Eva Kaili even terzijde
Toen vice-voorzitster van de Europese Parlement (1 van de 14!) Eva Kaili werd opgepakt op verdenking van corruptie, keken heel wat mensen verbaasd op in Griekenland. Niet zozeer vanwege het feit dat het om corruptie ging (de familie Kaili had wat dat betreft al wel een aantal verdenkingen in het verleden tegen – zoals u in dit engelstalig artikel kunt lezen). Nee, Grieken stonden er van versteld dat Kaili gewoon achter de tralies verdween. En terwijl de nieuwssites en kranten zich uitsloofden om ons in te lichten welke kerstmaaltijd de voormalige socialiste kreeg in de gevangenis van Haren (door een deel van de Griekse pers een “boutique gevangenis” genoemd die in een Virtual Reality “reportage” werd getoond), was het Belgische gerecht keihard: Kaili mocht tijdens de kerstdagen geen bezoek ontvangen. Nooit eerder gezien. In Griekenland dan.
Want hoe werkt het gerecht de voorbije jaren hier in het land dat sinds een paar jaar zwaar heeft ingezet op “law and order”? Een opsomming, niet exhaustief, maar ik wil het stuk hier ook niet te lang maken.
Law and Order
Een paar weken geleden in Thessaloniki tankte een jongeman van 16 jaar voor 20 euro aan brandstof. Zonder te betalen reed hij weg in een pick-up. Het bleek om een Roma-jongen te gaan. Politieagenten die in het benzinestation een koffiepauze hielden, besloten om achter de jongeman aan te gaan, ondanks het feit dat de pomphouder zei dat het de moeite niet waard was. De achtervolging eindigde voor de 16-jarige Mario Fragkoulis met een kogel in het hoofd. Volgens de politieagenten zou de jongeman op hen zijn ingereden en zouden ze zich hebben moeten verdedigen. Alleen is dat niet duidelijk uit de beschikbare videobeelden. Een medewerker van het hospitaal waar Fragkoulis een paar dagen later aan zijn verwondingen bezweek, beweerde dat de kogel achter uit het hoofd was weggehaald, wat het verhaal van de politieagenten tegensprak. Maar het rapport van de gerechtsdokter is nooit vrij gegeven, dus we zullen wel nooit weten wat er precies is gebeurd. De politieagenten die de achtervolging hebben ingezet, zijn naar huis gestuurd. Voorlopig zijn ze uit actieve dienst gehaald.
Het dodelijke voorval leidde tot heel wat protesten van de Roma-gemeenschappen in Griekenland, die zich als tweederangsburgers behandeld voelen. En hoewel er heel wat problemen zijn met deze bevolkingsgroep (ik ga er niet verder op in, want het is een heel groot thema), krijg je wel de indruk dat politie ongestraft tegen hen mag optreden.
In oktober 2021 deed zich een gelijkaardig incident voor in de voorsteden van Piraeus, waar de politie een auto achtervolgde die in razende vaart door de smalle straten van Perama reed. Er bestond een vermoeden dat de auto was gestolen en bij de achtervolging bleek de politie 38 (achtendertig) schoten te hebben gelost. Weer uit zelfverdediging, luidt hun verklaring. De 18-jarige Nikos Sampanis komt daarbij om het leven. De schoten zijn allemaal aan de kant van de passagier gelost. De politieagenten zitten voorlopig thuis, wachtend op een uitspraak van de rechtbank.
Vorig jaar in de zomer heb ik hier een verhaal geplaatst van een 19-jarig meisje dat van haar 11de tot haar 17de werd verkracht door haar vader en nadien door een politieagent werd verkracht en geprostitueerd. Bij zijn arrestatie droeg die politieagent een t-shirt van Sons of Sirina, een bekend Griekse pornoproductiebedrijf (u ziet het op de foto die ik toen op mijn blogpost heb gezet). Toen een foto van de gearresteerde man op de tv-zender SKAI werd getoond, was het logo van het t-shirt vakkundig zwart gemaakt. Je vraagt je af waarom.
