INTERNATIONALE POLITIEK

Een vijfde VS-kolonne in EU?

De Amerikaanse havik Donald Rumsfeld had geen ongelijk toen hij arrogant smalend de as Frankrijk-Duitsland als "het oude Europa" bestempelde. Want of Parijs en Berlijn dat graag hebben of niet, het "nieuwe Europa" waarover de Amerikaanse minister van Oorlog het had, is geen schim. Het nieuwe Europa schuift naar het oosten op, zei Rumsfeld.

Waarmee hij verwijst naar enkele nieuwe leden van de EU – Polen, Hongarije, Tsjechië, Slovakije, Slovenië, Estland, Letland en Litouwen, die met elkaar wedijveren om in de gunst van Washington te komen. Zo kunnen de Amerikanen ongestoord in Hongarije grootscheepse militaire oefeningen met huurlingen houden om hun aanval op Irak voor te bereiden. De Hongaren herontdekken de ‘beperkte soevereiniteit’.

Ook in de huidige club van de EU kunnen de Amerikaanse haviken op slaafse "bondgenoten" rekenen. Voorop het Verenigd Koninkrijk waar Tony Blair, van New Labour, de papegaai van Bush speelt. De Italiaan Silvio Berlusconi en de Spanjaard Jose Maria Aznar doen hun best om Blair bij te houden, met in hun zog onder andere de Nederlander Balkenende. Zij gedragen zich als onvoorwaardelijke vazallen die wel in de gratie staan van Rumsfeld. Waarbij we misschien even mogen verwijzen naar ‘Newsweek’: het was Rumsfeld die in de jaren 1980 instond voor de Amerikaanse leveringen van chemische wapens aan … Saddam Hoessein, die hij trouwens op 20 december 1983 in Bagdad als een bondgenoot van de VS ging begroeten.

Met de toetreding van zeven hogergenoemde landen zal het gewicht van de Amerikanofielen volgend jaar sterk toenemen.

Vooral omdat de houding van de regeringen die kritischer staan tegenover de Amerikaanse haviken, zeer twijfelachtig is. Want als puntje bij paaltje komt, vinden de Franse, Duitse, Belgische en andere regeerders wel redenen om toch de "Atlantische solidariteit" te huldigen. Het openlijke dreigement van Washington dat al wie niet meedoet aan de oorlog, buiten de prijzen zal vallen als de olieconcessies in Irak worden verdeeld, valt zeker in Parijs niet in dovemansoren.

Onvoorwaardelijk

Maar er is nog een hemelsbreed verschil tussen de opvattingen van Chirac en Schröder enerzijds, de nieuwkomers anderzijds. De opvatting van de Franse en Duitse diplomatie (in de huidige stand van zaken) om te ijveren voor een Europese eenmaking waarin de Europese kapitalisten enige autonomie hebben tegenover de Verenigde Staten, staat mijlenver van de onvoorwaardelijke pro-Amerikaanse houding van de nieuwkomers. Zij zien niets in een min of meer autonoom Europa, het Europa dat zij voorstaan mag best een vazal van de VS zijn.

Het maakt geen verschil welke regeringen die landen hebben. Het zijn zelfs sociaal-democratische (post-communistische) regeringen die het minst last hebben van een vazallenrol – zoals in Polen en Hongarije.

Polen had nog maar net de zegen gekregen om tot de EU toe te treden, of het maakte al bekend dat het voor zijn luchtmacht de Amerikaanse F-16 toestellen koopt – maar dat hadden bestaande EU-leden als Nederland ook al gedaan, tot ontsteltenis van de Fransen. Washington zal niet alleen inzake Irak, maar ook voor kwesties als het Internationaal Strafhof en dergelijke op vrienden als Polen kunnen rekenen. Roemenië, dat in 2007 wellicht lid wordt van de EU en waar ook de ex-communisten als ‘sociaal-democraten’ regeren, was het eerste land om met Washington een overeenkomst te tekenen waardoor het aanvaardt dat Amerikanen niet voor het Internationaal Strafhof kunnen worden gebracht.

Alweer beperkte soevereiniteit

Intussen kan het Amerikaans leger zonder enig probleem op een basis in Hongarije minstens drieduizend Iraakse opposanten opleiden om bij de oorlog verbindingsofficier en dergelijke te spelen. Het Hongaarse publiek heeft daar geen zaken mee, de regering (van ex-communisten) geeft de Amerikanen volledig carte blanche.

De regering had het aanvankelijk over Amerikaanse eenheden die op de basis van Taszar zouden trainen. Het Hongaars ministerie van Defensie sprak in dat verband over "personen met Amerikaanse papieren en contractueel verbonden met de VS". Dat ministerie voorziet alleszins in een stevige bescherming van de basis door speciaal opgeleide eenheden. Het Pentagon in Washington wond daar minder doekjes om: het gaat hier om Iraakse opposanten van wie sommige met een militair verleden en gerekruteerd in alle hoeken van de wereld.

De logistiek van de basis Taszar is in handen van de firma Kellog Brown & Roots, volgens de Hongaarse krant Magyar Hirlap een filiaal van Halliburton, een energiereus die tot twee jaar geleden werd geleid door de Amerikaanse vice-president Dick Cheney. Volgens de Wall Street Journal organiseerde Cheney in oktober al een bijeenkomst van Halliburton, Exxon Mobil, Chevron Texaco en Concoco Philips om de verdeling van de Iraakse olierijkdommen te bespreken.

Verscheidene Hongaarse kranten herinneren nu natuurlijk aan de lange periode, tot 1989, dat Hongarije een satelliet van de Sovjet-Unie werd genoemd. Moskou had daar in 1968, bij de onderdrukking van de Praagse lente, de term "beperkte soevereiniteit" voor bedacht.

Washington heeft dus alle redenen om erg opgezet te zijn met de komende uitbreiding van de EU. Met al die landen erbij, wordt de EU nog meer een vazal van de VS.

(Uitpers, nr. 38, 4de jg., februari 2003)

Relevant

De nieuwe EU-lijst van belastingparadijzen: een maat voor niets

Recent hebben de Europese ministers van Financiën de Europese lijst van belastingparadijzen herzien. Ze voegen Antigua, Barbuda, Belize en de Seychellen aan de zwarte lijst toe en schrapten de…

Gaza: de ondergang van het internationaal rechtssysteem?

Zijn we getuige van een trieste primeur in de geschiedenis en de definitieve teloorgang van het internationaal rechtssysteem? Voor de ogen van de camera’s rollen de beelden van oorlogsmisdaden…

De dwaalsporen van de Europese Unie

Dat de oorlog in Oekraïne ook een geopolitiek mijnenveld is geworden, wie kan het nog ontkennen? Naar wat voor wereld zijn we nu op weg? Hoe kunnen de risico’s…

Laatste bijdrages

De dodelijke milieutol van superjachten en privéjets

De koolstofvoetafdruk van een superrijke Europeaan, opgebouwd na bijna een week gebruik te hebben gemaakt van superjachten en privévliegtuigen, komt overeen met de levenslange koolstofvoetafdruk van iemand in de…

Georgische oppositie dagelijks de straat op

Maia Sandu herkozen in Moldavië Duizenden Georgiërs gingen maandag opnieuw de straat op in Tbilisi om de pro-Russische verkiezingsuitslag aan te vechten. De oppositie roept op tot dagelijkse protesten…

Democratisch gehalte VS: een onvoldoende

De kiezers van 43 lidstaten van de VS en die van Washington DC hebben veel minder gemerkt van de campagne voor de presidentsverkiezingen, dan die van de 7 “swing…

Historische atlas Rusland

You May Also Like

×