De gemeenteraadsverkiezingen van 9 en 16 maart in Frankrijk zijn, zoals meestal, meer dan een lokale verkiezing. Vooral de enorm gedaalde populariteit van president Nicolas Sarkozy zou zich kunnen weerspiegelen in klappen voor rechtse kandidaten. De PS maakt zich klaar om enkele zeges binnen te halen.
Maar tegelijk beseffen de leiders van de PS wel dat dit geen uitweg biedt voor de diepe crisis waarin de partij verkeert. Ze zal gewoon profiteren van de onpopulariteit van Sarkozy en van de goede bulletins van enkele PS-burgemeesters.
De PS zal wellicht grote steden als Parijs, Lyon en Rijsel behouden. Vooral de burgemeester van Parijs, Delanoë, maakt veel kans op een stevige herverkiezing. In Lyon is Collomb erin geslaagd deze traditioneel rechtse stad voor zich te winnen, hij sloot tevens een deal met de centrumgroepering MoDem van ex-presidentskandidaat François Bayrou om rechts van de macht te houden. Ook in Dijon heeft de nummer 2 van de PS, Rebsamen, een akkoord met de MoDem gesloten.
Parijs en Lyon staan symbool voor wat men de municipalisering van links zou kunnen noemen, zeker van de PS. Er is ook meer dan dat: de PS staat sterk in steden met een grote “bobo” bevolking (bourgeois bohémien) die overwegend PS stemt, terwijl diezelfde PS het moeilijker heeft in traditionele arbeidersgebieden. Rechts is er met zijn discours over veiligheid in geslaagd een deel van dat kiezerspubliek te winnen, terwijl een groot deel van die proletarische achterban gewoon de moeite niet neemt om te gaan stemmen omdat ze toch het verschil niet zien.
De PS rekent op behoud van Parijs, Lyon, Rijsel, Rennes… en hoopt enkele steden te kunnen winnen, zoals Bordeaux en Straatsburg. Die zeges zouden ongetwijfeld het “municipalisme” in de PS nog versterken. Dat komt natuurlijk de lokale inplanting ten goede, maar het is anderzijds eigenaardig vast te stellen dat de PS tienduizenden gekozen mandatarissen heeft, maar zeker niet evenveel militanten. Een reeks zeges nu in maart, zal bovendien niets veranderen aan de interne machtsstrijd binnen de PS en aan de leegloop van het ledenbestand.
Rechts
De rechtse UMP van Sarkozy kan wel ten volle profiteren van de instorting van het uiterst-rechtse Front National. Het FN slaagt er in grote delen van Frankrijk niet eens in lijsten in te dienen, Sarkozy is er vorig jaar in geslaagd een flink pak van de uiterst-rechtse kiezers aan zijn kant te krijgen, wat het FN in crisis stortte. Die partij tracht zich vast te klampen aan enkele kleinere stadjes om toch nog verder te bestaan.
Maar anderzijds verkeert die UMP zelf in crisis. Een deel van het apparaat en de lokale gekozenen verteren het niet dat Sarkozy goede posten aan overlopers uit de PS heeft uitgedeeld, posten waar zij meenden recht op te hebben. De voortdurende bemoeienissen van Sarkozy met alle aspecten van de politiek zetten ook kwaad bloed. Wat uitlekt van de regeringsbijeenkomsten doet vermoeden dat ministers met getrokken messen tegen elkaar staan. Alliot Marie merkte tijdens zo een vergadering fijntjes op dat zij als minister van Binnenlandse Zaken zeer goed weet wat de anderen over haar vertellen… Sarkozy was voor hij president werd, minister van Binnenlandse Zaken.
En links
Er staat heel veel op het spel voor de communistische PCF. Vooral in enkele bolwerken bij Parijs hebben PS-kopstukken een offensief ingezet om de posities van de PCF te breken, onder meer in Saint-Denis. De PS rekent erop de relatieve meerderheid van de PCF in het departement Seine-Saint-Denis te breken en het roer over te nemen. Het zou een zeer zware klap zijn voor een partij die zelf verdeelder en vertwijfelder dan ooit is.
Uiterst-links treedt in verspreide volgorde naar de kiezers. De LCR van de steeds populairder Olivier Besancenot (hij doet het in veel peilingen beter dan de PS-kopmannen) dient in veel steden en stadjes lijsten in, maar zonder veel illusies op talrijke gekozenen, de LCR moet het van gepersonaliseerde verkiezingen als die voor een presidnet hebben. De trotskistische concurrent Lutte Ouvrière heeft het deze keer over een volledig ander boeg gegooid. Waar LO vroeger elke samenwerking met PCF of zeker PS afwees, is LO nu voorstander van linkse eenheidslijsten.
(Uitpers, nr 95, 9de jg., maart 2008)