Ruimteschilden, neerhalen van ‘wetenschappelijke’ satellieten en ander stuntwerk dient slechts een doel: de ruimte ten dienste stellen van militaire operaties.
Op 21 februari 2008 heeft de Amerikaanse marine van op het Aegis-oorlogsschip “Lake Erie” de satelliet US-193 op 250 km hoogte kapot geschoten. Dat gebeurde via een warmtegeleide SM-3 antiballistische raket. De stroomvoorziening van de US-193 was al kort na de lancering in december 2006 uitgevallen en die 1,3 ton zware spionagesatelliet, met de grootte van een minibusje, vloog sindsdien ongecontroleerd in de ruimte. Officieel luidt de uitleg dat men de mensen op aarde wil beschermen voor dit eventueel neerkomende ruimtetuig en voor zijn giftige brandstof hydrazin. Critici menen echter dat de Verenigde Staten met dit 40 miljoen dollar experiment eerder de bedoeling hebben om te testen of het in aanbouw zijnde rakettenafweersysteem, NMD (National Missile Defense) technologisch betrouwbaar is.
Politiek leuk in deze gang van zaken is dat de VS verleden jaar China fel kritiseerde voor het vernietigen van een defecte Chinese weersatelliet op 11 januari 2007.
Ruimtepolitiek
Het raamwerk van de “National Space Policy” vormt het basisconcept van het beleid in Washington. Daarin wordt de hegemonie in de ruimte tegenover potentiële rivalen tot officiële doctrine uitgeroepen. Het gaat hierbij zowel om het uitschakelen van ruimtetuigen van tegenstrevers, als om vanuit de ruimte doelwitten op aarde aan te vallen. Deze vrijheid van handelen in de ruimte, kan men in die strategienota lezen, is voor de Verenigde Staten even belangrijk als hun macht in de lucht en op zee. De Verenigde Staten willen ‘concurrenten’ ervan weerhouden of afschrikken die hun alleenrecht in het heelal – dat de VS zichzelf toe-eigenden – zouden in vraag stellen of ook technologieën van deze aard zouden ontwikkelen. Indien nodig zal Washington het gebruik van ruimtevaarttechnologie beletten, als het de belangen van de VS vijandig zou gezind zijn. Deze doctrine opent de deur voor een oorlogsstrategie in de ruimte, waarschuwt het Center for Defense information uit Washington.
Door de combinatie van de nieuwe wapensystemen, de globale bewaking van satellieten via een waaier van raketafweersystemen, en offensieve wapens in de kosmos, realiseert het Pentagon een oud adagio : “de ruimte beheersen om de Amerikaanse investeringen in de wereld veilig te stellen”. De pogingen van de Bush-regering om ook de ruimte als toekomstig strijdgebied bij militaire conflicten te ontsluiten, past volledig in het streven naar full spectrum dominance, totale controle over de wereld: ter land, ter zee, in de lucht en in de ruimte.
President George Walker Bush heeft inderdaad acht jaar een beleid gevoerd om deze concepten in praktijk om te zetten en de ruimte te militariseren.
Volgens het Pentagon wordt de ruimte het vierde medium voor oorlogsvoering, samen met oorlogscapaciteit te land, ter zee en in de lucht. Ruimtemacht zal in belang groeien om in het kader van enerzijds de slinkende reserves aan essentiële grondstoffen tegenover anderzijds de grotere bereidheid om militaire middelen in te zetten.
Dank zij informatiesuperioriteit en technologische innovatie kan een strategie worden gerealiseerd met superieure manoeuvreercapaciteit, precisie, volledige bescherming en toegespitste logistiek. Het eindresultaat van deze hulpmiddelen: is full spectrum dominance, algehele militaire superioriteit. “Daarom moeten we de ruimte beheersen, een allesomvattende inzetmogelijkheid realiseren met een volledige integratie van de legermachten en wereldwijde bondgenootschappen”, aldus het Pentagon. Deze totale inzetmogelijkheid, global engagement, berust op precisiekracht van, naar en vanuit de ruimte. Het US Space Command zal in de toekomst een actieve oorlogsvoerende verantwoordelijkheid moeten opnemen als bevelstructuur die over het ruimteschild beslist. Dit global engagement combineert globale bewakingsopdrachten met het potentieel voor een precisie-aanval gedirigeerd vanuit de ruimte.
