INTERNATIONALE POLITIEK

Het extreme normaal

Image
Atlantische alliantie: Musk komt AfD steunen.

Laten we Trump II over ons rollen, even slikken en uitkijken naar 2028? Geloven we echt dat het “maar” voor vier jaar is en de schade beperkt blijft? Ondanks mijn optimistisme van “nature”, vrees ik van niet.

Uiterst-rechts kruipt wereldwijd diep onder de huid. Het hybride fascisme 2025 is in volle kracht aan de macht in de machtigste economische en militaire mogendheid van de wereld, de VS. Ook in de volkrijkste staat op aarde, India. Eveneens in de grootste, de Russische Federatie. In de gevaarlijke terreurstaat Israël. En in een reeks andere, tot in onze onmiddellijke buurt.

Ziet iemand veel weerwerk? Waarom is er zoveel gelatenheid? De verdedigers van democratische rechten en vrijheden lijken murw geslagen.

In het zand

Ontgaat het dan zoveel mensen wat rondom aan het gebeuren is en hoe snel het ontaardt? Of steken ze uit lijfsbehoud, om het evenwicht niet te verliezen, de kop in het zand? De aandacht spitst zich toe op de vloedgolf van decreten en uitspraken van de imperiale president Trump II. Maar er maar er is intussen meer aan de hand: het fascisme van de 21ste eeuw wordt normaal. Niet dat we het aanvaarden; maar we zien het ondanks de omvang, niet echt.

Het is erg hybride, het hedendaagse fascisme heeft veel gedaanten die elkaar vinden. Het is even brutaal als het fascisme.doc, maar heeft door de zwakke tegenkanting weinig geweld nodig om aan de macht te komen en te blijven. Moeten we afwachten hoe de ogen van veel mensen tegen 2028 zullen opengaan, om een einde aan het Trump-bewind te zien?

Dat is erg riskant, dit Trumpiaans fascisme heeft middelen zonder voorgaande om zich langdurig te vestigen. Het heeft enorme drukkings- en geldmiddelen, het heeft de enthousiaste steun van kapitalistische sleutelsectoren. Banken als J.P. Morgan en Goldman Sachs blijven aan de kant staan, maar dat zijn tot nader order geen verzetsorganisaties.

Weg met regels

Intussen raken ook meer en meer Europese ondernemers bekoord. Ze zijn toch zo enthousiast over de aanvallen van uiterst-rechts op alle soorten regelgeving. Allerlei maatregelen om de klimaatopwarming beetje af te remmen, staan zwaar onder druk. Beperkingen op het gebruik van gevaarlijke stoffen, worden aangevallen. Biodiversiteit, klimaatopwarming, arbeidsrecht, sociale bescherming enz. worden belaagd uit naam van de ‘vrijheid’, het masker waarachter de belangen van de machtigste en rijkste elite schuil gaan.

Trump won met de actieve steun van machtige leugenmachines. Deels ‘traditionele media’ als tv-reus Fox, maar vooral de (a-)sociale media die zonder enige beperking, zelfs geen legale, op wereldschaal de waarheid geweld aandoen. De invloed van de zogenaamde ‘mainstream media’ slinkt zienderogen. Natuurlijk, die mainstreams verdienen de bakken kritiek die ze over zich krijgen voor ideologische selectie, gekleurde duiding en veel andere gebreken. Een deel zit in hetzelfde leugenschuitje als sommige “asociale” media – tabloids alom – de Duitse Srpingerpers kondigde zelfs een “koerswijziging” aan: het wordt nog erger.

Maar moeten we blij zijn dat CNN de helft van zijn kijkers kwijtraakt en deels naar Fox ziet verdwijnen. Meer en meer zijn die “sociale” media voor de overgrote meerderheid van het jonge publiek, de enige bronnen van informatie over wat in de samenleving, in de politiek, in de wereld gebeurt.

Terwijl er een technologische explosie is, neemt het obscurantisme daarmee tegelijk toe. Wetenschappelijke benaderingen zijn maar een van de varianten, op gelijke of zelfs mindere voet dan de Bijbel. Geschiedenis is zoals we ze zelf herschrijven, een verhaal in functie van het lokale nationalisme.

