New Labour van Tony Blair ging onder meer het verschil maken door zijn ethische benadering van de politiek, ook en zeker in de diplomatie. Robin Cook zei als kersvers minister van Buitenlandse Zaken in mei 1997 dat de buitenlandse politiek van Londen een ethische dimensie zou krijgen, dat de Labourregering in haar relaties met de buitenwereld groot belang zou hechten aan het eerbiedigen van mensenrechten.
New Labour zette die beleidsverklaring kracht bij door bij voorbeeld de campagne tegen de landmijnen krachtig te ondersteunen. Af en toe wordt er wel iets in die zin ondernomen. In april deed het Foreign Office een oproep tot ‘Premier Oil’ om zijn activiteiten in Birma te staken. Het ministerie vindt dat Britse firma’s door hun medewerking aan onder meer een omstreden pijpleiding de militaire junta in dat land ondersteunen.
Premier Oil liet op 11 april weten dat het daar niet zou op ingaan. De firma werd daarin volop gesteund door de CBI, de Confederation of British Industry, de belangrijkste patronale organisatie, die natuurlijk vindt dat de belangen van haar leden niet noodzakelijk samenvallen met respect voor mensenrechten. Het is trouwens omwille van de belangen van vooraanstaande CBI-leden dat de Britse regering besloot een motie van kritiek op China’s staat van mensenrechten niet goed te keuren. Londen was bij het bezoek van de Chinese president-partijleider Jiang Zemin in 1999 fors opgetreden tegen betogers, waarop Britse banken kort daarop belangrijke vergunningen voor operaties in China kregen.
Men had echt niet tot dan moeten wachten om te weten dat New Labours ethische benadering met een korrel zout was te nemen. In juli 1997, toen Blair en Cook nog maar enkele weken regeerden, keurde de regering de levering van Britse Hawk-gevechtstoestellen goed aan het regime van de Indonesische dictator Soeharto – wiens grove schendingen van de mensenrechten in onder meer Oost-Timor Cook niet onbekend konden zijn.
Blair ging in volle Russische verkiezingscampagne waarnemend president en kandidaat Vladimir Poetin een handje toesteken door hem in Sint-Petersburg met lof te overladen. Na zijn verkiezing ontving hij de beul van Grozny (onder meer) in Londen waar hij voor een theevisite bij de Queen zorgde. Waarom niet hetzelfde voor Slobodan Milosevic tegen wie de Britse regering uit naam van "ethische principes" ziekenhuizen, een tv-zender, bruggen, wegen en bedrijven bombardeerde?
"New" Labour moet toch ook bekend zijn met de schendingen van de mensenrechten in bevriende landen als Saoedi-Arabië, waar Britse firma’s toch ook een regime aan de macht helpen blijven dat inzake mensen- en democratische rechten een van de zwartste plekken ter wereld is.
De Britse regering gaf wel blijk van ethische ontroering toen ze medeleven betoonde met een oude man en zijn vals doktersbriefje voor waar aannam. Daardoor kon die man, Augusto Pinochet, toch nog uit handen blijven van wraakzuchtige Chilenen die het niet ethisch vinden dat een massamoordenaar van een rustige oude dag geniet.
De Croo
We verwachten natuurlijk niet dezelfde hoogstaande ethische principes van de Belgische Kamervoorzitter herman De Croo. Maar aangezien die man, erg gefrustreerd omdat hij geen minister van Buitenlandse Zaken kon worden, een eigen diplomatiek offensiefje ontwikkelt, moet het ons toch van het hart dat die man ook al naar Moskou trok om er begrip te vragen voor de Kremlin-leiders. De Croo wist via de VRT te vertellen dat de problemen daar toch wel erg complex zijn en niet zo zwart/wit – in Joegoslavië waren de problemen blijkbaar veel simpeler en wel zwart/wit? De VRT vermeed ook beelden te tonen van de parlementszaal, maar een dag eerder (19 april) had men via VTM kunnen zien hoe opvallend onverschillig de aanwezige Doemaleden naar die wijze woorden luisterden.