Jürgen Jaspers (red), De klank van de stad, stedelijke meertaligheid en interculturele communicatie, Acco Leuven, 20009, 219 blz. ISBN 9789033 475047
Uit sociolinguïstisch onderzoek blijkt dat meertaligheid de meest voorkomende situatie is, en dat eentaligheid de uitzondering vormt. Anderstaligen die in contact komen met quasi uitsluitend Nederlandstalige instituten als de administratie, het gerecht de gezondheidszorg of de school botsen namelijk niet zelden op onverwachte problemen – net als de ambtenaren, magistraten, sociale werkers en leerkrachten die deze anderstaligen over de vloer krijgen. Dat is de constatering waarvan de auteurs van dit boek vertrekken.
De verschillende hoofdstukken in dit boek analyseren de ‘klank’ van stedelijke instituten en zijn geschreven door linguïsten en sociolinguïsten. Het boek bestaat uit zeven hoofdstukken die respectievelijk de ‘klank’ van de sociale sector, de overheidsadministratie, onderwijs en gerecht laten horen.
In een eerste hoofdstuk beschrijft Stef Slembroucks hoe twee stedelijke wijkgezondheidscentra proberen om te gaan met hun meertalig clientèle. Raïssa De Keyser behandelt in een hoofdstuk over de gezondheidsector de uitdagingen waarvoor sociaal tolken zich gesteld zien. Katrijn Maryns belicht in haar hoofdstuk welke versluierende effecten een eentalige administratieve praktijk kan hebben op de meertalige realiteit van de asielprocedure.
Over onderwijs zijn er drie hoofdstukken. In het eerste ervan betogen Kris Van den Branden en Machteld Verhelst dat een positieve omgang met meertaligheid te combineren valt met een zorg voor de Nederlandse taalvaardigheid van leerlingen. In hoofdstuk vijf tonen Laure Allain en Evy Ceuleers aan de hand van klasinteractieopnames aan dat het invoeren van een vreemde taal als instructietaal niet automatisch ten koste hoeft te gaan van de Nederlandse taalvaardigheid van leerlingen, noch van het gebruik van het Nederlands, zelfs niet in Brussel. Sjaak Kroon en Ton Vallen gaan in hoofdstuk zes dieper in op de rijke talige variatie aan de ‘binnenkant’ van het Nederlands en de niet altijd gunstige ontvangst daarvan in het onderwijs en daarbuiten: ook vandaag nog krijgen dialectsprekers soms het advies om logopedie te volgen.
De Antwerpse hoogleraar Jef Verschueren wijst in een zeer interessant slotwoord op het conflict tussen de blijvende meertaligheid en het nog strenger wordende eentalige beleid in Vlaanderen. Hij eindigt met een flinke uitsmijter: “Wetten zijn veranderlijk, meertaligheid blijft.” (p. 215)
Wie alleen maar op de titel verder gaat, waarvoor dank aan Wannes Van de Velde, en een badinerend verhaal verwacht komt met “De klank van de stad” enigszins bedrogen uit. Samensteller Jürgen Jaspers volgde het procédé dat in academische kringen vaak wordt aangewend. Aan dit boek lag een congres ten grondslag over stedelijke meertaligheid dat in samenwerking met het Universitair Centrum Sint-Ignatius Antwerpen (UCSIA) aan de Universiteit Antwerpen werd georganiseerd. De tekst draagt er de sporen van.
(Uitpers nr. 117, 11de jg., februari 2010)
U kunt dit boek via de link hieronder rechtstreeks bestellen bij:
en wie via Uitpers bestelt, helpt Uitpers!
De link:
http://www.groenewaterman.be/anne/index.dll?webpage=index.htm&inpartcode=896949&refsource=uitpers