Toen China op 11 januari 2007 een raket lanceerde van het Xichang Ruimtecentrum die een Chinese satelliet 800 km boven het aardoppervlak vernietigde, werd het in vele militaire hoofdkwartieren even stil. Alhoewel het doelwit een eigen Chinese weersatelliet was die wellicht werd neergehaald omdat ze niet meer diende, trok dit nieuws meer dan de volle aandacht van het Amerikaanse ruimte-establishment. Twijfels rijzen of de ruimte wel door technologie kan worden beveiligd.
Precies zes jaar daarvoor, op 11 januari 2001, had de Commission to Assess United States National Security Space Management and Organization haar rapport afgeleverd aan het Congres. Deze groep die tot dan toe geleid werd door Donald Rumsfeld – die iets later benoemd werd tot minister van defensie – stelde in niet mis te verstane bewoording dat het enkel nog een kwestie van tijd is vooraleer er een complete oorlog wordt gevoerd in de ruimte.
De militaire en industriële ontwikkelaars zetten die denklijn verder zoals blijkt tijdens de jaarlijkse Strategic Space and Defense Conference in Omaha, Nebraska, bij wijze van spreken in de achtertuin van US Strategic Command (USSTRATCOM)(1).
Militarisering
De militaire ruimtespecialisten moeten een nieuwe doctrine en concepten ontwikkelen voor offensieve en defensieve ruimte-operaties, militair optreden in, van en via de ruimte, en andere mogelijkheden onderzoeken om de ruimte te gebruiken. – Rumsfeld Commissie.
In 2002 zei een van de verantwoordelijken voor de militaire ontwikkelingen in de ruimte bij de luchtmacht, dat we nu nog niet in staat zijn om vanuit de ruimte te bombarderen, maar dat dergelijke mogelijkheden worden onderzocht.
Najaar 2007 werd de Outer Space Treaty 40 jaar, een verdrag tussen 98 landen, waaronder de VS. Het betreft een overeenkomst die kernwapens verbood in de ruimte, maar het niet had over andere wapens. In elk geval werd er totnogtoe geen aanval in of uit de ruimte opgezet, en het gaat eigenlijk ook niet opperbest met het dure ruimteschild waar volop aan gewerkt wordt sedert president Reagan zijn star wars lanceerde.
Sedert 2000 zijn de uitgaven voor het ruimteschild verdubbeld, en men wil het nu uitbreiden naar Polen en de Tsjechische Republiek. Maar Amerikaanse vredeskringen menen dat het Missile Defense Agency eigenlijk de rol speelt van een trojaans paard. Het onderzoek naar het ruimteschild maakt het geld vrij, maar waar het werkelijk om draait is het ontwikkelen van offensieve, preventieve (preemptive) technologie voor een algemene aanval. Gagnon stelt vast dat de huidige ruimtepolitiek van de VS nog altijd de lijn volgt van het Rumsfeld rapport “hoewel ze wel een beetje gewerkt hebben aan de retoriek”. Gelijkaardige berichten krijg je ook te horen bij voormalige Pentagon officieren.
Oorlog in de ruimte
Een ‘Pearl Harbor in de ruimte’ zal het enige zijn dat het Amerikaanse volk en haar regering zal kunnen bewegen om te ageren.. — Rumsfeld’s Commission Report
Mochten er ooit werkelijk wapens in de ruimte worden gebruikt, dan dreigt er een enorm kostelijke bewapeningswedloop op gang te komen, met het gevaar dat deze spiraal uitloopt op een nucleaire oorlog. Een ruimte-oorlog zou zoveel afval en rondzwevende brokstukken veroorzaken dat de ruimte onbruikbaar wordt voor civiele doeleinden.
