Marine Le Pen president? Het zal (behoudens zware verrassing) niet voor deze keer zijn. En daarom zijn ze bij het Franse Front National (FN) al vóór de strijd is gestreden, de messen aan het slijpen voor interne afrekeningen. De hoofdfiguren: voorzitster en kandidate Marine Le Pen zelf, haar ondervoorzitter Florian Philippot en Marine’s nicht Marion Maréchal-Le Pen . Met als merkwaardig detail dat enkele belangrijke spelers in de komende afrekeningen uit linkse hoek komen en zelfs nog de Internationale zingen om antifascistische betogers uit te dagen.
Philippot
Sinds Marine Le Pen in 2011 voorzitster werd van het FN, is Florian haar rechterhand. Hij werkte actief aan de ‘dediabolisering’ van het FN, de partij respectabel maken, ontdoen van haar al te extreme elementen zoals vader Jean-Marie Le Pen. Het is opvallend dat bij interne verkiezingen Philippot en zijn medestanders niet hoog scoren en dat ze op congressen slechts lauw applaus oogsten. De ‘orthodoxen’ wantrouwen hen.
Die groep rond Philippot sluit niet aan bij de historische sokkel van de partij De critici blijven voorlopig discreet, tot na de parlementsverkiezingenvan juni wordt de façade van eenheid bewaard. Die sokkel, dat zijn vroegere medestanders van de OAS, het ‘geheim leger’ dat zich gewapenderhand verzette tegen de onafhankelijkheid van Algerije (1962). Dat zijn de pied-noirs, de Fransen die in 1962 Algerije moesten verlaten. Dat zijn ook de erfgenamen van Vichy, het collaboratieregimle van maarschalk Pétain met de Duitse bezetter. Dat zijn veel katholieke integristen. Dat zijn leden van neonazi-milities. Zij voelen zich niet op hun gemak met de strekking Philippot van wie er nogal wat, zoals Philippot zelf, openlijk homoseksueel zijn.
Sokkel
De “historische sokkel” wacht op het moment om af te rekenen met deze “infiltranten” die de kern van het FN-programma bezoedelen. Die kern, dat is een racistische xenofobe htegen migranten, de grote zondebokken voor het verlies aan (Franse) identiteit en voor de economische tegenspoed zoals werkloosheid. Het klassieke antisemitisme uit de Vichyperiode duikt af en toe ook nog op, maar het accent ligt op de islam als groot gevaar.
Opvallend hoe Marine Le Pen in de laatste rechte lijn van de campagne volledig teruggrijpt op die kern, er zijn kapers op de kust. Concurrent François Fillon deed enkele dagen geleden een open bod op de conservatieve katholieke kiezers met de aankondiging dat hij ministerportefeuilles zou gaven aan ‘Sens Commun’, het verlengstuk van Le Manif pour tous (tegen het homohuwelijk). Sens commun speelde een grote rol in het succes van Fillon bij de primaires van rechts in november. Fillon was geen favoriet, maar op het terrein mobiliseerden die van Sens commun voor deze tegenstander van vrouwen- en homorechten.
Die katholieke fundamentalisten zijn allesbehalve opgezet met al die homo’s bij het FN, ze zijn niet vergeten dat Marine Le Pen afwezig bleef van hun reactionaire betogingen. Terwijl nicht Marion Maréchal-Le Pen zeer enthousiast wel meedeed.
Basiswaarden
Vandaar dat Marine Le Pen in allerijl weer naar de basiswaarden van het FN grijpt: de migranten aanvallen. Haar campagne stokte immers naar het einde toe. Haar imago van vechten tegen het systeem is flink geschonden door de aanval van Philippe Poutou tijdens het tv-debat met de elf kandidaten. ‘Ge doet u altijd voor als iemand die tegen het systeem vecht, maar ge zit er middenin. Ge wordt beschuldigt van verduistering van EU-gelden met nepjobs en ge weigert naar een verhoor daarover te gaan. Ge verschuilt u achter uw parlementaire onschendbaarheid. Welnu, als wij als arbeider gedagvaard worden, gaan we, we hebben geen arbeidersimmuniteit”. Paf. Marine wist niet waar gekeken, ze stond er als iemand van het verafschuwde ‘systeem’.
Om het tij te keren, tracht ze zich snel te verzekeren van de trouwe kiezers, ze doet het ook om interne partijreden. Daarmee laat ze andere netelige kwesties opzij. Daaronder de economische ideeën die Philippot heeft binnengebracht, gesmokkeld vinden zijn tegenstanders. Zoals de centrale rol van de staat, een vloek voor de fanaten van het vrije ondernemerschap. De strekking Philippot werkt er al jaren aan om het FN een sociaal gelaat te geven. Het FN staat aan de poorten van Whirlpool in Amiens dat met sluiting wordt bedreigd.
