Gele vestjes in Boedapest

In Boedapest hebben duizenden arbeiders, studenten en andere burgers – velen met een geel vestje – betoogd tegen wat ze “de nieuwe slavernijwet” noemen. Het gaat om de hervorming van de arbeidswet waarbij de rol van de vakbonden bij sociaal overleg, zoals over lonen, wordt ingeperkt. De vakbonden kondigden aan dat ze vanaf maandag, zoals in Frankrijk, wegen zullen blokkeren.
De wet voorziet ook dat de patroons hun arbeiders 400 overuren, in plaats van nu 250, kunnen opleggen. Na sterk protest werd die verhoging “vrijwillig” gemaakt. Maar bonden en arbeiders vrezen dat de patroons in de praktijk toch de 400 uur zullen opleggen. Ook zou de berekening an de overuren nu over drie jaar in plaats van één lopen, wat de patroons grotere flexibiliteit geeft. Volgens de bonden komt dat neer op het instellen van de zesdaagse werkweek.
Lage lonen
Veel arbeiders klagen erover dat 14 jaar na de toetreding tot de EU, de loonverschillen met collega’s in Duitsland nog altijd enorm zijn. Dat is onder meer het geval in de automobielnijverheid. Bonden en arbeiders zien de hand van de Duitse autobouwers in de regeling voor overuren, onder meer om zo de schaarste aan arbeiders op te vangen. Audi en Daimler (Mercedes) hebben belangrijke vestigingen in Hongarije en BMW heeft plannen voor inplanting in Hongarije.
De lage lonen maken echter dat vooral jonge Hongaren uitwijken. Volgens de Oeso werken 600.000 Hongaren nu in het buitenland. Het lage werkloosheidscijfer, 3,7 %, heeft o.m. daarmee te maken.
Studenten betoogden mee omdat ze in de nieuwe arbeidswet de zoveelste aanslag op de democratische vrijheden zien. Veel studenten zijn verbolgen over het feit dat de regering van Viktor Orban de Centraal-Europese Universiteit heeft weggepest. Die kondigde deze week aan dat ze naar Wenen verhuist omdat verder werken in Hongarije onmogelijk is gemaakt.
.