Voormalig Brits premier Tony Blair toont nog maar ‘s dat hij het niet begrepen heeft op de koers van huidig Labour leider Jeremy Corbyn. Hij meent dat de uitslag van de verkiezingen een fundamentele herwaardering van Brexit mogelijk maakt. Veel mensen stemden tegen een ‘harde’ Brexit en verwierpen expliciet het mandaat waar Theresa May had om gevraagd. Maar het land lijkt ter plaatse te trappelen op het punt dat alles veranderde en toch niets veranderde, schrijft hij in zijn tekst “Brexit and the Centre”.
Corbyn en zijn ploeg menen dat de uitslag van het referendum moet gerespecteerd worden als de democratische uitspraak van de Britse bevolking over de uitstap uit de Europese Unie. Zij willen dat tijdens het de Brexit-onderhandelingen de Britse delegatie een lijn volgt van “jobs first”.
Tony Blair pleit in de recentste publicatie (15 juli 2017) van zijn Institute for Global Change voor de kracht van het centrum, dat de natie zou moeten opvoeden en uitleggen wat de voor- en nadelen zijn van elke politieke optie. Met de komst van Macron wordt de dynamiek binnen de EU gewijzigd, schrijft hij. Er komt zo goed als zeker een Europa met twee snelheden. De Europese leiders, meent Blair te ondervinden, zijn bereid zaken te veranderen die tegemoet komen aan Britse bezorgdheden, te beginnen met het vrij verkeer van personen.
Blair geeft toe dat hij verrast is geworden door het verkiezingsresultaat van Corbyn. Hij looft de energieke campagne van de huidige Labour-leider. Maar hij ziet in de uitslag een andere boodschap: heel wat mensen die in de EU willen blijven hebben anti-May gestemd en zijn dus het Labour van Corbyn gaan steunen. Dat zie je in het feit dat verschillende anti-Corbyn-kandidaten van Labour een ruime overwinning boekten in hun kiesdistrict. De enorme vooruitgang van Labour onder Corbyn verandert niets aan het Brexit-dilemma. En het doet Blair bij zijn visie blijven over de grote risico’s van de uitvoering van een ongewijzigd Corbyn-programma tegelijkertijd met een Brexit. De Corbyn campagne was een positieve factor in het verkiezingsresultaat, maar de beslissende factor was de bar slechte campagne van de Conservatieve Partij, luidt het nog. “Indien een rechts populistische vuistslag in de vorm van Brexit gevolgd zou worden door een links populistische slag in de vorm van een harde linkse economische politiek, dan zou Groot-Brittannië zwaar tegen de grond gaan en uitgeteld blijven liggen.”
Trouwens, bij een volgende verkiezingsronde zal de aandacht naar de betaalbaarheid van de programma’s veel groter worden, meent Blair. Corbyn zal gezien worden als een mogelijke premier, en zal dus die vragen niet kunnen blijven opzij schuiven. Blair meent dat de ‘Jobs first’-benadering van Corbyn buiten de eengemaakte markt een contradictio in terminis is. “Ik ken niemand in het Europese systeem die gelooft dat we grotendeels dezelfde voorwaarden zullen kunnen hebben als nu in de eengemaakte markt”.
Volgens Blair zegt het gezond verstand dat het centrum in de Britse politiek nu gemarginaliseerd is geworden. Maar de nood aan een groter centrum is nochtans dringender dan ooit. Het centrum moet zich uit de Brexit-greep wringen want een harde Brexit staat gelijk met het betalen van een hoge economische prijs, en een ‘softe’ Brexit leidt tot de vraag “waarom eigenlijk uitstappen uit de EU”.
De peiling die Blairs instituut uitvoerde toont dat de mensen hunkeren naar verandering. Maar het geloof in de kracht van het centrum bleek er ook uit, schrijft hij. Mensen zullen over stag blijven gaan voor populisme zo lang er geen sterk en radicaal centrum voor handen is, en waar er wel een is zal het worden verkozen, kijk maar naar Macron in Frankrijk. Blair zegt niet te pleiten voor een nieuwe partij, “ik ben al 40 jaar lid van Labour, ik wil dat mijn partij het centrum bezet”. De uitdaging voor het centrum is om de plaats te zijn waar het status quo wordt gewijzigd, niet waar het wordt gemanaged. “Dat moet en zal zijn sterkte zijn.”
Het progressieve centrum ontbreekt een radicaal politieke agenda, zegt Blairs document. “Dat is de grootste prioriteit waar mijn Instituut zich aan wijdt.” In deze verkiezingscampagne viel de afwezigheid op van elk serieus debat over de ware uitdagingen van de UK, stelt hij vast. Technologie brengt een revolutie teweeg in de fabrieken. De gezondheidszorg, onderwijs, welvaart en pensioenen moet fundamenteel hertekend worden en rekening houden met technologie, wetenschappelijke ontwikkeling, de veranderende demografie en lifestyle. Speciale maatregelen moeten er komen voor diegenen die door de globalisering achter gelaten werden om hen opnieuw te connecteren met de mainstream economie. De infrastructuur moet de regio’s weer verbinden, we hebben een ambitieuze, betaalbare woningpolitiek nodig. “De regering moet oplossingen zoeken die het systeem veranderen en die niet enkel dienen om er geld in te pompen.”
“In deze tijden van versnelde veranderingen kregen we bij deze verkiezingen slechts twee soorten conservatisme voorgeschoteld, een van rechts en een van links. De verkiezing toonde een strijd zoals in de jaren 1980 met twee concurrerende visies vanuit de jaren 1960. Geen van beiden biedt ons een antwoord voor de toekomst. Politiek is vandaag vluchtig en onvoorspelbaar. Het beste is vast te houden aan datgene waarin je gelooft. Het centrum mag dan zwak lijken, maar in de ‘hearts and minds’ van velen moet het eenvoudigweg vernieuwd worden. Brexit maakt deze vernieuwing dringender dan ooit.”
Blair legt zich dus niet neer bij de vernieuwde leiderspositie van Corbyn, na de spectaculaire remonte van Labour tijdens de recente verkiezingscampagne. Wie dacht dat de verkiezingsuitslag de ‘derdewegtravaillisten’ een toontje lager zou doen zingen binnen Labour, wordt door dit document van Blair tegengesproken. Hoeveel echte politieke invloed zijn ‘Institute for Global Change’ werkelijk heeft zal de toekomst natuurlijk moeten uitmaken. Maar Tony Blair kan het niet laten om linkse alternatieven van tafel te vegen, dat is in elk geval duidelijk.