Tijdens de rechtszaak werd de politieman er van beschuldigd het 19-jarige meisje en een 25-jarige vrouw te hebben verkracht en geprostitueerd. 4 anderen werden samen met hem van dezelfde misdaad verdacht. Afgelopen week viel het verdict: de man werd schuldig bevonden aan mensenhandel met het oog op het verrichten van voortdurende seksuele handelingen met als slachtoffer het 19-jarige meisje. Hij werd niet schuldig bevonden aan verkrachting met de bedoeling om verkrachting te plegen en werd niet schuldig bevonden in de zaak van het 25-jarige meisje. Zijn goed gedrag in voorhechtenis werkte als verzachtende omstandigheid en hij werd vrijgelaten tot de zaak voor het Hof van Beroep komt, in tegenstelling tot een andere verdachte, die geen politieagent is en in de hechtenis zal blijven. Bij de uitspraak ontstonden er rellen in de rechtszaal en de oproerpolitie vuurde traangasgranaten af. In de rechtszaal, inderdaad.
De politieagent werd in eerste aanleg veroordeeld tot een gevangenisstraf van 5,5 jaar en zijn medeplichtige tot een gevangenisstraf van 12 jaar en 10 maanden. Beiden kunnen hun straf afkopen met 5 euro per dag (met een kleine 3000 euro zou onze politieagent er dus vanaf kunnen komen). De vader van het 19-jarige meisje kwam er van af met een gevangenisstraf van 6 maanden en een boete van 600 euro voor wapenbezit.
Omkoopschandaal van Siemens
Afgelopen september sprak het Vijfkoppig Hof van Strafrechtelijk Beroep iedereen in het omkoopschandaal van Siemens vrij. Ik heb er in het verleden meermaals over geschreven: Siemens heeft heel wat steekpenningen gegeven aan Griekse politici in ruil voor het binnenhalen van grote lucratieve contracten voor de Griekse staat (huidig premier Kyriakos Mitsotakis zou destijds ook hebben geprofiteerd van lucratieve deals met het Duitse concern). Welgeteld een politicus, wijlen Akis Tsochadzopoulos, is veroordeeld en achter de tralies gegaan, maar verder bleef iedereen buiten schot. Vooral de Griek Michalis Christoforakis, die voor Siemens de contacten legde in Griekenland en die de Duitse nationaliteit heeft aangenomen. Toen de Griekse justitie zijn uitlevering eiste, stak Angela Merkel daar persoonlijk een stokje voor. De hele zaak is nu gesloten wegens verjaring, en niemand is in beschuldiging gesteld, wat betekent dat in theorie Christoforakos nu de Griekse staat zou kunnen aanklagen omdat die hem het leven moeilijk heeft gemaakt.
In het voorjaar van 2022 werd het Novartis-schandaal begraven. Er was een parlementaire onderzoekcommissie (waar stropers boswachter spelen) opgericht, die een voormalig minister van SYRIZA beschuldigde, maar ook onderzoeksrechter Eleni Touloupaki, die wellicht wat te ijverig haar taken had opgenomen. U kunt hier een wel heel interessant interview met haar lezen.
En nog verkrachtingen
Artistiek directeur van het Griekse Nationaal Theater, Dimitris Lignadis, werd beschuldigd van verkrachting van 4 mensen, van wie er 3 nog minderjarig waren op het moment van de feiten. Toen de feiten bekend raakten, deed de politie er 2 maanden over om de man te arresteren en zijn computer te doorzoeken, waardoor hij wellicht tijd genoeg had om zijn digitale sporen te wissen. Lignadis werd in voorhechtenis genomen begin dit jaar en in juli kwam de zaak voor de rechtbank. Daar werd hij tot 12 jaar cel veroordeeld voor de verkrachting van 2 minderjarigen, maar meteen vrij gelaten tot de zaak voor het Hof van Beroep komt. Waarom? Misschien omdat hij de duurst betaald advocaat van Griekenland heeft? Of omdat hij politieke bescherming geniet? Hij is door minister van Cultuur Lina Mendoni rechtstreeks op de positie gezet (zonder een rechtmatige procedure). Of is het omdat Kyriakos Mitsotakis speciaal een legerhelikopter inzette in de zomer van 2021 om een voorstelling van Lignadis bij te wonen in Epidauros? Aanvankelijk werd Lignadis nog bestempeld als een slachtoffer van de politiek linkerzijde in de regeringsgezinde pers. Afgelopen zomer was er protest tegen de beslissing van de rechtbank op de banken van het theater van Epidavros.
