijne gemaakt, en die zijn nu ook overgenomen door de Macronie. Marine Le Pen heeft redenen om te juichen. Bovendien is de Macronie, die aasde op de 62 parlementsleden van LR, er zelf verzwakt uitgekomen met 59 parlementsleden die afhaakten.
De nieuwe tekst wijkt sterk af van het oorspronkelijke voorstel voor Immigratiewet. De Nationale Assemblée verwierp begin vorige week de bespreking van het voorstel (270 tegen 265). Eerder had de Senaat, waar rechts – Les Républicains (LR) en verwanten – een comfortabele meerderheid heeft, het voorstel ingrijpend geamendeerd. Daarop riep de regering ene gemengde commissie van Assemblée en Senaat samen om tot een nieuw voorstel te komen op grond van de tekst van de Senaat.
Om te beletten dat de regering over immigratie zou vallen, spande premier Elisabeth Borne zich in om tot een akkoord te komen met de rechtse LR. Rechts stond daardoor in een zeer sterke positie en bleef aandringen op maatregelen waarbuiten er geen akkoord zou komen.
Fronde
Borne moest dan wel rekening houden met een fronde binnen de Macronie. Talrijke parlementsleden van Renaissance, de partij van Macron, en de centrumgroep Modem (beetje te vergelijken met klassieke christendemocraten) verzetten zich tegen verregaande toegevingen aan rechts. Maar Borne en de Macronie gaan ervan uit dat ze in naam van de eenheid en het redden van de president, moeten buigen. De jongerenbeweging van de Macronie, ‘les jeunes avec Macron’, riepen de parlementsleden op niet voor de tekst te stemmen.
De geschilpunten gaan onder meer over geneeskundige zorgen voor immigranten. Tot nu toe hebben ze recht op normale medische bijstand; rechts bekomt dat dit teruggeschroefd wordt naar urgente zorgen. Voor diverse sociale uitkeringen komen er strengere voorwaarden. In feite komt het neer op “la préférence nationale”, een kernidee van uiterst-rechts, ook in België.
Aanvankelijk was ook de regularisatie voorzien van mensen zonder (de juiste) papieren die werken in sectoren waar schaarste aan personeel is. Wel waren de pakjesbezorgers en andere precaire werkers uitgesloten. Nu wordt regularisatie veel uitzonderlijker.
Débacle
Voor de Macronie is dit ronduit een debacle. De president wou met een – onnodige – wet over immigratie de rechtse Les Républicains onder druk zetten om met de Macronie scheep te gaan. Mac ron heeft in de Assemblée immers geen meerderheid en in de Senaat hebben LR en bondgenoten alle touwtjes in handen. Om nog vier jaar verder te regeren, heeft Macron partners buiten het eigen kamp nodig. Hij had rechts al afgeschuimd, belangrijke ministers als Darmanin komen van bij de LR. Maar Mac ron is in zijn eigen net verstrikt, het is LR dat zijn wet heeft opgelegd. Macron en zijn regering moesten op de knieën voor Eric Ciotti, de patron van LR die vorig jaar nog zei dat hij bij de keuze tussen Macron en fascist Eric Zemmour voor deze laatste zou kiezen.
Macron, Borne en co gaan niet alleen op de knieën voor LR maar ook voor het Rassemblement van Marine Le Pen. LR had immers de meeste ideeën van uiterst-rechts tot de zijne gemaakt, Le Pen heeft dus gelijk om te zeggen dat dit voor haar partij een ideologische overwinning is op een president die in 2017 zei dat hij uiterst-rechts buitenspel zou zetten.
Hoe Macron de rest van zijn mandaat, tot mei 2027, gaat volmaken, is nu wel een erg acute vraag.