Het FN van Marine Le Pen-Philippot nestelt zich vooral in milieus waar de mensen het (terechte) gevoel hebben dat “de elites” of “het systeem” hen vergeet. Het gevoel dat zij de slachtoffers zijn van de liberale mondialisering. Deze strategie bezorgde het FN bij de regionale verkiezingen van eind 2015 zeer hoge scores in het noorden, met Marine Le Pen, en het noordoosten, met Philippot.
Homo’s
In het noorden is het aandeel van arbeiders en bedienden in het FN-kiezerskorps beduidend groter dan in het zuidoosten waar de kleine middenstand sterker aanwezig is. In het zuiden draagt het FN veel meer de stempel van de “oude kern”, dit zijn gebieden waar de pied-noirs neerstreken en de eerste electorale sokkel van het FN waren. In het zuidoosten (Marseille, Nice;…) is Marion Maréchal-Le Pen de grote rijzende ster. Zij is trouw aan haar grootvader en diens ideeën, zij stapt op in de betogingen van de Manif pour tous. Zij charmeert reactionaire politici als burggraaf Philippe de Villiers, leider van Mouvement pour la France, die in zijn boeken raaskalt over de christelijke wortels van zijn land, dat uiteraard bedreigd wordt door de islamisering.
Deze strekking rond Marion en haar grootvader stoort zich aan de visie van Marine-Florian op maatschappelijke kwesties als abortus en homohuwelijk. Marine en Florian gaan onder meer tegen de islam te keer uit naam van de verdediging van de ‘laïcité”. Zij stellen het voor alsof vrouwen-, homo- en andere rechten vooral door de islam worden bedreigd en ze doen dat met relatief succes: het FN scoort de jongste tijd hoog bij homo’s. Sophie Montel, een volgelinge van Florian, schokte de FN-goegemeente toen ze op 1 mei vorig jaar aan het standbeeld van Jeanne d’Arc proclameerde dat de vrouw baas is over haar lichaam.
Chevènement
Maar nog meer storen ze zich aan de “import” van het sociale. Philippot stelt dat Frankrijk soeverein moet zijn om zijn sociale welvaartstaat te kunnen behouden. Om die te verdedigen moet Frankrijk ook zijn grenzen kunnen afsluiten voor ongewenste immigratie. Daarom moet Frankrijk dus uit de Europese Unie stappen. Het is een stelling die steun vindt bij enkele linkse soevereinisten. Dat “linkse soevereinisme” heeft een vaandeldrager, Jean-Pierre Chevènement. Hij was in 1971 medestichter van de nieuwe Parti Socialiste en leidde jarenlang een linkervleugel ervan, Ceres. Hij stapte in het begin van de jaren 1990 uit de PS en richtte een eigen partij op (Mouvement des Citoyens, later Mouvement Républicain et Citoyen, MRC). Hij voerde in 2005 mee campagne tegen de goedkeuring van de “Europese grondwet”
Philippot heeft een korte tijd rond de MRC gedraaid (die herinneren zich daar niets van). In het FN is hij bijlange niet de enige met een, soms kort, links verleden. Florian heeft het apparaat al zoveel mogelijk volgestopt met volgelingen, onder wie bekende ex-chevènementisten. Zoals Bertrand Dutheil de La Rochère, een vroeger kopstuk van de MRC, die nu aan de top van het FN zit. Bij een tegenbetoging van antifascisten vergaste hij hen op een uit volle borst gezongen Internationale, gevolgd door zijn staf. Er zitten ook mensen als Kevin Pfeffer die indertijd werkte voor de socialistische presidentskandidate Ségolène Royal.
Vervolgd
“Carrièrejagers” zeggen ontstemde uiterst-rechtse orthodoxen die op de loer liggen om Philippot na de verkiezingen te vloeren. Jean-Marie Le Pen vergelijkt hen misprijzend met “les mignons d’Henri III” (beschreven als de verwijfde hofhouding van deze koning uit de 16e eeuw). Het uiterst-rechtse weekblad Minute ligt op de loer, het gaat de gangen van de groep Florian bijna minuut per minuut na, elke week wordt de draak gestoken met “les mignons”. De strijdbijlen zullen nog een tijdje begraven liggen. Tot na de verkiezingen van juni en het tellen van de resultaten. Wordt dus vervolgd.
