Extreem-rechts leider wordt militair adviseur regering Oekraïne

Dmytro Yarosh, leider van de extreem-rechtse organisatie Pravy Sektor, werd op 5 april 2015 benoemd tot adviseur van de opperbevelhebber van het Oekraïense leger. Zijn organisatie wordt volledig geïntegreerd in het leger.

Dmytro Yarosh en de organisatie Pravy Sektor (‘rechtse sector’), staan bekend voor hun extreem-rechtse standpunten en voor een aantal gewelddadige acties tegen de etnisch Russische Oekraïense bevolking. Yarosh heeft in het verleden meermaals zijn sympathie uitgedrukt voor Stepan Bandera, een Oekraïense nazicollaborateur tijdens de Duitse bezetting.

Maidan en Odessa

De naam van zijn organisatie wordt ook vernoemd in verband met de slachting op het Maidanplein van 25 februari 2014. Die slachtpartij leidde tot de afzetting van president Janoekovitsj en zijn vlucht naar Rusland. Waarnemers ter plaatse wezen er toen op dat niet alleen de politie maar ook sluipschutters op de betogers schoten.

Pravy Sektor wordt verder verdacht van medeplichtigheid aan de slachting in de stad Odessa aan de Zwarte Zee van 2 mei 2014. Tijdens straatgevechten tussen etnisch Russische Oekraïeners en etnische Oekraïeners werd toen brand gesticht in een vakbondsgebouw, waar etnisch Russische Oekraïeners zich hadden verschanst. Meerdere militieleden beletten dat de betogers het gebouw konden verlaten en minstens 42 mensen kwamen in de vlammen om.

De nieuwe regering in Kiev legt de schuld voor de slachting van Maidan volledig in de schoenen van afgezet president Janoekovitsj. Toch heeft de regering sindsdien geen enkele inspanning gedaan om de zaak gerechtelijk te onderzoeken, al heeft zij nu alle instrumenten in handen om dat te doen.

Ook een gerechtelijk onderzoek naar de slachting in Odessa laat op zich wachten. Beide slachtingen worden voortdurend aangehaald door het gewapend verzet van etnisch Russische Oekraïense milities in het zuidoosten van Oekraïne als reden voor het opnemen van de wapens.

Eigengereid optreden

Aan de gevechten tussen het reguliere Oekraïense leger en de antiregeringsrebellen in de regio’s rond de steden Donetsk en Loegansk nam ook Pravy Sektor deel. Daarbij beging de organisatie meerdere zware schendingen van de mensenrechten tegen gevangengenomen rebellen en tegen de burgerbevolking. Dmytro Yarosh weigerde daarbij voortdurend de bevelen van de eigen Oekraïense troepen op te volgen.

Volgens een officiële mededeling van de regering in Kiev is het nu de bedoeling milities zoals Pravy Sektor te integreren in het leger, om “de inzet van de eigen troepen beter te coördineren en efficiënter te maken”. In werkelijkheid poogt de regering daarmee meer controle te krijgen op het doen en laten van deze organisatie.  

Pravy Sektor heeft slechts een geringe aanhang bij de bevolking in Oekraïne, maar is door zijn fanatiek en ongecontroleerd gedrag een belangrijke factor in de Oekraïense politiek. Bij de presidentiële verkiezingen van 25 mei 2014, die werden gewonnen door huidig president Poroshenko, behaalde Dmytro Yarosh een schamele 0,7 procent van de stemmen, bijna uitsluitend in zijn eigen geboortestreek. Hij werd wel verkozen voor het parlement op 26 oktober 2014 in zijn thuisdistrict met 29,76 procent van de stemmen.

De door de EU en de VS gesteunde regering in Kiev haalt met Yarosh een personage met fascistische sympathieën binnen. Yarosh is echter geen onvoorwaardelijk medestander van de westerse inmenging in Oekraïne. Hij heeft al meermaals verklaard die inmenging enkel te zien als een middel in de strijd tegen het ‘Russische imperium’.

Dit artikel verscheen eerder in De Wereld Morgen, zie: http://www.dewereldmorgen.be/artikel/2015/04/08/extreem-rechts-leider-wordt-militair-adviseur-regering-oekraine