Het centrale probleem is de kwetsbaarheid van de baanbeschrijvende ruimtetuigen. Die hebben het enorme voordeel om grote delen van het aardoppervlak te ‘zien’, maar daardoor hangen ze daar ook maar onbeschermd. Ruimtetuigen kunnen nergens schuilen, maar ze bewegen in een voorspelbare koers, zodat de vijand er makkelijk mee kan doen wat ie wil. “Als de vijand binnen bereik ligt, dan ben jij dat ook” zegt USSTRATCOM’s Gen. Kehler. Ruimtewapens “moet je gebruiken of je kunt ze kwijt zijn”, waardoor ze de eigenaar naar een preventieve aanval ‘duwen’ bij het eerste teken van gevaar.
Amerikaanse strategen zijn zeker sedert 2000 op hun hoede voor wat China in petto zou kunnen hebben. Toen publiceerde het officiële Xinhua News Agency immers een ‘hypothetisch’ artikel waarin de stelling werd ontwikkeld dat “landen die nooit een oorlog tegen de VS zouden kunnen winnen met tanks en vliegtuigen, wel ’s verleid zouden kunnen worden om de ruimtesystemen van de VS aan te valen”.
China haalde alleen maar een eigen satelliet neer op 11 januari 2007. Op de vernoemde conferentie in Omaha vergeleken verschillende sprekers de impact van dit gebeuren met het alarm na de space-shuttle catastrofes van 1986 en 2003. In de wandelgangen van die conferentie verwees men zelfs nog naar een groter keerpunt door te spreken over “one-eleven”. Verscheidene sprekers hadden het over de kwetsbaarheid van een land dat zijn essentiële militaire ‘hardware’ slechts beschermd ziet door de leegte van de ruimte. “De ruimte is niet langer een veilige haven, ze is niet lang een goedaardige omgeving”, of “In het verleden waren we de enige meesters in de lucht en ruimte, vandaag is dat niet zo zeker meer”. Bij de industrie – Northrup Grumman vice president Frederick Ricker – heet het “Misschien is de ruimte geen veilige haven, maar we kunnen er wel een superieure positie hebben”.
Volgens Tim Rinne van de beweging ‘Nebraskans for Peace’ is de omsingeling van China, op de grond en vanuit de lucht, haast een obsessie voor de strategen van USSTRATCOM. Bij hen is er geen plaats voor diplomatie. “Ze zullen nooit toelaten dat China een economische en militaire rivaal wordt in de ruimte”, aldus Rinne.
Geld en technologie
Het verlies van ruimtesystemen die militaire operaties ondersteunen of informatie verzamelen, zou een dramatisch effect hebben op de manier waarop onze troepen kunnen opereren.. — Rumsfeld’s Commission Report
Zonder de ruimte-hardware en software, zou het VS leger vleugellam zijn. Zeventig procent van de bommen die tijdens de “Shock and Awe”-campagne van het Pentagon in 2003 in Irak werden gebruikt, werden door satellieten geleid. Mocht er een oorlog tegen Iran komen, dan zal die wellicht bijna volledig gebeuren via afstandsbediening. De ruimte is nog niet ‘bewapend’, maar is wel al volop ‘gemilitariseerd’.