Zo normaal

Het wordt allemaal zo normaal. Wie maalt er nog veel om dat Oostenrijk binnenkort met Herbert Kickl een uiterst-rechtse kanselier krijgt. Een kwarteeuw geleden was er nog opschudding omdat uiterst-rechts daar ging meeregeren, met een kanselmier van de conservatieve ÖVP. Nu wordt het dezelfde coalitie maar met andere krachtsverhoudingen. In Duitsland krijgen we volgens de peilingen binnenkort een CDU rond 30 %, uiterst-rechts, AfD, 21 %. De CDU wijst elke samenwerking hoe dan ook af. Maar wat als over vier jaar ook hier de AfD, aangemoedigd door X en co, de percentages net als in Oostenrijk omkeert? Zeker als intussen in Frankrijk Le Pen of Bordella in het Elysée zouden zitten en Meloni nog steeds aan de macht is.

Zoals het normaal wordt geacht dat Navo-secretaris-generaal Marc Rutte tracht de Europeanen de daver op het lijf jaagt voor de nakende Russische aanval, terwijl de partij die hij tot voor kort 17. jaar lang leidde, in Nederland samen regeert met de PVV van Wilders.

Zo belanden we in een politieke context waarin we dagelijks alert moeten zijn voor de volgende aanval op democratische en sociale vrijheden en rechten. Bijna elke dag wordt eraan geknaagd.
Het recht op bijeenkomsten is in een land als Duitsland ingeperkt in naam van strijd tegen antisemitisme; ook in andere landen, zoals het VK, wordt het crimineel het uiterst-rechtse zionisme in vraag te stellen. En dan komen de techgiganten, Musk voorop, bij ons de absolute ‘free speech’ verdedigen? Die van hen, ja.

Verweer?

Het is allemaal druppelsgewijze zo normaal geworden dat we in een politieke context belanden waarin het gebruik van AI bijzonder angstaanjagend is. Maar ziet iemand krachten die sterk genoeg zijn om het tegen te houden? Wel sterke krachten die uiterst-rexchts helpen, waaronder het Europese politieke centrum, EVP en co.

De meest voor de hand liggende zouden de vakbonden moeten zijn die samen met politiek antifascisme en met burgerbewegingen in het tegenoffensief gaan. Maar het is precies een van de successen van het neoliberalisme, de verzwakking van de syndicale wereld. Terwijl de politieke wereld, ook ter linkerzijde, op enkele sprankels na, weinig hoop biedt.

Relevant

Fascisme of anarcho-kapitalisme?

Is de aankomst van President Trump en zijn bondgenoten in de VS het begin van een nieuw fascistisch tijdperk? Er is al heel wat inkt over gevloeid want de…

De herschepping van de democratie

In Argentinië werd deze week de zoveelste vergadering gehouden van de CPAC, de extreemrechtse en conservatieve club die vorm geeft aan een nieuwe mondiale internationale. Van de Argentijnse President,…

Bardella – Le Pen: 1-0

Marine Le Pen, boegbeeld van het uiterst rechtse Franse Rassemblement National, kreeg samen met een aantal Europese Parlementsleden deze week een erg koude douche. In het proces wegens misbruik…

Laatste bijdrages

Steeds meer storing en verwarring op de trans-Atlantische lijn

De aankondiging van VS-president Trump afgelopen week, dat hij een “lang en zeer productief” telefoongesprek had met Vladimir Poetin, waarin beide leiders overeenkwamen om onderhandelingen te beginnen die een…

Ontwikkelingssamenwerking?

Minder dan een maand na de machtsovername door Donald Trump in de VS, is de twijfel weg over hoe hij te werk gaat. Met de grove borstel, zonder rekening…

Modi en Trump, zoveel gemeen

Washington heeft de rode loper uitgerold voor Narendra Modi, de Indiase premier die zowat overal eregast is. Nog niet lang geleden in Moskou, eerder deze week in Parijs waar…

State of Power 2025 

You May Also Like

×