Het is onvoorstelbaar leuk om de debatten te bekijken en de teksten van het Wereld Economisch Forum in Davos te lezen. Net zoals die van de Wereldbank trouwens.
Wat leer je dan in 2018? Klaus Schwab, stichter van dit Forum, stelt dat we een nieuw sociaal contract nodig hebben! Hear hear! Dat we onze samenlevingen een nieuwe grondslag moeten geven. Dat we voorbij het Bruto Binnenlands Product moeten leren kijken om een inclusieve ontwikkelingsindex te kunnen maken. Want, zo stelt Schwab, we leven in een gebroken, verdeelde wereld.
Het is een boodschap die van links zou kunnen – en moeten – komen. Maar Schwab bedoelt natuurlijk niets links. ‘Ik denk dat het dit keer het bedrijfsleven is dat met zijn invloed de leiding moet nemen’. Haha. En dat de regeringen en de civil society daar volwaardig bij betrokken moeten worden. Zo. Dat was het dus. De concrete vertaling van het inmiddels tien jaar oude rapport over nieuwe vormen van mondiaal bestuur.
Ik schreef het al een tijdje geleden: als de ondernemingen zoveel macht hebben dat ze de staten kunnen sturen in plaats van er afhankelijk van te zijn, dan zullen ze de macht nemen. Dat is nu aan het gebeuren.
En onze ‘leiders’ stellen dit voor als een positieve en progressieve boodschap. Dat kan, omdat de linkerzijde géén boodschap heeft.
Wat zei De Wever afgelopen week-end? Dat we uit de apartheid moeten geraken. Welja. Wie zou het daar niet mee eens zijn?
Kijk, denkt er iemand dat al die lui in Davos krak hetzelfde denken? Dat ze helemaal op één lijn zitten? Wel nee, er is zoveel verschil, ook binnen rechts. Maar wal al die lui wél weten is dat ze allemaal in dezelfde richting willen werken. Het ideeëngoed van Davos wordt elk jaar, stukje bij beetje, verder uitgewerkt en verspreid. Zo creëer je een culturele hegemonie. Voeg er wat ideetjes van links aan toe, om jonge mensen die niet beter weten ook te overtuigen, en na verloop van tijd is Kees klaar. We aanvaarden dan dat het bedrijfsleven inderdaad de wet gaat stellen. In alle ‘neutraliteit’. Niet links, niet rechts. Net zoals Macron. Dat is dus aan het gebeuren.
Links staat er bij en kijkt er naar. Of zelfs niet.
In maart vindt in Salvador, Brazilië wellicht het laatste Wereld Sociaal Forum plaats, de bijeenkomst die een antwoord wilde zijn op Davos. Ik weet het, in Vlaanderen zal men er niet om treuren, maar dat is ten onrechte. Want je kan de wereld niet veranderen als je enkel lokaal werkt. Het is van essentieel belang dat de acties op lokaal vlak verbonden worden met acties en met denken op nationaal, Europees en mondiaal vlak. De wereld van vroeger komt niet meer terug. Je met een groep afzonderen van de wereld om een of andere utopie na te volgen , heeft weinig zin. Het mondiale, politieke vlak is dus van groot belang en minstens even belangrijk als het lokale. Het is én én, niet of.
Er is niet enkel dat. Van even groot belang is dat diverse thema’s met elkaar verbonden worden. We weten allemaal dat ecologische problemen ook sociale problemen zijn, en omgekeerd, we weten allemaal dat vrede niet kan zonder sociale rechtvaardigheid, we weten dat de schuldenlast van landen niet kan opgelost worden zonder meer democratie. Het WSF is vandaag het enige mondiale forum waar bewegingen die zich met deze problemen bezig houden elkaar kunnen ontmoeten. Heeft geen zin meer, zeggen de stichters van het WSF. Voortaan alleen nog thematische fora. En vooral geen politiek. Politiek verdeelt. Zucht. Nu hebben de meeste intellectuelen het WSF en zijn internationale raad al lang verlaten, maar een poging om ze terug te krijgen is nu wel volledig verloren.
Zo dom kan de linkerzijde zijn.
En zo slim is de rechterzijde.
En soms ga je dan toch weer dromen. Dat de linkerzijde de vele grote verschillen en tegenstellingen even opzij zou kunnen zetten, zou kunnen zoeken naar ons wel degelijk verbindt, naar wat we zeer zeker gemeenschappelijk hebben. Een zoektocht naar een betere wereld, een ander Europa. Waarom kunnen we niet, net zoals in Davos, van mening verschillen maar in dezelfde richting werken? Geen vijanden maken maar bondgenoten? Beseffen dat links wel degelijk links is en grondig van rechts verschilt.
De mondiale en de Europese linkerzijde is vandaag hopeloos verdeeld, heeft geen alternatief, heeft geen strategie. En vraagt zich af waarom ze aan de kant staat waar de klappen vallen. De mondialisering, Europa, migratie, het zijn allemaal thema’s waarover geen consensus bestaat. Men blijft navelstaren rond het eigen grote gelijk. Men blijft zichzelf begraven in een lokale, hooguit nationale context. Op een ogenblik dat die nationale staten zijn overgeleverd aan de renteniers. Wie doet er wat aan?
De grote vijand van links is altijd het andere links. Jammer toch.