Wanneer ze niet over China spreken dan discussiëren militaire leiders over scenario’s waarin pakweg Pakistan in handen valt van de Taliban en een ‘ruimte-jihad’ zou ontwikkelen door een nuclear wapen in de ruimte te schieten en te doen ontploffen. De electromagnetische schok van deze ontploffing zou satellieten in een kwart van de orbiet-ruimte nutteloos maken. Maar om chaos in de ruimte te creëren zijn er geen kernwapens nodig. Een raket die simpelweg een lading zand in de lage-orbietruimte zou dumpen maakt de militaire commandostructuren blind en doof. In de meest gebruike banen rond de aarde is het ongelooflijk druk. De Air Force Space Command houdt een catalogus bij van alle ‘kunst’objecten die in een baan om de aarde zweven. Het aantal ligt rond de 18.400. Het gaat hier alleen om die tuigen die minstens 10cm omvang hebben; aan een snelheid van 25.000 km per uur is zelfs een moer of een schroef ‘dodelijk’ voor een satelliet.
De Space Foundation van Colorado Springs geeft aan dat de ruimte-industrie in 2006 uitgroeide boven de 220 miljard dollar, 18% op jaarbasis. De helft van de activiteiten zijn commerciëel, met de grootste groei voor ‘lifestyle media’ (praktisch allemaal satelliet-televisie) en GPS. De Amerikaanse overheid neemt toch 28% van de totale werelduitgaven in de ze sector voor haar rekening.
Het ruimteprogramma houdt meestal in dat we aan de NASA (National Aeronautic and Space Administration) denken voor de shuttle-vluchten, voor het internationaal ruimtestation, en aan toekomstige reizen naar de maan of naar Mars. Maar de budgetten voor oorlogsvoering en spionage in de ruimte zijn zowat drie keer die van de NASA. De Verenigde Staten staan voor 95 procent van de werelduitgaven voor militarisering van de ruimte, en bezit meer dan de helft van alle militaire satellieten.
Van nu af aan, echter, mogen de UsStratcom satellieten niet allen de buitenlandse vijand in het oog houden, maar ook elke (Amerikaanse) staatsburger. In de lente 2007 gaf de regering voor de eerste maal de toestemming aan het ministerie van binnenlandse zaken – department of Homeland Security en andere controle instellingen – toegang tot ‘real time’ gegevens en beelden van de militaire-spionagesatellieten bij hun doortocht door het luchtruim boven de Amerikaanse steden en gebieden.
Volgens verklaringen van UsStratcom officieren zitten de CIA en de FBI in het ‘operation center 24/7’. Wat ze allemaal opnemen, filmen, meten, controleren en wat die spionagesatellieten allemaal nog kunnen doen is volgens de Wall Street Journal door niemand echt gekend buiten de ‘veiligheidscenakels’; dit behoort tot de best bewaakte geheimen van de overheid”.
Business
De regering van de Verenigde Staten moeten een meer betrouwbare klant worden van commerciële ruimteproducten en diensten.. — Rumsfeld’s Commision Report (vette letters van hun)
Meer dan de helft van de leden in de Rumsfeld Commissie hadden banden met de ruimtevaart-industrie. Vijf van de belangrijkste contractanten wat ruimtewapens en het ruimteschild betreft – Lockheed Martin, Northrop Grunman, Boeing, SAIC en General Dynamics – gaven tussen 2001 en 2006 tezamen 13 miljoen dollar als bijdrage aan politieke campagnes. De steun in het Congres voor de ontwikkeling van ruimtewapens omvat mooi de twee partijen (Democraten en Republikeinen) in de Space Power Caucus die in 2003 werd opgericht. Zowel de 15 grootste begunstigden in het Huis van Afgevaardigden als de top 15 in de Senaat qua steun voor verkiezingscampagnes vanwege de ruimteschild-contractanten, zijn netjes gelijk verdeeld tussen de twee grote partijen. Drie van de top vier Afgevaardigden zijn Democraten, met aan de leiding John Murtha van Pennsylvania met 319000 dollar steun in de periode 2001 – 2006. Murtha keerde zich in 2005 tegen de oorlog in Irak, maar hij blijft hard werken om projecten van het ruimteschildprogramma naar zijn staat te brengen.
