De VS bezit nog altijd het summum aan militaire macht, maar door de enorme schuldencrisis van 17 biljoen dollar is deze niet langer financierbaar. Voor iedere dollar aan staatsuitgaven moet 49 cent geleend worden. Om de financiering van de VS op gang te houden is Washington verplicht regelmatig het schuldenplafond door het Congres te laten verhogen.
alternatieven
De landen in Azië en Zuid-Amerika zijn zich bewust van het dreigend gevaar. Ze richten bijgevolg regionale banken op en zoeken voor hun onderlinge handel alternatieve betalingsmiddelen. De grote economische groeimacht China sluit bijvoorbeeld handelsakkoorden met Japan, Australië en andere landen waarbij de betaling niet meer in dollars maar in nationale munten afgewikkeld wordt. De handel tussen China en een reeks Afrikaanse en Zuid-Amerikaanse landen geschiedt meer en meer op basis van grondstoffen als betaalmiddel. Deze landen moeten dus niet langer dollars op de internationale financiële markt lenen tegen hoge rente. Het biedt hen de mogelijkheid om zich te bevrijden van de wurggreep van de westerse financiers en om een eigen sociaal en economisch beleid tot stand te brengen. Deze ontwikkeling toont zeer concreet dat de dollar als internationale handelsmunt zijn beste tijd heeft gehad. Hierdoor begint ook de blokkeringsminderheid van de VS in het IMF en de Wereldbank enorme barsten te vertonen en af te brokkelen.
De Amerikaanse minister van financiën, Jack Lew, heeft onlangs tijdens een bijeenkomst van het IMF, ervoor gewaarschuwd dat de aftakeling van de dollar als veilige handelsmunt Washington niet onberoerd kan laten. Het financiële blad Wealth Daily drukte het zeer drastisch uit: “Het verlies van de dollar als internationale handelsmunt, heeft tot gevolg dat de VS niet meer naar believen dollars kan drukken om op kosten van de wereld verder haar deficit te financieren.” Met andere woorden, de militaire Amerikaanse overmacht is in de toekomst niet langer betaalbaar. Moet men zich verwachten aan Amerikaanse paniekreacties – die een militair optreden niet uitsluiten – om de staatsmachine van Washington draaiende te houden? Het is in elke geval voor de VS een onuitgegeven situatie. Het verklaart voor een groot deel het streven van Washington voor het ‘doen uitdrogen’ van mogelijke concurrerende financiële centra in de hoop om zo de macht van de dollar in stand te houden. Maar dit kan maar een beperkte periode soelaas brengen.
De Amerikaanse handelsbalans is sinds 1980 structureel deficitair en de betalingsbalans sinds de jaren negentig. Het Chinese persagentschap Xinhua commentarieerde onlangs over de Amerikaanse precaire financiële situatie: “Het tijdperk is misschien aangebroken om een gede-amerikanseerde wereld te bewerkstelligen.”
verandering
Sinds 1913 had de Amerikaanse financiële elite zich nationale privilegies toegeëigend. Na de tweede wereldoorlog heeft ze zich door de Bretton Woods instrumenten verzekerd van een internationale financiële architectuur om de wereldhandel te domineren en te controleren, de rijkdom te concentreren. Om deze toestand in stand te kunnen houden heeft ze gelijktijdig een militaire structuur op poten gezet.
Op sociaal vlak nemen de spanningen tussen arm en rijk toe. In de VS is meer dan een tiende van de bevolking aangewezen op voedselbonnen ( Food Stamps) om te overleven. De precaire situatie in de VS wordt nog aangescherpt door de aftakeling van haar economische en financiële macht op de wereldmarkt. De VS en de EU zijn op elkaar aangewezen om hun economie draaiend te houden en om de externe toegang tot de nodige grondstoffen te verzekeren. Deze bevinden zich niet in het noordelijk halfrond maar in het Zuiden, in Afrika en Azië. Dit verklaart waarom het Pentagon een grotere militaire aanwezigheid in Afrika uitbouwt, verpakt en toegedekt met de vlag van vredeshandhavingsmissies en de strijd tegen het internationaal terrorisme. Om deze strategie concreet gestalte te geven zijn de VS en de EU op elkaar aangewezen. Dit is duidelijk merkbaar bij het Amerikaans streven om met de EU een vrijhandelsakkoord af te sluiten. Maar het gaat hier veel meer om een omarming van twee drenkelingen: de afbrokkeling van het westers imperium is niet meer te redden.
De wereld heeft decennialang gefunctioneerd onder een de-facto financiële dictatuur van de Bretton-Woods-instrumenten, IMF en Wereldbank. Deze instellingen zullen maar kunnen overleven indien ze grondig worden gewijzigd, dit wil zeggen dat de machtspositie van Washington en West-Europa moet verdwijnen. Wanneer men weigert om de nodige structurele aanpassingen door te voeren dan betekent dit ook wellicht het einde van het Europese sociale model. Hoever deze sociale afbraak al vordert kan men lezen in een recente studie van het Internationaal Rode Kruis ( IFRC). In de 52 onderzochte Europese landen hebben 43 miljoen burgers geen toegang tot hun dagelijkse voeding en 120 miljoen Europese burgers worden met armoede bedreigd.
Het het is hoogt tijd voor een andere wereldorde.
dit artikel is gebaseerd op : „Für eine neuordnung Weltfinanzarchiktur“ van Prof. Dr.Heinrich Wohlmeyer in Zeit-Fragen Ostereich