De overgrote meerderheid van de Fransen heeft absoluut geen behoefte aan een “groot debat over de nationale identiteit” . Er zijn zoveel andere problemen waar ze mee worstelen dat die nationale identiteit hen worst zal wezen. President Sarkozy wou met dat “debat” vooral de kwesties veiligheid en immigratie in de campagne voor de regionale verkiezingen werpen. Maar het origineel, het uiterst-rechtse Front National”, haalt daar deze keer de meeste winst uit.
Met het oog op de regionale verkiezingen van maart, lanceerde de minister van Immigratie, Integratie, Nationale Identiteit en Solidaire Ontwikkeling Eric Besson het idee voor dit debat. Besson was tot begin 2007 nationaal secretaris Economie van de PS, maar hij ging graag in op Sarkozy’s aan bod om bij de overwinnaar, de rechtse UMP, te komen en minister te worden.
Als minister ontpopte hij zich tot een van de meest rechtse figuren van de regering. Hij kwam in het nieuws met zijn jacht op de vluchtelingen van Sangatte, bij Calais en met de voortzetting van een strak uitwijzingsbeleid. Zijn debat over ‘identité nationale’ draaide al snel uit op een campagne gecentreerd rond migratie, veiligheid, islam.
Dat had in 2007 gewerkt, want zo slaagde Sarkozy erin veel kiezers van het Front National te winnen, zowel bij de presidents- als de parlementsverkiezingen. Dus waarom deze keer niet, dachten Sarkozy en de vlijtige Besson. Enkele ministers gingen nog een stapje verder met racistische uitspraken. Kortom, het “debat” is duidelijk – zoals voorspelbaar – ontspoord in een campagne tegen migranten en moslims.
De leidde tot grote bezorgdheid binnen de rechtse meerderheid zelf, daar leeft de vrees dat alleen het FN garen zal spinnen bij dit nodeloze “debat” dat bedoeld was om de campagne voor de regionale verkiezingen te stroomlijnen. Sarkozy drukte zijn kandidaten op het hart de positieve kanten van zijn regeringsbeleid te onderstrepen. Omdat alles in beeld moet gebracht worden, liet de UMP een filmpje maken waarin dat beleid in mooie beelden werd gegoten, terwijl de door de socialisten bestuurde regio’s (22 op 24) grijs en verpauperde beelden laten zien. Maar nu is gebleken dat de lachende kinderen en de riante wijken allemaal Amerikaans zijn. Van nationale identiteit gesproken.
Geschiedenis
Nationale identiteit zou logischerwijze ook moeten betekenen dat de geschiedenis van ‘la Patrie’, la France, belangrijk is bij het bepalen ervan. Edoch, net nu besliste de regering de vakken geschiedenis en aardrijkskunde te schrappen voor de richting S (van scientifique), ongeveer de helft van de leerlingen van het hoger onderwijs. Alsof geschiedenis en aardrijkskunde geen wetenschappen zijn.
Het terugdringen van vakken als geschiedenis en aardrijkskunde past in een beleid om de burgers een kader te ontzeggen dat hen toelaat de gebeurtenissen van vandaag te begrijpen. Hoe minder inzicht in geschiedenis en aardrijkskunde, hoe gemakkelijker om de geesten te manipuleren. Maar leiders als Sarkozy willen geen burgers die de samenleving en de wereld beter begrijpen, ze willen burgers die het beleid ondergaan. Vandaar dat Sarkozy, Berlusconi en zovele anderen partijen (willen) opbouwen die niet bestaan uit militanten, maar uit volgelingen of, in het geval van Italië, supporters die via interactieve media met de directie kunnen “communiceren”. Het is alleen merkwaardig dat dergelijke opvattingen ook veld winnen bij “links”. Ségolène Royal van de PS huldigt een gelijkaardige zienswijze en de PS gaat voortaan de presidentskandidaat (van de PS? Van links? ) laten aanduiden in “primaries” – zoals de Italiaanse PD haar leiding laat verkiezen. Het lijkt allemaal erg democratisch, maar het komt erop neer de politieke deelname steeds meer te herleiden tot occasionele inspraak, los van enige actieve deelname.
(Uitpers nr. 116, 11de jg., januari 2010)