Bij de Franse Groenen van EELV (Europe Écologie Les Verts) kraakt het langs alle kanten. Naarmate de gemeenteraads- en EU-parlementsverkiezingen naderen, groeit de paniek bij deze regeringspartij. Noël Mamère, presidentskandidaat van de groenen in 2002, geeft er de brui aan. Hij verlaat EELV dat volgens hem een partij is van vechtende clans die alleen nog aan eigen belang in plaats van de groene objectieven denken. En die in de regering Hollande-Ayrault bitter weinig inbreng hebben.
Het rommelt al langer bij de Franse Groenen (zie ook ‘De schizofrenie van de Franse Groenen’, uitpers september 2012 en ‘Franse Groenen slikken bittere pillen’, juli 2013). Het ontslag van Mamère, de enige groene kandidaat die een redelijk resultaat behaalde (5,25 %), is veelbetekenend voor de sfeer bij EELV dat sinds de verkiezingen van vorig jaar twee ministers heeft.
Nutteloos
Mamère is wel hard voor zijn ex-partij: “Ik zie niet in welk nut ze hebben in deze regeringsmeerderheid. De groenen brengen hun tijd door met het aanvaarden van zaken die niet passen in het project dat ze zouden moeten verdedigen”. Hij heeft het over “een enorme regressie”, over een partij van clans en afrekeningen. Hij neemt het niet dat partijvoorzitter Pascal Durand naar de uitgang wordt geduwd na meer dan een jaar lang te zijn vernederd door de clan van Cécile Duflot.
Duflot is minister van Huisvesting en was voordien voorzitster van de groenen. Premier Ayrault maakte de jongste tijd onomwonden duidelijk dat voor hem en Hollande alleen Duflot EELV leidt. Ayrault vroeg het hoofd van voorzitter Durand – en hij krijgt het. Durand is immers te kritisch voor het regeringsbeleid.
Begroting
Mamère gaat ook in de oppositie tegen de regering. Hij zal tegen de begroting voor 2014 stemmen, een begroting die erg in lijn is met de EU-voorschriften maar wel tegengesteld aan de beloften van president François Hollande toen hij kandidaat was. Van een rechtvaardiger fiscaliteit is alvast geen sprake. Ook de “groene accenten” zijn erg vaal. Voor de grote energietransitie wordt veel te weinig uitgetrokken, aldus Mamère. Hij stoort zich vooral aan de onaantastbaarheid van fiscale voorrechten voor milieu-onvriendelijke sectoren (pesticiden, diesel, agrarische brandstoffen).
Daarmee is de kelk nog niet vol. Hollande en Ayrault zorgen ervoor dat Duflot de groene gemoederen kan bedaren met af en toe een milieuconferentie die niet bindende verklaringen oplevert.
Maar in enkele cruciale dossiers blijven de Groenen op hun honger. De manifestaties tegen de bouw van een grote luchthaven bij Nantes, Notre-Dame-des-Landes, herinneren er regelmatig aan hoe de overheid zich niets aantrekt van de milieubewegingen die zich tegen die aanleg verzetten. De kerncentrale van Fessenheim zal niet, zoals beloofd en overeengekomen, in 2016 dicht gaan. Er zijn allerlei “procedureproblemen” waarmee de baas van energiereus EDF de sluiting op de lange baan schuift. De druk buiten en binnen de regering om de wet van 2011 die de ontginning van schaliegas verbiedt, op te doeken, is groot.
Pek en veren
Duflot en haar groep wuiven de kritiek weg met het argument dat ze op lange termijn op het beleid willen wegen. Maar daar twijfelen meer en meer Groenen aan. Het congres dat er in november komt, belooft zeer woelig te worden, vooral omdat dit samenvalt met de aanzet tot de verkiezingscampagne. Ook daar wringt het schoentje, EELV lijkt een krabbenmand van botsende ambities. Bij die botsingen gaat het zelden om inhoud, meestal om persoonlijke rivaliteiten.
Mamère waarschuwde bij zijn vertrek: er dreigt een electorale afstraffing. De kiezers zullen ons met pek en veren insmeren.
Europees
De Groenen staan er niet alleen in Frankrijk niet zo goed voor met het oog op de verkiezingen voor het EU-parlement van volgend jaar. De Duitse Groenen zitten met een kater na de Bondsdagverkiezingen van 22 september. In Zuid-Europa en Centraal-Europa zijn de Groene partijen marginaal, in het Verenigd Koninkrijk zullen Tories, Labour en de ‘soevereinistische’ UKIP weinig voor de Groenen overlaten, in Nederland klimt Groen Links niet uit het dal. De fractie Groenen/Vrije Europese Alliantie, nu 58 uittredende parlemenstleden, dreigt na die verkiezingen in te krimpen.
Het is een zorgwekkende tendens, dit verzwakt het tegengewicht tegen rechts. De financieel-economische crisis maakt het de Groenen niet makkelijker, hun voorstellen komen in de ogen van veel kiezers vaak neer op hogere belastingen (bijv. dieseltaks) of als een bedreiging voor de werkgelegenheid. Maar het zijn ook hun regeringsdeelnames aan regeringen die een liberaal beleid voeren, dat hen de das omdoet.