Derwich M. Ferho & Lieve Driesen (red.). De kwestie Iraaks Koerdistan Brussel, 2002. Brussel, 2002. 121 blz., 12 euro. Een uitgave van het Koerdisch Instituut te Brussel, Bonneelsstraat, 16, 1210 Brussel. Tel. 02/230.89.30, fax 02/231.00.97. E-mail: info@kurdishinstitute.be
Bert Cornillie & Hans Declercq (red.). In de schaduw van Saddam. Het Koerdische experiment in Irak Amsterdam-Leuven: Bulaaq – Van Halewyck, 2003. 288 blz., 3 kaarten en 56 foto’s. 23,50 euro
Rond februari 2003 wordt een Amerikaanse oorlog tegen Irak verwacht. De voorbereidingen zijn in volle gang. Manschappen en materieel worden naar het Midden Oosten gestuurd. Onder Amerikaanse impuls confereert en vergadert de Iraakse oppositie bijna constant. De voornaamste component van die oppositie zijn de Koerden, die enkele tienduizenden manschappen in het veld kunnen brengen en al sedert het voorjaar van 2001 feitelijk onafhankelijk zijn.
De vraag is of de oorlog een verbetering zal brengen voor de Koerden. Ze mogen dan wel Saddam Hoessein kwijtspelen, maar zal er geen pro-Amerikaanse en even dictatoriale plaatsvervanger aantreden? Hoe ongelooflijk het ook klinkt, de oppositie, en de Koerden in het bijzonder, hebben van de Amerikanen nog geen enkele garantie gevraagd – laat staan gekregen – over hun toekomstig statuut noch over de nieuwe regering. De Koerden dreigen dus nogmaals het deksel op de neus te krijgen.
Hoe het ook weze, de naderende oorlog heeft nogmaals de aandacht gevestigd op de Koerdische kwestie in Irak. Geen wonder dat er zopas dan ook enkele publicaties over het onderwerp op de markt zijn gekomen. Het bondigst is een nieuwe publicatie van het Koerdisch Instituut te Brussel dat 121 kleine bladzijden telt tegenover de 288 grotere van de uitgeverijen Bulaaq en Van Halewyck.
De publicatie van het Koerdisch Instituut beval een korte, misschien iets te pamflettaire historiek van de strijd van de Koerden in Irak. Er zijn kapittels over de etnische zuiveringen in de Koerdische gebieden die nog steeds in handen van de regering in Bagdad zijn, over de broederstrijd tussen de twee grote Koerdische partijen, die tot een feitelijke tweedeling van Iraaks Koerdistan heeft geleid, over het dagelijks leven in het autonome Koerdistan, over de Koerdische moslimfundamentalisten en over de Amerikaanse oorlogsdreiging tegen Irak.
Het door Bulaaq en Van Halewyck uitgegeven werk is uitgebreider en breder van opzet. Er is meer achtergrond over de Iraakse Koerden en hun taal. Er zijn ook hoofdstukken over het sanctieregime van de Verenigde Naties tegen Irak, over het waarom van de vlucht van Koerden uit Iraaks Koerdistan, en over de rol van Turkije. Een grondige bespreking was hier nog niet mogelijk omdat beide publicatie, zoals men dat zegt, "vers" van de pers zijn gerold.
(Uitpers; nr. 37, 4de jg., januari 2003)