Havik Von der Leyen onder vuur in Straatsburg
Het Europees Parlement heeft zich in een geanimeerd debat gebogen over de moordpartijen in Israël en Palestina. Verscheidenheid in eenheid. Alleen al de titel van het debat stelde de onenigheid op scherp: “Over de verachtelijke terroristische aanvallen van Hamas tegen Israël. Het recht van Israël om zich te verdedigen binnen het kader van de humanitaire en internationale wetten en de humanitaire toestand in Gaza”.
Geen wonder dat hier zeven ontwerpen van resolutievoorstellen voorlagen. Eén voor elke fractie. Ze trachten elkaar vliegen af te snoepen, maar geredelijk mag je verwachten dat het na geheim beraad van de fractieleiders toch tot een eenvormig voorstel zal komen. Wat dan “een sterk signaal” zal heten naar de strijdende partijen. Zo gebeurde het ook. Over de uitslag bestond geen twijfel: 500 stemmen voor, 21 tegen, 24 onthoudingen. Klemtoon bleef liggen op de weerzinwekkende slachtpartij door Hamas; maar ook de onhoudbare humanitaire toestand in Gaza kreeg zijn plaats, net als de verhoging van Europese steun aan de Palestijnen, bezorgdheid over de rol van Iran, Qatar en Rusland in het conflict, en over het groeiend antisemitisme. Het Parlement blijft onwrikbaar achter de Oslo-accoorden van 1993 en 1995 staan: alleen de afbakening van twee staten is de oplossing.
Een beetje verwarrend voor alle Israëllobbyisten die de vergadering domineren was inderdaad de ochtendlijke bom op het al-Ahli Baptist Hospital in Gaza-Stad. De tegenstrevers waren er als de kippen bij om elkaar de schuld in de schoenen te schuiven. Hamas beschuldigt Israël van een luchtbombardement. De joodse staat houdt het erbij dat een mislukte raketlancering door de islamitische Jihadbrigade die zich verschuilt achter een burgerdoelwit, de ramp heeft veroorzaakt.
Eenzijdig
Niemand in het Europees Parlement die de gruwelijkheden van Hamas na de gratuïte moorden en gijzelingen in Israël op 7 oktober kon of wou goedpraten. Wel was er in het debat van 18 oktober serieuze kritiek op Commissievoorzitster Ursula von der Leyen. Of zoals het in de motie van Renew verwoord werd: een week later nam ze onverwacht een uitnodiging van de Knesset aan. Samen met parlementvoorzitster Roberta Metsola. (Als excuustruus?). Ze heeft het land “niet openlijk veroordeeld voor het bewust bestoken van burgers en voor de pogingen om de inwoners van Gaza massaal te dwingen weg te trekken” uit het Noorden. “Ramptoerisme”, striemde Hilde Vautmans (Renew).
Het is niet de eerste keer dat de havik Von der Leyen zonder raadpleging of verantwoording initiatieven neemt waarover ze daarna geen rekenschap wil geven. Denk aan de aankoop van Pfizer-entstof tegen Covid. Tot nu heeft ze elke uitleg geweigerd, ook over de mogelijk bedongen geheime afspraken of betalingen. Het kostte haar nu vijf dagen om te erkennen dat de oorlog ook duizenden burgerlijke slachtoffers maakte bij de Palestijnen. Om een gekleurd artikel uit het conservatief-nationalistische Doorbraak om te keren: in haar ogen “is Israël onschuldig, ook als het schuldig is”. Daarnaast bedrukten de aanslagen in Parijs, op een leraar, en in Brussel (op twee Zweedse voetbalsupporters) de stemming in het halfrond.
Dat net deze dag de Amerikaanse president Biden afreisde naar het Midden-Oosten deed de zaak geen goed. Zijn minister van buitenlandse zaken had zich wel getoond in Israël en Egypte, maar niet elders. Biden zelf moest lijdzaam toezien dat Jordanië het overleg met koning Abdoellah schrapte. Dat ook een triloog met president Sisi van Egypte (die Blinken uren had laten staan blinken bij diens bezoek aan Cairo) en met president Abbas van de Palestijnse Autoriteit wegviel, zegt veel over het onderling wantrouwen.
