De autoriteiten van Transnistrië/Transdnjestrië vragen Moskou om bescherming. Binnen het uur rees in het Westen de vraag of Moldavië het volgende slachtoffer wordt van Russische agressie. Want Transnistrië, iets meer dan een half miljoen inwoners, is een internationaal niet erkende afscheiding van Moldavië. Het heeft al meer dan 30 jaar zeer nauwe, ook militaire, banden met Moskou. Vandaar.
Transnistrië (van Nistru, de Roemeense naam voor de rivier Dnjestr) is een typisch voorbeeld van de problemen die rijzen als binnengrenzen ineens staatsgrenzen worden. (https://www.uitpers.be/wanneer-binnengrenzen-staatsgrenzen-worden)
Transnistrië is een apart stukje territoriale Sovjetgeschiedenis, zoals de Krim dat o.m. ook is. Na de Tweede Wereldoorlog annexeerde de Sovjet-Unie de regio Bessarabië en maakte er de Sovjetrepubliek Moldavië van (ook een deel an Roemenië draagt diezelfde naam). Bij dat gebied werd een stukje uit Oekraïne toegevoegd, een strook aan de overzijde van de rivier. Van de grote joodse bevolking waren er nauwelijks enkele overlevenden. Tijdens de Roemeense bezetting van 1941 tot 1944 werden tussen 150.000 en 200.000 joden uit deze regio en van elders naar kampen in deze regio gedeporteerd om er te worden afgemaakt of uitgehongerd.
Moldaviërs
Moskou probeerde na de oorlog een Moldavische identiteit te creëren. Er werden Slavische voorouders opgedolven, het cyrillisch alfabet ingevoerd. Maar dat pakte als een tang op een varken, de meeste inwoners bleven hun taal spreken, de meerderheid Roemeens, terwijl de Slaven die vooral aan de oostkant van de rivier de meerderheid vormden, Russisch en Oekraïens bleven gebruiken.
Na de implosie van de Sovjet-Unie waren er zowel in Roemenië als Moldavië bewegingen voor hereniging, voor aansluiting dus van Moldavië bij Roemenië. Ik herinner me hoe in Boekarest bij een interview met de toenmalige Roemeense minister van Buitenlandse Zaken, achter zijn bureau een grote kaart hing waarop Roemenië en Moldavië één waren. Niet onmiddellijk een streefdoel, zei hij.
Dat heeft bij de Slavische meerderheid in Transdnjestrië belletjes doen rinkelen. Ze zagen het niet zitten te worden opgeslorpt in een Roemeense meerderheid waarbinnen nationalisten de kop opstaken – tegen zowel de grote Hongaarse als andere minderheden.
De afscheiding van dat ‘Transnistrië’ is niet vreedzaam gebeurd. In één weekend vielen in het stadje Bendery (ook Tighina genaamd) in 1992 meer dan 500 doden. Het Russisch garnizoen dat er was uit de Sovjet-tijd, is er nog steeds. De meeste Transnistriërs willen dat zo houden.