David Dessers, Jan Dumolyn en Peter Tom Jones. ¡Ya Basta! Globalisering van onderop Uitgeverij Academia Press, Gent, 2002. 358 blz
In november-december 1999 werd de wereld wakker geschud toen tienduizenden andersglobalisten in het Amerikaanse Seattle er door hun acties toe bijdroegen dat de derde ministeriële conferentie van de Wereldhandelsorganisatie (WHO) voortijdig werd stopgezet. Meteen werd voor iedereen duidelijk dat er een krachtige mondiale verzetsbeweging tegen de neoliberale wereldorde tot stand was gekomen.
Sedertdien kan er geen grote conferentie meer worden gehouden zonder grootscheepse protestactie. Voor velen was de ondemocratische besluitvorming van de internationale instellingen en hun neoliberale globalisering, met zijn massale verarming in zowel het Zuiden als het Noorden, niet meer te slikken. ¡Ya Basta! of: Het is genoeg geweest!
Seattle kwam niet zomaar uit de lucht vallen. Het vacuüm dat ontstond met de val van de Berlijnse muur in 1989 en met het uiteenspatten van de Sovjet-Unie in 1991 werd na enkele jaren weer gevuld door een originele beweging. Het "einde van de geschiedenis" dat werd aangekondigd door de Amerikaan Francis Fukuyama – omdat de hele wereld "democratisch" en neoliberaal zou worden – is er nog altijd niet gekomen.
Onder de etappes naar Seattle rekenen de auteurs van dit boek – het eerste in het Nederlandse taalgebied over de andersglobalisering – de strijd van het Zapatistisch Leger voor Nationale Bevrijding (EZLN) vanaf 1 januari 1994 in Mexico, het protest tegen de Europese top in Amsterdam in juni 1997, de oprichting van Attac! (Association pour la Taxation des Transactions financières pour l’Aide aux Citoyens) onder impuls van Le Monde Diplomatique in 1998, de succesvolle strijd tegen het Multilateraal Akkoord over Investeringen (MAI), waarover sedert 1995 in het geheim werd onderhandeld, in 1998, en het begin van de participatieve democratie in de Braziliaanse stad Porto Alegre vanaf 1989.
Het boek is geschreven door activisten zelf en beschrijft de acties, de eisen en de alternatieven van de andersglobalisten. Tijdens de zomer van 2001 trokken de drie als activisten voor een andere wereld naar het Italiaanse Genua om te protesteren tegen de neoliberale plannen van de internationale elite van de G8. Ze maakten er niet alleen kennis met de massale contestatiebeweging maar ook met de uiterste brutaliteit van de Italiaanse politie.
Naast de beschrijving van de acties, eisen, alternatieven en van de bonte, niet onder één noemer onder te brengen groepen die opkomen voor de andersglobalisatie, geven de auteurs ook in enkele hoofdstukken aan waarom ze actie voeren. In hoofdstuk I wordt de opkomst van het neoliberalisme en zijn gevolgen beschreven. In het tweede worden de mythes van de Markt ontluisterd. Het derde, Tussen Scylla en Charibdis, over het verband tussen productie en ecologie, verscheen als voorpublicatie al in Uitpers nr. 32 van juli-augustus 2002 onder de titel "Voor een globalisering van onderuit".
Een "must" voor iedereen die zich interesseert aan de "anti-globalisten" zoals de andersglobalisten verkeerdelijk door de pers en de politiek worden genoemd.
(PVB)
* Raadpleeg ook de website van de beweging: www.yabasta.be
(Uitpers, nr. 34, 4de jg., oktober 2002)
