Vrede vzw veroordeelt met klem de recente aankondiging van VS-president Donald Trump op sociale media dat hij “het ministerie van Oorlog opdracht heeft gegeven om te beginnen met het testen van kernwapens, net als Rusland en China”.
Aangezien Rusland, noch China momenteel explosieve kernwapens testen, is de bewering van Trump -zoals zo vaak- niet correct. Rusland en China testen alleen hun systemen voor het afleveren en lanceren van kernwapens, net zoals de VS trouwens, dat zowel zijn commando- en controlesystemen als de draagsystemen van zijn nucleaire ‘triade’ (lucht, land en zee) test.
In 1996 nam de Verenigde Naties het Alomvattend Verbod op Kernproeven (CTBT) aan. Hoewel het officieel niet in werking trad omdat een aantal landen het niet ratificeerden, wordt het sinds het einde van de jaren 1990 gerespecteerd door alle kernwapenstaten (met uitzondering van Noord-Korea dat tussen 2006 en 2017 ondergrondse nucleaire testen uitvoerde). Een hervatting van explosieve kernwapenproeven door de VS zou roekeloos en gevaarlijk zijn voor de mondiale en regionale veiligheid. Testen betekent het gecontroleerd, maar effectief tot ontploffing brengen van een kernwapen, met alle verwoestende gevolgen voor mens en natuur van dien. Eerdere kernproeven veroorzaakten gezondheidsproblemen -kanker, geboorteafwijkingen, trauma’s- bij gemeenschappen in de omgeving ervan en vergiftigden bodem en water voor generaties. Een herhaling van kernwapenproeven zou onverantwoord misdadig zijn en dreigt bovendien de reeds gevaarlijke geopolitieke spanningen verder aan te wakkeren.
Trumps verklaring vindt plaats in een verontrustende periode van groeiende nucleaire dreiging. Voorafgaand aan het huidige bezoek van president Trump aan de Oost-Aziatische regio, voerde Noord-Korea opnieuw tests uit met kruisraketten. De NAVO oefent jaarlijks het gebruik van kernwapens in Europa (Stead Fast Noon), zoals afgelopen maand het geval was. Rusland heeft al meermaals gedreigd met het inzetten van kernwapens en houdt evenzeer nucleaire oefeningen. Verder zijn verschillende kernwapenstaten verwikkeld in aanhoudende conflicten.
België moet zich krachtig uitspreken tegen een mogelijke hervatting van kernwapenproeven, temeer omdat er nog steeds kernwapens van de VS opgesteld staan in ons land.
We wijzen erop dat een grote groep van landen inmiddels is toegetreden tot het Verdrag inzake het Verbod op Kernwapens (TPNW), dat een alomvattend verbod inhoudt op het uitvoeren van kernproeven. Het biedt ook een werkkader voor milieu-sanering en hulp voor de slachtoffers die in het verleden getroffen werden door het gebruik en testen van kernwapens.
Het is een illusie om te geloven dat kernwapens voor veiligheid zorgen, zeker gezien het huidig leiderschap in de meeste kernwapenstaten weinig vertrouwen inboezemt. Een kernwapenverbod is de beste garantie om de planetaire dreiging die uitgaat van kernwapens af te wenden.
