Onderstaand artikel is geschreven door Younes Arrar, de coordinator van het volkscomité in het dorje Beit Umar. Sinds het bouwen van de apartheidsmuur om Palestijnse dorpen en steden heen, zijn in meerdere van deze dorpen en steden comités opgericht die het vreedzaam verzet tegen deze Muur organiseren. Een bekend voorbeeld is het dorp Bil’in, dat al sinds 2004 iedere vrijdag vreedzame demonstraties organiseert tegen de muur.
De apartheidsmuur heeft een desastreuze invloed op het leven van veel Palestijnen. Land wordt afgepakt, de boeren zijn afgesneden van hun land, waardoor ze dit niet meer kunnen bewerken, mensen kunnen niet meer vrij reizen om b.v. naar hun werk of school te gaan. Families zijn van elkaar gescheiden, duizenden bomen (meest olijfbomen en fruitbomen ) zijn omgekapt, en daarbij komt ook dat de muur niet gebouwd is op de Groene Lijn, die staat voor de grens tussen Israël en Palestina, maar op vele plekken Palestijns gebied ingaat, waardoor er nog meer land verloren gaat.
In reactie hierop zijn verschillende dorpen en steden zich gaan organiseren in comités die oproepen tot geweldloos verzet tegen het bouwen van de muur. Deze comités hebben zich sinds kort verenigd in het hoger “follow up committee”, dat er voor zorgt dat er meer afstemming en eenheid is tussen al deze comités. Tot nu toe nemen 16 dorpen en steden zitting in dit follow up comitee, zoals Beit Umar, Nil’in, Bil’in, Jerusalem , Hebron etc.
Sinds het ontstaan van deze volkscomités, zijn hun acties atijd geweldloos geweest in de vorm van demonstraties en ludieke acties, maar de reacties van het Israëlische leger zijn altijd gewelddadig, zoals het afschieten van veel traangas, het schieten met scherp.Sinds 2003 zijn hierdoor ongeveer 17 doden gevallen (7 het afgelopen jaar) en duizenden gewonden, iedere week gedurende de vrijdag en zaterdag demonstraties zijn er gemiddeld 50 mensen die gewond raken door geweld van militairen of kolonisten. Hierbij zijn niet meegerekend alle slachtoffers van het geweld van de kolonisten, zoals degenen die overreden zijn door auto’s van deze kolonisten, in elkaar geslagen worden, en vele andere manieren van geweld. Ondanks dit gaat het geweldloze verzet van de Palestijnse dorpen en steden door, en zijn er steeds meer dorpen en steden die zich hierbij aansluiten. (Trees Zbidat-Kosterman)
Geweldloos verzet is een van de mogelijkheden om te strijden tegen bezetting. Dit resulteert in minder slachtoffers. Geweldloos verzet kan georganiseerd worden via politieke actie naar cultureel-intellectuele actie, via economische acties, sociale acties en via ontwikkeling.
Het vreedzame volksverzet is een creatieve manier waarop onze mensen hun voordeel kunnen doen door gebruik van allerlei middelen, en iedereen kan eraan deelnemen, mensen thuis, en in ballingschap, mannen vrouwen, kinderen, arbeiders, boeren, ouderen, professionals, mensen met en zonder een speciaal talent, wetenschappers, en verder iedereen die een menselijk gevoel heeft kan aktief deelnemen aan deze manier van strijd, en daarom is het de beste manier om alle Palestijnen waar ze ook zijn en hun supporters, te mobiliseren.
Geweldloos verzet moet volledig gebaseerd zijn op duidelijke politieke principes, specifieke doelen, en gebaseerd op een duidelijke strategische toekomstvisie. Flexibiliteit en het nemen van initiatieven zijn heel belangrijk, maar de focus op populair geweldloos verzet betekent niet dat andere manieren van verzet afgewezen worden, maar je voorbereiden voor deze andere opties is iets, en je toevlucht nemen tot deze opties om ze werkelijk te gebruiken om welke reden dan ook, is iets anders, en kan schade toebrengen die niet meer te repareren is.
Het Palestijnse volk is van nature een vreedzaam volk en het respecteert het recht van anderen om in vrijheid en met waardigheid te leven.Helaas werden het het slachtoffer van de Balfour Verklaring van 1917, die het ontwortelde en ontheemde. De Balfour Verklaring beloofde een Joodse Nationale Staat in een land dat noch eigendom was van het joodse volk, noch van Groot-Brittannië, maar dat toebehoorde aan de inheemse Palestijnse bevolking.
Sinds die tijd heeft het Palestijnse volk besloten om tegen dit plan in te gaan en een van de manieren van verzet was het vreedzaam verzet tegen de Britse bezetters en de zionistische kolonisatie van Palestina. Dit verzet werd vertegenwoordigd door de fameuze acties van burgerlijke ongehoorzaamheid, zoals het niet betalen van belastingen en een algemene staking, in 1936, die 6 maanden duurde.
Deze acties waren niet zomaar spontane acties of een reactie op alle politieke gebeurtenissen. Het was een georganiseerde inspanning. Mannen en vrouwen uit Jeruzalem, inclusief artsen, advocaten, professors en vakbondsleiders, die alle politieke en religieuze partijen van Jeruzalem vertegenwoordigden, gaven een verklaring uit die geplaatst werd in een van de bekendste arabische maandbladen uit die tijd , Al Ma’aref.