Verwarring
Von der Leyen vertrok al onder een ongunstig gesternte. De Unie had uitgeblonken door verwarring en tegenspraak. Organisatie was ver te zoeken toen eerst de Hongaarse commissaris voor uitbreiding Olivér Várhelyi na de massamoord onmiddellijk aankondigde de 693 miljoen steun voor de Palestijnen in te trekken. Bevoegd commissaris van BZ Josep Borrell stond op zijn achterste poten. Hij trok meteen die uitspraak in. Maar was dan boos dat hij geen weet had van Von der Leyens plannen. Ook bij ‘president’ Charles Michel viel haar eigengereidheid op een koude steen. Hij riep in de gauwte een extra Raad van regeringsleiders (per video) bijeen op 17 oktober.
Von der Leyen bleef trouwens het debat in het parlement niet uithoren. Na haar toespraak en die van de grote drie fractieleiders stapte ze op om in Brussel een gedenkmoment voor de Zweden mee te maken. Zeer tot woede van Manon Aubrey, die namens Links haar hele tussenkomst had uitgewerkt als één rechtstreekse klacht tegen de Commissievoorzitster. “Madame Von der Leyen, u had niet eens het fatsoen om alle fraktieleiders te beluisteren. Madame VdL, u had maar één opdracht: de vrede. Elk leven telt. Maar wat doet u ? U usurpeert de stem van de Europese Unie en schaart u onvoorwaardelijk achter de moorddadige politiek van Israel. Le droit légitime à la défense n’est pas le droit à la vengeance. Je reageert niet op verwerpelijke oorlogsmisdaden met andere oorlogsmisdaden. (…) Madame VdL, hoe kwam u ertoe een blanco cheque te geven aan Netanyahu, zonder een woord over de slachtoffers, zonder een wapenstilstand voor te stellen?”
Daar werd het halfrond even stil van. Een vijftigtal tussenkomsten waren van hetzelfde, meestal afgezwakt niveau. Een politiek van oog om oog, maakt de deelnemer blind, verluidde het nog. Uit pure schaamte verwees alleen de EVP nog naar haar bemoeienis. Het enige buitenbeentje was Vlaams Belanger Filip De Man (ID): “Waarom subsidiëren jullie die terroristen eigenlijk ? Jullie geven geld aan hun haat. Kunnen de steenrijke oliesjeiks dat niet doen? Hoeveel doden moeten er nog vallen vooraleer jullie de ogen openen?”
Niet één parlementslid durfde te applaudisseren. Assita Kanko (ECR) keerde zich tegen Aubry, die Hamas “verzetsstrijders” had genoemd. Voor haar is het radicale islamisme een regelrechte bedreiging voor onze staten en onze beschaving. “De Unie moet de inwijking grondig doorlichten, controleren waarvoor haar geld gebruikt wordt, radicale islam benoemen voor wat hij is, en infiltratie uitroeien. Brussel wil geen kaarsjes of herdenking, ze hebben veiligheid nodig”.
Haar collega Sylvia Limmer (ID) begreep niet dat de Europese Commissie nu in één klap de steun aan de Palestijnen verdrievoudigt. “Dat is een moreel bankroet. Een ingebakken antisemitisme van links. Ik ben beschaamd over deze EU”. Veel pakkender was de emotionele tussenkomst van Mounir Satouri (Groen). Zijn voorouders waren ‘goumiers marocains’, stamsoldaten in het Franse leger, ze bevochten de nazi’s voor “hun vaderland” Frankrijk: “Maar laat dit conflict niet uitmonden in een clash of civilizations, het Westen tegen de Moslimwereld. Dat is waar de terroristen op hopen. Een wereldbrand. Maar wij zijn gevormd met het oog op vrede. Dié moeten we uitdragen”.