Een nieuwe klap voor Parijs: Tsjaad zegt zijn defensieakkoorden met Frankrijk op. Tsjaad was nog het enige land in de Sahel waar de Fransen voet aan de grond hadden. Tegelijk heeft Senegal laten weten dat de Franse militairen niet langer in het land gewenst zijn.
De beslissing van Tsjaad kwam voor Parijs toch nog als een verrassing, ook al was er dit jaar meer en meer toenadering tussen N’Djamena en Moskou. We hebben er ons lang en diep over beraad, zei de Tsjaadse minister van Buitenlandse Zaken Abderaman Koulamallah enkele uren nadat hij bezoek kreeg van zijn Franse collega Jean-Noël Barrot.
Frankrijk werd de voorbije twee jaar buitengewerkt in Mali, Burkina Faso en Niger, telkens door militaire bewindvoerders die nauwere banden aanknoopten met Rusland. “Frankrijk moet er voortaan rekening mee houden dat Tsjaad volwassen is geworden, dat het een soevereine staat is die op zijn soevereiniteit staat”, aldus de Tsjaadse minister. Hij beklemtoonde dat de beslissing is genomen en meegedeeld op de 66ste verjaardag van de onafhankelijkheid.
Thiaroye 1944
Ook Senegal laat weten dat de tijd van nauwe samenwerking met de vroegere koloniale macht voorbij is. President Bassirou Diomaye Faye zegt in een gesprek met de krant Le Monde dat er binnenkort geen Franse soldaten meer zullen zijn. Faye werd een half jaar eerder gekozen op een programma van soevereiniteit. Hij had slechts heel weinig steun in het parlement, maar bij vervroegde verkiezingen haalde zijn partij, vooral geleid door premier Sonko, eerder deze maand een volstrekte meerderheid. President en premier zaten begin dit jaar nog in de gevangenis.
De president gaf het interview naar aanleiding van de herdenking deze zondag van de slachtpartij in Thiaroye, 1 december 1944. Senegalese soldaten die in het Franse leger hadden gevochten, eisten die dag hun onbetaalde soldij. In plaats van geld kregen ze kogels. Er vielen tientallen doden, volgens Senegal honderden. Frankrijk heeft die slachtpartij altijd onder de mat geveegd, maar de nieuwe machthebbers zien die herdenking als een afrekening met de oude koloniale heerser.
