Minder woke, meer winkelkar?
Bij de Democratische Partij van de VSA breekt men zich het hoofd over de oorzaken van de zware nederlaag in de presidentsverkiezingen. Wat is er toch gebeurd dat de partij zo aanzienlijk achteruit gaat, een verlies van 10.4 miljoen stemmen tegenover het resultaat van Joe Biden in 2020. Republikein Donald Trump haalt er deze keer 450.000 meer dan vorige keer.
Trump wint dus nauwelijks kiezers bij tegenover 2020 – deze keer 74,6 miljoen. Kamala Harris moet het doen met 70,9 miljoen, Biden haalde er 81.3 miljoen. Het verlies van de Democraten ligt blijkbaar niet zozeer aan overlopers, maar aan afhakers. Potentiële kiezers die het niet zagen zitten; voor wie het niet ging – zoals Harris zei – om het vrijwaren van de democratie.
Burchten
Waarom er zoveel afhaakten? Om zeer diverse redenen.
Dat afhaken valt sterk op in zogenaamde “Democratische burchten”, zoals New York en de rest van het noordoosten. Trump haalt er hoge percentages, maar vooral omdat Democratische kiezers van 2020 deze keer niet opdaagden. Een eerste uitleg kan natuurlijk zijn dat ze het gevoel hebben dat hun stem toch nog nauwelijks meetelt. Er werd maanenlang alleen over de zeven’swing states’ gespeculeerd en gepeild.
Er wordt immers zo vanzelfsprekend van uitgegaan dat de kiespersonen van staten als Massachussets, New York, Californië hoe dan ook naar de Democraten gaan, Harris heeft in die staten niet eens campagne gevoerd. Terwijl Trump zijn grootste meeting in New York heeft gehouden. Er zit huiszwam in die burchten. De overwinning van een “gematigde” miljardair Daniel Lurie (erfgenaam fortuin Levi- Strauss) in “burcht” San Francisco, illustreert dat ten overvloede.
Jong maar afwezig
De Democraten hebben fel geleden onder de lage opkomst van jongeren (rond 42 % daagde op). Vooral het thuisblijven van veel potentiële Democratische jongeren, verklaart dat Trump in die categorie rond 7 % wint, gewoon omdat er zoveel minder kiezers waren. Volgens peilingen (peilingen: met ruime marge te nemen, peilingen zaten ver naast de uitslag) lag Trump goed bij de jonge mannen (56%), veel minder bij jonge vrouwen (40%) van wie toch een ernstig deel zich stoort aan het vulgair en vrouwonvriendelijk, zelfs vrouwvijandig, discours in de omgeving van Trump. Wat ook hier weer de stelling, of vermoeden, bevestigt dat vrouwen in de westerse wereld doorgaans progressiever stemmen dan mannen; In de VS zou de abortuskwestie daarin een grote rol spelen.
Maar Harris had niettemin bij de jongeren meer verwacht. Wat kan hier aan de hand zijn? Waar is het enthousiasme van de jongeren in 2020 bij de campagne van de linkse Bernie Sanders in de campagne van de Democratische voorverkiezingen? Jongeren namen toen massaal deel aan die campagne. Het Democratisch establishment raakte in paniek en wierp alle middelen in de strijd om Sanders, en het elan van die jongeren, af te breken.
Dat is sindsdien niet goed gekomen. Zeker niet met de steun van Biden-Harris aan de Israëlische genocide tegen de Palestijnen, de meerderheid van de achterban, zeker de jongere, heeft meer sympathie voor de Palestijnen dan voor Israël.. We kunnen alleen maar vermoeden dat de deelnemers op de campussen aan solidariteitsacties met de Palestijnen, niet massaal voor Harris gingen stemmen.
Sanders
Senator Bernie Sanders slaat de nagel op de kop als hij zegt dat de Democraten terug naar de kern moeten, dat ze het moeten opnemen voor het werkende volk. Zoals gebruikelijk had het kruim van de entertainment wereld, Hollywood voorop, zich achter de Democratische kandidaat geschaard. Bij sommige Democraten rijst twijfel of dat wel iets oplevert, meer zelfs, of dat niet averechts werkt.
Wat heeft een doorsnee VS-burger eraan dat Tom Hanks zich nu schuldig voelt omdat hij als heteroman in de film ‘Philadelphia’ de rol speelt van een homo? Hij doet dat als reactie op het verwijt dat hij aan “culturele toeëigening” doet. Herinner u hier het kabaal rond de vertaling van het gedicht dat Amanda Gorman op 20 januari 2021 bracht bij de inauguratie van Biden: een vertaling in het Nederlandse door een blanke is na hevig protest afgevoerd. Dat zal Wilders alweer enkele stemmen hebben opgeleverd.
Dat cultureel kolonialisme heeft op veel campussen het universalisme verdrongen. Deze “uitsluitingscultuur” (cancel culture) stuit terecht op breed onbegrip en is op die manier bedreigend voor de kernstrijd tegen discriminaties, tegen racisme en xenofobie. Julie Roginsky, Democratische stratege, gaf toe dat er misschien teveel belang is gehecht op zaken als inclusieve benamingen voor personen
Rechts spring daar op en schreeuwt over linkse onverdraagzaamheid, alsof dit contra-universeel identiteitsbeleid ook maar een klein beetje progressief zou zijn. Niet alleen de Trumpisten spinnen daar garen bij, Bart de Wever en rechts van het Blok doen dat bij ons ook.
De kern
Vandaar ook de oproep van Sanders: richt u op de kern, op de essentie. Hou u meer bezig met de burgers die zich benadeeld en misprezen voelen. Op degenen die permanent moeten rekenen wat er in de winkelkar kan na het betalen van de huur of de hypotheek. Is het een toeval dat volgens berekeningen Trump opmerkelijk succes boekt in districten waar de ongelijkheid het grootst is.
Wat Sanders zegt voor de VS, geldt ook voor sommige landen in Europa. Dat gaat soms op voor sociaaldemocraten en groenen die het vooral moeten hebben van goedverdienende grootstedelingen en zich te weinig inlaten met de problemen van de winkelkar. Bij een deel van radicaal links is er dan de discussie op welk publiek zich bij voorrang te richten.
Zoals in Frankrijk met de discussie tussen La France insoumise (LFI) van Jean-Luc Mélenchon en ex-lid François Ruffin. Mélenchon vindt dat men zich moet concentreren op “les banlieues”, met hun grote bevolking aan migranten of afstammelingen van migranten, terwijl Ruffin het een zware fout vindt de rest van de bevolking, onder wie ook de werkende bevolking uit “de periferie” en het platteland, aan uiterst-rechts over te laten. Hij zou het goed kunnen vinden met Sanders.
Mélenchon krijgt links ook het verwijt zich op sleeptouw te laten nemen door islamisten (zoals de Moslim Broeders) in hun campagne tegen ‘islamofobie’. Uit identitair denken? Of uit electoraal opportunisme? Ruffin heeft alvast al aangekondigd in 2027 kandidaat te zullen zijn voor de presidentsverkiezingen.