In oktober beschuldigde een 19-jarig meisje 2 politieagenten van het politiebureau van Omonoia er van dat ze haar hadden verkracht. Als verdediging gaven de wetsdienaars aan dat ze het zelf wilde, en de regeringsgezinde pers ging er al meteen in mee. Een advocaat kwam op TV zelfs verkondigen dat het meisje op deze manier om aandacht vroeg. De politieagenten zijn beiden op vrije voet na het betalen van een borgsom.
Of er gerechtigheid zal geschieden in het geval van een 12-jarig meisje uit de wijk Kolonos die door een buurman werd geprostitueerd en door wellicht 213 mannen is verkracht, moeten we nog afwachten. Onder die mannen al zeker een priester. De dader die haar prostitueerde, deed zich voor als een voorbeeldig burger, die een supermarktje had en hielp bij liefdadigheidsinitiatieven. Op sociale media is hij te zien op foto’s met allerlei belangrijke figuren van de regerende partij Nea Dimokratia. Van zo iemand zou je dit toch niet verwachten, klonk het in de regeringsgezinde pers.
Na de rellen in Nea Smyrni van maart 2021 waarbij politieagenten door een woedende menigte werd aangevallen (nadat ze in de loop van de dag mensen in elkaar hadden geslagen omdat ze geen mondkapje droegen op straat) werd een jongeman gearresteerd omdat hij er van verdacht werd om een agent levensgevaarlijk te hebben verwond. Zelf nadat bleek dat de jongeman op het tijdstip van de feiten basketbal aan het spelen was op een pleintje aan de andere kant van Attica, bleef hij toch 7 maanden in de cel. Toen hij vrij kwam, kreeg hij niet eens een “sorry” te horen.
Belgische en Griekse justitie?
Als orgelpunt wil ik het hier nog hebben over de kritiek die de Openbare Aanklager van het Hooggerechtshof, Isidoros Dogiakos, had op de pers (en dan voornamelijk de oppositiepers) die vergelijkingen maakte tussen de Belgische en Griekse justitie. Zijn dreigingen zijn niet mis te verstaan. “Het kan niet zijn dat een deel van de pers, gebruikmakend van een in wezen volkomen ondoeltreffende perswet, zich richt tegen en kwaadspreekt over iedereen die in de uitoefening van zijn functie niet handelt volgens haar wensen, haar suggesties en zelfs haar dictaten. Sommigen zijn het niet waard de eens zo eervolle titel en status van kranten- of tijdschriftredacteur te dragen. Zij houden hun financiële achtergrond, op basis waarvan zij uitgever zijn geworden, voor zichzelf als een geheim. In de praktijk verlagen zij hun status en bagatelliseren zij die door het uitgeven van valse en lasterlijke publicaties met een vulgaire inhoud en woordenschat. Misschien zal een uitgebreide belastingcontrole van deze weinigen veel interessants over hun beroepsactiviteiten aan het licht brengen. Het is niet mogelijk rechters en openbare aanklagers te bespotten en te denigreren door hen te vergelijken met rechters en openbare aanklagers van andere landen met andere procedurestelsels.” Ik heb het de voorbije 10 jaar wel vaker gehad over structurele hervormingen in Griekenland. Wel, wat mij betreft zijn er vooral structurele hervormingen nodig in de Griekse justitie.
Bruno Tersago, Reilen en Zeilen in Griekenland, http://btersago.com/blog/?p=14038