De verklaring roept op tot burgerlijke ongehoorzaamheid, en men gebruikte de leus “Geen belasting zonder vertegenwoordiging”. Deze leus werd door de Amerikanen gebruikt tijdens hun opstand tegen de Engelsen. Op deze manier wilde men druk uitoefenen op de Engelsen om de Palestijnen te geven wat men ook gaf aan de Arabische buurlanden, namelijk de eerste stappen tot onafhankelijkheid, en om de steun aan het project van een joodse nationale staat te stoppen.
Deze periode kan in twee hoofdfases ingedeeld worden:
1. De algemene staking:
Deze duurde van 15 april tot 13 oktober 1936.Tijdens de staking stopte men met alle vormen van samenwerking met Engeland en de al aanwezige joodse nederzettingen. De staking werd gebroken door tussenkomst van enkele Arabische koninklijke leiders.
2. De tweede periode werd gekenmerkt door het wachten op een aanbeveling van de Koninklijke Commissie, geleid door Lord Bell. Deze duurde van Oktober 1936 tot juli 1937. Deze aanbevelingen kwamen in juli 1937 en hielden het verdelingsplan plan van Palestina in.
Een ander voorbeeld van vreedzaam volksverzet is die van de Druzen in de Golan in 1982. Dit was een van de meest succesvolle burgerlijke ongehoorzaamheidsacties.
Duizenden Israëlische soldaten legden voor 43 dagen een blokkade op van de Druzen-dorpen op de Golan-hoogten. Elektriciteit en water werd afgesneden, persoonlijke documenten werden afgenomen en er werd een avondklok ingesteld. Men hoopte hiermee de Druzen te dwingen om de Israëlische identiteitskaart aan te nemen (en die van Syrië te laten vallen).
De bewoners van de Golan reageerden hier op een zeer onverwachte manier op. Men zette koekjes en thee op de drempels van hun huis, wat bestemd was voor de Israëlische soldaten, die op het punt stonden om de huizen met geweld in te komen.
Dit mag lijken op capitulatie, maar het resultaat was contra-productief. Enkele soldaten begonnen dienst te weigeren als ze naar de Golan moesten, en velen weigerden om op demonstranten te schieten. Dit leidde tot een mislukking van de blokkade en wat deze blokkade had moeten bereiken.
De commandant van de militaire eenheid die de blokkade had moeten uitvoeren, klaagde tegen zijn superieuren dat het vreedzame verzet van de Golan zijn beste soldaten had verpest, omdat deze niet wisten om te gaan met vreedzaam volksverzet.
Vijf jaar later brak de eerste Intifada uit, dit was een Intifada van het volk en gebaseerd op onafhankelijke Palestijnse sociale organisatie, bijvoorbeeld men opende de markten wanneer de Palestijnen dat wilden, en niet wanneer het Israëlische leger besloot dat die markten open of dicht gingen, de straten waren gesloten of open wanneer de Palestijnen hiertoe besloten en niet het Israëlische leger. De arbeiders gingen naar hun werk wanneer de leiders van de Intifada hiertoe beslisten, men weigerde belastingen aan Israël te betalen, en men gebruikte vele andere vormen van geweldloos verzet en burgerlijke ongehoorzaamheid zoals dit gebeurde in het dorpje Beit Sahour, en vele andere dorpen en steden door de hele Westoever en Gaza heen.
De Intifada had verschillende politieke, economische, sociale en culturele pijlers die gebaseerd waren op effectiviteit, reacties en het vermogen tot nieuwe initiatieven van het palestijnse volk om hun doelen te bereiken.
De Israëlische premier Yitzhak Rabin (die vermoord werd door de joods-Israëlische extremist Yigal Amir) kwam tot de conclusie dat “dat de onderdrukking van het Palestijnse vreedzame, geweldlloze volksverzet de moraal en de vechtersgeest van de Israëlische soldaten kapot maakt”. En daarnaast schaadt het ook het imago van het Israëlische leger nationaal en internationaal.
Het is algemeen bekend dat Yitzhak Rabin de bedenker was van de “Iron fist” of ijzeren vuist-politiek, wat inhield dat men niet meer moest schieten om te doden, maar liever de botten breken van de Palestijnse activisten.
Het Palestijnse vreedzame volksverzet was succesvol in het afleveren van hun boodschap aan de wereld voor een leven in vrijheid en onafhankelijkheid. Ook was men succesvol in het terugeisen van land, zoals dat gebeurde in het dorpje Budrus in 2004, en zoals gebeurt in het dorpje Ni’ilin door de aanpassing van de Apartheidsmuur, in 2008, en in vele andere dorpen. Ook is men duidelijk in de boodschap aan de wereld, namelijk dat het Palestijnse volk vasthoudt aan zijn eis tot zelfbeschikking, en zijn eis om te leven in vrede, vrijheid en waardigheid net zoals alle volkeren in de wereld dit nastreven. (Younes Arrar)
(Uitpers, nr. 137, 13de jg., december 2011)
Younes Arar is de coordinator van het volkscomitee in Beit Umar.