Allerlei conferenties zoals de Strategic Space Conference van Ohama, moeten dienen om industriëlen, militairen en beleidsmakers bij mekaar te brengen en de vaart te houden in dergelijk ruimteprogramma’s. “Iedereen in de ruimte-industrie werkt tezamen aan de programma’s”, aldus Joshu Dinman van Orbital Sciences Corporation. Zo is Orbital een van de 14 subcontractanten voor de Kinetic Energy Interceptor waar Northrop Grunman de leiding in heeft. Het werk werd verdeeld over 9 staten, zodat er voldoende politieke steun kon worden voor gecreëerd. Een andere onderneming, Alliant Techsystem ofte ATK, was een van de co-sponsors van de conferentie in Ohama. ATK is de grootste producent in de Vs van raketten aangedreven met solid-fuel, ze bouwt en moderniseert alle Minuteman en Trident nucleaire raketten, en de helft van alle tactische raketten. ATK levert 95 procent van de munitie voor het VS leger (met inbegrip van clusterbommen).
ATK directeur Baker meent dat het in het algemeen niet over een ‘groei-industrie’ gaat, maar om een ‘bevoorradingsindustrie’. “Zo worden er slechts 5 nieuwe GPS-satellieten per jaar gelanceerd”, stelt hij, “dat maakt niet zoveel uit. Maar onze munitie-afdelingen, daar gaat het goed mee nu met Irak en Afghanistan; we kunnen eigenlijk moeilijk volgen.”
Toekomst ligt in de ruimte
De Verenigde Staten moeten opletten met overeenkomsten… die, niet gewild, toekomstige ruimte-activiteiten zouden kunnen beperken. — Rumsfeld’s Commission Report
Volgens onderzoekers van het Henry L. Stimson Center is een oorlog in de ruimte wel vermijdbaar. Ze tonen aan dat in de scherpste confrontatietijden van de koude oorlog, en ondanks het Star-War-programma, Washington noch Moskou erop uit waren om wapens in de ruimte te installeren. Vandaag is de militaire dominantie van de VS zo compleet dat het inschakelen van de ruimte in de directe oorlogsvoering niet veel zou veranderen, en omgekeerd wellicht de kwetsbaarheid vergroten. “Waarom zou een vijandig land of een terroristische groep een verafgelegen doelwit kiezen dat vele naties bediend, in plaats van een duidelijk Amerikaanse doelwit?” vragen ze zich af.
Maar dergelijke vragen houden de Amerikaanse ‘space warriors’ niet tegen. De inspanningen van de VN met de steun van landen als Canada, Rusland, de EU-lidstaten, en een lange reeks andere landen, om de ruimte wapenvrij te houden, worden met kracht tegengewerkt door de VS regering. “Wapencontrole is geen leefbare oplossing voor de ruimte”, heet het in kringen van Buitenlandse Zaken. Bij UsStratcom ziet men verdragrechterlijke grenzen als iets waar de vijand zal van profiteren. Verdragen leiden tot ‘wetsvoering’ als “strategie om de wet te gebruiken of te misbruiken als vervanging voor traditionele militaire middelen om militaire doelstellingen te bereiken”.
(Uitpers, nr 97, 9de jg., april 2008)
Bronnen:
Stan Cox: real star wars. www.alternet.org
Congressional Research service Report: Long-range ballistic missile defense in Europe
Antoine Uytterhaeghe: neerhalen satelliet is stap in militarisering van de ruimte. www.vrede.be
Georges Spriet: Een Amerikaans ruimteschild in Europa. Vredescahier 4/2007
Noot:
(1) USSTRATCOM werd in 1992 opgericht ter vervanging van de vroeger nucleaire commando-structuur the Strategic Air Command. Na 11 september 2001 kreeg het naast het bevel over de kernwapens nog andere missies toebedeeld, o.a. die van het vroegere Space Command, en van een nieuw Global Strike Integration Command dat de (toekomstige) ruimtewapens onder z’n