INTERNATIONALE POLITIEK

Het trieste lot van Koerdische partijen in Turkije

De Koerden in Turkije zijn sinds 1991 aan hun zevende politieke partij toe als gevolg van procedures voor het Turkse grondwettelijke hof die tot ontbinding leidt. Een overzicht.

De parlementaire traditie van de Koerden in het Turkse parlement begon met de Arbeidspartij van het Volk (HEP) na de algemene verkiezingen van 1991. HEP telde 18 parlementsleden in een alliantie met de Sociaaldemocratische Volkspartij (SHP). HEP ijverde voor de erkenning van Koerdische culturele en politieke rechten, maar het Grondwettelijk Hof verbood de partij op 19 juli 1993 wegens betrokkenheid “in activiteiten die de eenheid en integriteit van het land schaden”. OZDEP (Partij voor Vrijheid en Democratie) werd al in 1992 opgericht als voorzorgsmaatregel voor het geval de HEP zou ontbonden worden, maar werd nog voor haar effectieve werking zelf het voorwerp van gerechtelijke vervolging op grond van dezelfde beschuldigingen. De stichtende leden besloten daarop het niet zover te laten komen en ontbonden de partij zelf voortijdig om de consequenties van een gerechtelijke ontbinding te vermijden, namelijk een verbod op het uitoefenen van politieke activiteiten voor de betrokkenen. De Democratische Partij (DEP) werd in mei 1993 boven de doopvont gehouden. De 18 parlementsleden van HEP zouden voortaan voor DEP zetelen. Kort daarop werden voorzitter Yasar Kaya en zeven hoge partijleden gearresteerd. Daarop werden zes DEP-parlementsleden (Hatip Dicle, Orhan Dogan, Leyla Zana, Ahmet Türk, Sirri Sakik en Mahmut Alinak) veroordeeld tot 15 jaar gevangenisstraf. Het Grondwettelijk Hof verbood de partij in juni 1994. Acht jaar later zou het Europees Hof voor de Rechten van de Mens oordelen dat de sluiting indruiste tegen artikel 11 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). De opvolger van DEP werd HADEP (Democratische Partij van het Volk). Maar de HADEP-partijleden werden gearresteerd nadat op een partijcongres (juni 1996) de Koerdische vlag in plaats van de Turkse vlag werd gehesen. De partij kreeg in 2003 een verbod opgelegd. Het Grondwettelijk Hof oordeelde dat ze een “centrum was voor illegale activiteiten” ter ondersteuning van de PKK. Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens oordeelde in 2010 dat Turkije eens te meer een inbreuk had gepleegd op artikel 11 van het EVRM over de vrijheid van vereniging. DEHAP (Democratische Volkspartij) werd opgericht na de gerechtelijke problemen rond HADEP. Een gerechtelijke procedure voor het Grondwettelijk Hof bedreigde ook deze partij met sluiting, waarop de partij zichzelf in 2005 ontbond voor het tot een veroordeling kon komen. DTP (Partij voor een Democratische Samenleving) kwam in de plaats en nam deel aan de verkiezingen van 2007 met onafhankelijke kandidaten, de enige manier om de nationale kiesdrempel van 10 procent te omzeilen. Ze vormde een fractie in het Turkse parlement met 21 verkozenen. De DTP werd in 2009 verboden wegens activiteiten gericht tegen de eenheid en integriteit van de Turkse staat. De parlementsleden stapten over naar de nieuw opgerichte BDP (Partij voor Vrede en Democratie). Vele honderden leden zijn inmiddels gearresteerd omwille van vermeende banden met de PKK.

(Uitpers nr. 136, 13de jg., november 2011)

Relevant

Midden-Oosten: Als Donald Trump in een porseleinwinkel

De regel voor diplomatie in het Palestijns-Israëlisch conflict — want daar zijn regels —   was sinds decennia dat er niet onderhandeld werd met Hamas.  Dat was verboden door de…

Maar Gaza staat niet in de Bijbel: een inleiding.

Achterop zijn nieuwe boek liet Koert Debeuf de wanhopige, zo vaak gestelde vraag drukken: “Het Midden-Oosten komt bijna dagelijks in het nieuws. De situatie in de regio lijkt dag…

Rechtvaardigheid en ‘Westerse waarden’

Het bloedvergieten in Israël en in Gaza is zinloos. Daarnaast zijn er twee tragische vaststellingen: de Palestijnse bevolking zinkt verder weg in etnische zuiveringen en genocide en wat gemeenzaam…

Laatste bijdrages

Links in Europa (1). Verzwonden in Midden-Europa

Europa, van de Atlantische Oceaan tot de Oeral zijn de uiterst-rechtse families in opmars. Rechtse families steken een handje toe. En links, dat dit zou moeten stoppen, kijkt ernaar…

Multilateralisme voor vrede

President Trump stapte na één dag op tijdens de G7 top in Canada. Wegens de spanning in de oorlog tegen Iran zo werd gezegd. Het kan net zo goed…

Hoe ‘gewoon’ rechts bedje spreidt voor extreemrechts

EVP en co medeplichtig aan afbraak democratie De Duitse kanselier Friedrich Merz (CDU-EVP) vindt dus dat Israël voor “ons” de vuile klus klaart in Iran. Europees uiterst-rechts vindt ook…

La vie a-t-elle une valeur?

You May Also Like

×