De financiële crisis en struisvogelpolitiek

Hierna drie afzonderlijke reacties en bedenkingen die we voor de lezer bij elkaar plaatsten

De kredietcrisis heeft de voorspelling over het einde van het kapitalisme weer eens op de (wereld-)agenda gezet. Door de financiële wereld wordt deze veelal afgedaan als een aberratie, een ernstige psychische afwijking. Een diskwalificatie die er van uitgaat dat in ons denken economie en democratie onlosmakelijk aan elkaar gekoppeld zijn, dus als een soort natuurlijke twee-eenheid fungeren. De vraag is of dat wel zo is. Kan het niet zo zijn dat hier sprake is van een gekunstelde in plaats van een natuurlijke verstrengeling in ons denken? En mocht dát zo zijn, zou het dan ook niet zo kunnen zijn dat het juist die gekunsteld- of onnatuurlijkheid is, die (sinds mensenheugenis) het slechtste in de mens naar boven brengt en debet is aan de vermaledijde tweedeling, waaronder de (wereld-)samenleving (sinds mensenheugenis) gebukt gaat?

Kortom, om de mondiale kredietcrisis te bezweren, wordt het tijd voor een publieke discussie over de vraag of de cerebrale koppeling ‘democratie en economie’, een gekunstelde of een natuurlijke is. Democratisch gesproken zal het publieke antwoord op deze (kern-)vraag, die ons allen(!) aangaat, begrijpelijkerwijs richtinggevend zijn voor de aanpak van de ‘Moeder aller Crises’. Voor de realisatie van één en ander ligt hier voor de publieke omroep een uitgelezen taak weggelegd.

In wezen komt de kredietcrisis neer op het falen van het financiële systeem, dus van het denken van financieel deskundigen, waar het een product van is. Een product dat (getuige de kredietcrisis) geen zekerheid biedt, dus niet te vertrouwen is. Dit houdt in feite in dat er geen einde zal komen aan de krediet- of vertrouwenscrisis, zolang de oplossing wordt verwacht van financieel deskundigen. Hun financiële denkracht, hoe fenomenaal ook, schiet eenvoudig tekort om het wantrouwen te doorbreken, waaraan dat denken debet is. Paradoxaal genoeg zijn zij wel de aangewezen figuren om die broodnodige doorbraak te realiseren. Alleen vergt dat van hen de grootheid ruiterlijk te erkennen dat hun financiële denkkracht fundamenteel tekortschiet om daadwerkelijk grip te krijgen op de kredietcrisis. De erkenning die duidelijk maakt dat zowel het Amerikaanse reddingsplan van 700 miljard dollar als het Nederlandse vangnet van 20 miljard euro, schoolvoorbeelden zijn van pure struisvogelpolitiek.

Het zijn niet alleen heugelijke tijden voor communisten en socialisten, maar ook voor christenen en anders gelovigen. Uit zowel het Communistisch Manifest als de Bijbel valt immers op te maken dat geldzucht de wortel is van alle kwaad! Wat dat betreft is de kredietcrisis niet alleen een crisis die ons allen (los van levensbeschouwelijke gezindte en/of politieke gezindheid) treft, maar biedt zij ons ook een uitgelezen kans de handen ineen te slaan, ter realisering van het vredesideaal (de Socialistische Heilstaat, het Nieuwe Jeruzalem, het Islamitische Hiernamaals, de verwerkelijking van de mensenrechten, etc. etc.) dat ons voor ogen staat. Het ultieme doel, dat gestalte moet kunnen krijgen door het besef dat de ‘vrije markt’ in wezen niet bestaat, omdat het geen natuurproduct is maar een gedachtespinsel. Een virtueel (n)iets, dat loopt op virtuele smeerolie, te weten: “KAPITAAL”.

Helaas heeft onze volksvertegenwoordiging geen oog voor dit virtuele karakter van de mondiale crisis, getuige de kamerbrede steun die Wouter Bos heeft gekregen voor de kapitaalinjecties. Virtuele smeerolie, waar geen enkele helende werking van uitgaat, alle geruststellende en mooie woorden van onze excellentie ten spijt. Woorden die camoufleren dat de kapitaalinjecties er enkel toe bijdragen dat het ideaal van de vreedzame wereld langzaam maar zeker definitief achter de horizon zal verdwijnen. Dat daarmee het vertrouwen in de politiek wereldwijd met de dag zal afnemen, met alle negatief maatschappelijke consequenties van dien, moge duidelijk zijn.

(Uitpers, nr 103, 10^de jg., november 2008)