Progressieven die zich ooit hebben uitgesproken over de bevolkingsgroei weten het: het thema is taboe. Er is geen overbevolking, het milieu lijdt onder het kapitalisme en de overconsumptie van de rijken. Doe daar iets aan en de planeet kan rustig tien miljard of meer mensen verdragen.
Niet iedereen is daarvan overtuigd, en het is in eerste instantie bijzonder jammer dat zo veel thema’s nooit eens grondig worden besproken. Op dit ogenblik vindt in Zweden de ‘Stockholm + 50’ conferentie plaats, de vijftigste verjaardag van de eerste VN-conferentie over milieu en ontwikkeling.
Er is veel veranderd sindsdien, maar een afdoende strategie om de planeet te redden is er nog steeds niet. Groenen vallen de ‘ecomodernen’ aan, en de ecomodernen denken dat alle groenen geitenwollensokkendragers zijn.
Stel dat beiden voor een stuk gelijk hebben? Dat lijkt toch logisch?
Het ‘Great Transition Initiative’ moet daaraan gedacht hebben door het woord te geven aan Ian Lowe, een milieudeskundige die wel pleit voor een eerlijke kijk op de bevolkingsgroei. En er cijfers bij geeft.
In dit artikel wil ik enkel iedereen aanmoedigen zijn inleidend artikel te lezen. En indien mogelijk ook een bijdrage in te sturen, voor of tegen. Het Great Transition Network behandelt elke maand één thema dat tot een rechtvaardige transitie kan leiden.
Verder wil ik gewoon één paragraaf uit zijn artikel halen dat misschien al doet nadenken.
“De dynamiek tussen de bevolking en de acties om het klimaat onder controle te krijgen is zowel op individueel als op sociaal vlak te zien. Denk aan een recente studie die kijkt naar het niveau van de CO2 uitstoot en hoe die door diverse acties in de rijke wereld kan verminderd worden. Bij de onderzochte keuzen staan het opgeven van de auto (2,4 ton CO2 per jaar bespaard) of een vegetarisch dieet (0,8 ton per jaar). Langeafstandsvluchten veroorzaken veel uitstoot: een retourtje van Amerika naar Europa en terug betekent 1,6 ton CO2. Dit alles valt echter in het niets als de vergelijking wordt gemaakt met de mogelijke impact van minder kinderen. Voor het meten werd er rekening mee gehouden dat een kind niet enkel tijdens zijn leven verbruikt, maar op zijn beurt kinderen zal hebben die op hun beurt kinderen krijgen. Of met andere woorden er wordt ook rekening gehouden met toekomstige generaties. Als de uitstoot tijdens het leven van één kind wordt opgeteld bij dat van het mogelijk nageslacht, dat totaal dan te delen door de levensduur van de ouders, waarbij elke ouder verantwoordelijk is voor 50 % van de uitstoot van het kind, 25 % voor dat van elk kleinkind, en zo verder, komt men tot het opmerkelijke resultaat dat één kind minder tot een jaarlijkse besparing van 58,6 ton CO2 leidt tijdens het resterende leven van de ouders. Of met andere woorden, één kind minder hebben levert elke ouder twintig keer meer op dan een leven zonder auto en 70 keer meer dan een vleesloos dieet.”
U moet het zelf nalezen natuurlijk. Maar het zijn cijfers die doen nadenken.
Nu is deze vaststelling natuurlijk ook problematisch. De bevolkingsgroei is al sterk afgenomen en blijft verder dalen, dus langzaam maar zeker gaan we wel naar een kleinere bevolking. Het is wel voor de lange termijn. En kapitalisme of niet, acht tot tien miljard mensen hebben ondertussen water en eten en energie nodig. Hoe lang kan de planeet dit aan?
Een ander heikel punt is uiteraard hoe mannen en vrouwen hierover denken. Mannen zijn er niet mee gediend als vrouwen meer macht krijgen over hun lichaam, dat blijkt uit alle huidige discussies over abortus en hoofddoeken. Vrouwen zullen evenmin meteen overtuigd zijn van de weldaden van minder kinderen. Maar uit alle studies blijkt dat in welstellende samenlevingen de geboortecijfers vanzelf gaan dalen. Vanuit het oogpunt van reproductieve rechten en reproductieve gezondheid is de kans wellicht groot dat er toch iets kan veranderen. Een inspanning voor een betere verdeling van de rijkdom en kansen voor samenlevingen om bestaanszekerheid op te bouwen, samen met een algemene beschikbaarheid van contraceptie kan de evolutie sneller laten lopen.
Veel verder wil ik in deze redenering niet gaan.
Lees gewoon het artikel van Ian Lowe en laat je overtuigen! En reageer.
Er zijn nog erg veel andere punten in dit debat die meer aandacht verdienen. Zoals het energieverbruik van de hele digitale sector met vooral de wildgroei van bitcoins. De vliegschaamte heeft me nooit overtuigd, net zomin als de bulkverkoop. Minder kinderen en een ander landbouwsysteem, zo denk ik in alle eenvoud, kan ons zeker verder helpen. En die miljardairs, nee, die heeft niemand nodig
Wilde dit gewoon even meedelen.
