Waarde redactie,
Als auteur van een doctoraat, papers in vaktijdschriften en enkele boeken over het hindoe-moslim-conflict, antwoord ik in de regel niet op journalistieke stukjes over dat onderwerp. Meestal blijken dat vierdehandse teksten waarvan de stellers (die de India-berichtgeving er maar bij doen, naast hun eigenlijk specialisme) totaal geen zicht hebben op het kluwen van domme vergissingen, bewuste verdraaiingen en geforceerde interpretaties die onderweg de basisinformatie hopeloos verkleurd hebben.
Verder is er steevast een totaal gebrek aan perspectief, bv. in dit geval het toch wel belangrijke achtergrondgegeven dat alle islamitische terreurdaden tegen hindoes sinds januari 1993, goed voor ettelijke honderden doden, allemaal onbeantwoord gebleven zijn; pas de massamoord in Godhra in februari 2002 was de druppel die de emmer deed overlopen en de hindoes hun geduld deed verliezen. En toen twee moslimterroristen in september 2002 de Akshardham-tempel in Gandhinagar overvielen en meer dan dertig hindoes vermoordden, was er opnieuw geen reactie: de hindoes hadden hun normale zelfbeheersing teruggevonden.
Elk incident in India wordt tegenwoordig werktuigelijk aan de “hindoe-fundamentalisten” toegeschreven. De verkrachting van vier katholieke nonnen door protestantse dorpsgenoten in Jhabua 1998 wordt nog steeds aangehaald als een geval van “hindoe-geweld tegen christenen”. Zopas is een Amerikaanse missionaris in Kerala gewond bij een uitbarsting van volkswoede tegen zijn gastheer, een plaatselijke predikant van een millenaristisch-christelijke sekte. De hele pers, ook in de VS, wees onmiddellijk met de vinger naar de “hindoe-fundamentalistische RSS”. Buiten India heeft bij mijn weten echter geen enkele krant de inmiddels bekende ware toedracht gemeld: de predikant en zijn zoon zijn, niet voor het eerst, van verkrachting beschuldigd, en de familie van de betrokken vrouw, Dalits zonder RSS-connectie, viel hem op straat aan toen hij met veel omhaal zijn Amerikaanse gast ontving. Gezien het minder dan waarheidslievende gedrag van de media staat wel vast dat dit incident nog jaren zal voorkomen in het lijstje van gewelddaden die in de schoenen van de RSS geschoven worden. Kortom, wie over eerstehandse informatie beschikt, kan de persberichtgeving over religieuze spanningen in India alleen met oprechte walging tot zich nemen.
De crisis in Gujarat is buitengewoon vruchtbare grond gebleken voor geruchtenverspreiders, bv. voor de bekende romanciE8re Arundhati Roy die in geuren en kleuren de verkrachting van de twee dochters van een moslimpoliticus beschreef. Gelukkig bleek dat de man maar één dochter had, die zich ten tijde van de rellen in het buitenland bevond. Van een fictie-schrijfster kan je zulke fabels misschien tolereren, maar de media zouden beter moeten doen. Zij zouden in hun berichtgeving over de slachtoffers bijvoorbeeld de tol in beide gemeenschappen mogen belichten: anders dan Freddy De Pauw laat geloven, waren één derde van de slachtoffers in Gujarat hindoes. Ook al vermoord door de duivelse hindoe-fundamentalisten misschien?
Alleen de 58 hindoe-slachtoffers van het begin-incident in Godhra worden genoemd, maar meteen buiten het bereik van ons medelijden gesloten: De Pauw meent immers te weten dat zij “geen echte pelgrims” waren omdat zij in Ayodhya aan “een actie” deelgenomen hadden. Specialiteitshalve volg ik het nieuws over Ayodhya op de voet, en er is mij niets bekend van een “actie” aldaar in de voorafgaande dagen, noch van hun deelname daaraan. Wel staat vast dat de meeste slachtoffers vrouwen en kinderen waren. En stel nu nog dat het om activisten ging, maakt dat deze ongeprovoceerde massamoord dan minder erg? Stel dat hier een extreem-rechtse groep een wagon in brand stak met 58 mensen die van een anti-rechtse betoging kwamen, zou U dat dan ook zo wegwuiven? Zou U over de daarop zeker volgende gewelddadige reactie bericht geven zonder (niet-minimaliserende) verwijzing naar die eerste gewelddaad?
Lichtjes intrigerend is de mededeling dat de actie in Gujarat de steun geniet van enkele figuren in het Vlaams Blok. Hoewel zelf actief in een andere oppositiepartij, zou ik wel eens contact willen opnemen met die vreemde vogels. Het zou inderdaad een zorgwekkende ontwikkeling zijn als de tot op heden veeleer geweldloze Vlaamse Beweging zich naar het Godhra-model zou gaan richten. Maar is dat het geval? Hebben zij zulk standpunt vertolkt in een of ander partijblad? Het zou praktisch zijn als dhr. De Pauw de namen van de betrokkenen zou willen doorspelen.
Hoogachtend,
Dr. Koenraad ELST
Commentaar van Freddy De Pauw :
Hindoe-fundamentalisten vreedzaam ?
Aan Koenraad Elst
Uw expertise over India en het hindoeïsme staat buiten kijf. Maar mijns inziens geldt dat ook voor uw subjectieve benadering ervan.
De westerse media snappen weinig of niets van de ‘hindutva’? Dat kan best, maar ik vermoed dat Indiase media, weliswaar Engelstalige, daar iets meer van snappen. Degenen die tien jaar geleden in Ayodhya de moskee belegerden en bestormden waren beslist geen vreedzame pelgrims, zoals ook degenen die vorig jaar marsen ondernamen om de bouw van de Hindoetempel af te dwingen, niet louter pelgrims waren. De initiatiefnemers van de campagne hebben die bij mijn weten, voor zover de Engelstalige Indiase pers betrouwbaar is, zelf nooit voorgesteld als een bedevaart.
Natuurlijk rechtvaardigt dat de aanslag niet op een trein vol passagiers die aan deze campagne hebben deelgenomen. Ook in India zijn buiten Kasjmir moslimfundamentalisten aan de slag die evenmin aarzelen om bloedbaden onder burgers aan te richten. Maar zelfs als in Gujarat een derde van de slachtoffers hindoes zijn, zijn de twee andere derden toch moslims. Bovendien melden verscheidene Indiase media en correspondenten van westerse media toch een grotere verhouding moslim-slachtoffers. Maar dergelijke berekeningen zijn natuurlijk weinig zinvol.
Hebben hindoefundamentalisten vrienden bij het Vlaams Blok? Dat is wat ik toch kan afleiden uit enkele reacties die ik indertijd op artikels in De Standaard kreeg en op enkele, weliswaar zeldzame, tussenkomsten op voordrachten, waarbij critici die zich als onderlegde VB-ers voorstellen, het extreme hindoeïsme als een bondgenoot tegen het gevaar van de islam beschouwen.
(Uitpers, nr. 38, 4de jg., februari 2003)