De Israëlische luchtmacht zou een militair doelwit hebben gebombardeerd in Syrië. Volgens Syrische bronnen was het doelwit een militaire wetenschappelijke installatie in het Jamraya district in de wijde omgeving van Damascus. De New York Times citeert anonieme Amerikaanse officiële bronnen die stellen dat de Israëlische regering Washington op voorhand heeft ingelicht. Volgens Amerikaanse en Israëlische bronnen was de aanval evenwel gericht tegen een wapenkonvooi met onder meer SA-17 raketten bestemd voor de Libanese verzetsorganisatie Hezbollah. Dat zijn grond-luchtdoelraketten van Russische makelij. Israël bevestigt, noch ontkent de berichten.
Alles wat met Syrië te maken heeft is erg vatbaar voor propaganda door alle betrokken partijen. Er circuleren dan ook verschillende versies van het incident. Dat neemt niet weg dat er opvallend veel officiële reacties te noteren vallen. VN-Secretaris-Generaal Ban Ki-Moon, drukte zijn ‘zware bezorgdheid’ uit. Washington waarschuwde niet Israël, maar Syrië om niet verder de regio te destabiliseren met wapenleveringen aan Hezbollah. De Russische minister van Buitenlandse Zaken liet een heel ander geluid horen en zei dat als “de informatie bevestigd wordt, dit een niet uitgelokte aanval is op het territorium van een soevereine natie, wat een schaamteloze schending is van het VN-Handvest en dat is onaanvaardbaar en ongerechtvaardigd wat ook de motieven zijn”. Rusland voert al sinds het begin van de opstand in Syrië een hard diplomatiek gevecht tegen een militaire interventie in Syrië. De Europese Unie van zijn kant houdt zich op de vlakte zolang de berichten niet bevestigd zijn.
Dat de Verenigde Staten de berichten niet ontkennen en het daarbij nodig vonden om Syrië te waarschuwen, lijkt er op te wijzen dat er wel degelijk een Israëlische aanval op Syrisch grondgebied heeft plaatsgevonden. Het Libanese leger verklaarde bovendien dat Israëlische¨gevechtsvliegtuigen de afgelopen dagen langdurig het Libanese luchtruim schonden, wat verband kan houden met de aanval. Volgens Libanon schenden Israëlische vliegtuigen sinds het einde van de Israëlische oorlog tegen Libanon in de zomer van 2006, dagelijks het luchtruim. Veel van deze schendingen zijn bevestigd door UNIFIL, de VN-troepenmacht in Zuid-Libanon. Het gaat om overtredingen van VN-resolutie 1701, die het einde van de oorlog in 2006 inluidde.
Israëlische schendingen van het internationale recht zijn routine
Het incident is geen alleenstaand geval. Dergelijke Israëlische schendingen van het internationaal recht gebeuren al jaren op routinematige basis. Stel je even voor dat Syrische of Libanese gevechtsvliegtuigen het Israëlische luchtruim zouden schenden of dat Syrische of Iraanse gevechtsvliegtuigen de nucleaire militaire installaties van kernmacht Israël zouden bestoken? De VS en de Europese Unie zouden furieus reageren, dreigen, veroordelen en sancties afkondigen. Maar niet dus als het over Israël gaat, een land dat nagenoeg constant straffeloos buiten het internationaal recht opereert.
Deze week maakte de VN-mensenrechtenraad ook de resultaten van een onderzoek naar de Israëlische nederzettingen in Palestijns gebied bekend. Het rapport van het onderzoek, dat onder leiding stond van de Franse rechter Christine Chanet, concludeerde dat de nederzettingen een schending zijn van het internationaal recht, en ‘onmiddellijk’ moeten ontmanteld worden. De onderzoeksmissie stelde – weinig verwonderlijk – vast dat de Palestijnen het slachtoffer zijn van landconfiscaties, schade aan hun bestaansvoorzieningen en geweld door Joodse kolonisten. De missie meent dat het de bedoeling is van “het geweld en intimidatie tegen de Palestijnen en hun eigendom om de bevolking van haar land te verdrijven en zo de nederzettingen uit te breiden”.
Blijvende steun van de VS en de EU
De Israëlische regering reageert zoals steeds dat de VN-Mensenrechtenraad bevooroordeeld is en verantwoordt de nederzettingen vanuit de historische en bijbelse joodse aanwezigheid in de Westelijke Jordaanoever. Zal Israël hiervoor gesanctioneerd worden? Neen, wel zal de Europese Unie de Israëlische houding ‘betreuren’ en vervolgens haar relaties met Israël verder onderhouden of – zoals in het verleden al gebeurd is na ernstige incidenten – zelfs uitdiepen alsof er geen vuiltje aan de lucht is. De VS zullen als vanouds verder elk jaar 3 miljard dollar aan militaire steun verlenen en zo de Israëlische bezetting van de Palestijnse gebieden financieren en elk voorstel van resolutie in de VN-Veiligheidsraad met een veto afblokken. Ook de bloedige oorlog tegen Libanon (2006), de operatie ‘Gegoten Lood’ in Gaza (1.400 Palestijnse doden, waarbij oorlogsmisdaden zijn vastgesteld), de aanval op de vrijheidsvloot voor Gaza in internationale wateren (9 burgerdoden en vele gewonden), de oorlogsdreigingen tegen Iran of de aanval op Gaza van 2012 veranderden weinig aan de goede relaties met het Westen. De Europese Unie blijft wapens naar Israël exporteren, handelsvoordelen toekennen en laat Israëlische instellingen, bedrijven en universiteiten toe tot alle Europese onderzoeksprogramma’s, ook als die handelen over veiligheid en defensie.
In de regio heeft het Israëlische oorlogsbeleid een enorm destabiliserend effect. Hoe lang nog? Er zijn al wapenembargo’s tegen landen afgekondigd die minder op hun kerfstok hebben. Maar van zo’n duidelijk signaal en sanctie blijft Israël gespaard. Het wordt hoog tijd dat daar verandering in komt. Je kan niet blijven herhalen – zoals de EU – dat de Palestijnen recht hebben op een eigen staat en tolereren dat Israël het grondgebied van die toekomstige staat volbouwt met nederzettingen. Je kan niet blijven herhalen – zoals de EU en VS doen – dat er vrede moet komen en ondertussen een van de grootste agressors in de regio bewapenen en politiek de hand boven het hoofd houden. Dat is niet alleen weinig consequent, maar ook ronduit hypocriet.