Ethisch hacken in Latijns Amerika?

‘Guacamaya’ zo benoemt de groep van ‘hacktivistas’ zichzelf en guacamaya betekent zoveel als papegaai. Ze slaagden erin de informaticasystemen van defensie te kraken in vijf Latijnsamerikaanse landen: Chili, Mexico, El Salvador, Peru en Colombia. Ze legden de hand op 10 terabytes aan gegevens, vooral emails van de periode 2010 tot september 2022.

Je zou verwachten dat dit meteen aanleiding geeft tot een grote mediacampagne, dat meteen sappige en schandelijke verhalen aan de oppervlakte komen, maar neen, eigenlijk blijft het opvallend stil. Nu is het evident dat het niet makkelijk kan zijn om miljoenen documenten meteen te doorgronden en er een coherent verhaal rond te maken, maar het blijft verbazen.

Mexico: publieke geheimen

Mexico is het zwaarst getroffen, met 6 terabytes en meer dan 4 miljoen documenten van 2016 tot 2022. Wat tot nu toe openbaar werd gemaakt is echter verre van ‘geheim’, het zijn zaken die men wist of weet maar vaak nooit officieel bekend werden gemaakt.

De ziekte van President Lopez Obrador, bijvoorbeeld. Hij had al eerder een hartinfarct en nu wordt bevestigd dat hij in januari 2022 niet zomaar voor een routine-ingreep in het ziekenhuis belandde, maar wel degelijk wegens een urgent gevaar. De President bevestigde en voegde er meteen aan toe dat al die data gewoon deel uitmaken van politieke spelletjes.

De agenda van Minister van Defensie Sandoval bevestigt dat de man contacten heeft en onderhoudt men mensen op het hoogste binnenlandse en buitenlandse niveau, politiek, militair en economisch. Hij is het die – ook – onderhandelt met Franse of VS-bedrijven.

Er zijn gegevens bekend gemaakt over de grote contracten die het leger afsloot voor de infrastructuurwerken die het uitvoert aan luchthavens, de inmiddels beruchte treinlijn ‘tren maya’ en de mogelijke stichting van een luchtvaartmaatschappij met het nog steeds onverkochte presidentieel vliegtuig.

Meer dan zes duizend mails gaan over de zaak Ayotzinapa toen 43 jonge studenten werden verdwenen. Maar ook hier bijzonder weinig echt nieuws. Het is na acht jaar duidelijk dat het leger weliswaar betrokken was bij die wrede daden, maar er alles aan zal doen en blijven doen om alles te ontkennen en ervoor te zorgen dat informatie wordt achter gehouden.

We komen ook te weten dat het leger nog zes hotels wil bouwen langs die ‘ruta maya’ en er een mooi hotel is in Cancún waar zestig militairen op elk ogenblik gratis mogen komen logeren.

Interessant is wel wat wordt bevestigd over Pegasus, de spyware. Het leger beschikt wel degelijk over een eigen systeem waarmee het ‘opposanten’ en sociale bewegingen kan volgen.

Helemaal niet nieuw maar nu bevestigd zijn de banden tussen de politieke en de economische kringen met de drugshandel. Diverse deelstaten worden eigenlijk door de narco’s bestuurd, zo wordt nu gezegd en in sommige staten zijn zowat alle burgemeesters ermee verbonden. Er worden 81 criminele bendes geteld die overal geïnfiltreerd zijn, ook in het leger.

Bij Pemex, de nationale oliemaatschappij, wordt de corruptie van binnenin georganiseerd om diefstal mogelijk te maken.

Wat eveneens wordt bevestigd en al ruimschoots bekend was, is dat het leger een alsmaar grotere rol speelt in het land.

Maar wie zijn ze?

De Guacaleaks roepen heel wat vragen op die niet zo makkelijk beantwoord worden. Alle gegevens zijn nu vrij en kunnen op internet geraadpleegd worden, maar net zo goed gemanipuleerd worden. De hacktivisten zijn de controle verloren.

Duidelijk is wel dat de cyberveiligheid in Mexico – en wellicht ook in de andere landen – allesbehalve gegarandeerd is.

Mexicaanse media wijzen er ook op dat deze zaak in niets vergelijkbaar is met de Wikileaks van Julian Assange. Assange én zijn bedrijf waren al jaren gekend en zijn doel was enkel en alleen de waarheid bekend maken. Hij werkte bij manier van spreken open en bloot.

Guacamaya zegt antikolonialistisch, anti-imperialistisch en antikapitalistisch te zijn, maar niemand weet wie er achter zit. Er wordt in de media op gewezen dat er totaal geen gegevens over grote multinationals bekend zijn geraakt.

Kortom, misschien komt er later nog meer aan het licht, maar tot nog toe is hun zoekwerk eerder ontgoochelend.