INTERNATIONALE POLITIEK

Crisisgebied aan de grens met Rusland aanhouden

Image

Het is al dikwijls gezegd : Obama is een goed redenaar maar geen consequent politicus. Een vraag dringt zich op bij zijn holle retoriek tijdens zijn toespraken: wat zijn de juiste oorzaken van de instabiliteit in de verschillende landen. Hierover zwijgen de westerse media in alle toonaarden; ze drijven de huichelarij verder  als de beste apostelen van de westerse moraal.

Het strategisch belang van Rusland in Oekraïne betreft een zuivere verdedigingsstrategie. Deze is gericht tegen de westerse militaire opbouw aan haar landsgrenzen en helemaal geen wereldverovering zoals Washington en de NAVO-bondgenoten ons willen doen geloven. Maar voor het westerse bondgenootschap daarentegen kan Oekraïne dienen als invalspoort voor het Russische territorium, of vooral om de Russische zeemacht te controleren. In de Krim ligt immers de enige Russische militaire haven die het jaar rond toegankelijk is, want ijsvrij.

imperium

Washington maakt zich fundamenteel vooral zorgen over de groeiende afkeer van de dollar als wereldhandelsmunt. In 2007 bedroeg het aandeel van de dollar nog 60 procent van de wereldwijde valutareserve, vandaag is het amper nog één derde. De dollar als munt voor de wereldhandel vormt een belangrijke steunpilaar voor het VS imperium. Tegen deze achtergrond is Moskou, met de steun van China en de BRICS landen, erin geslaagd om de hegemonie plannen van de VS te doorkruisen.

Deze fundamentele bezorgdheid verklaart voor een groot deel waarom de VS en haar vazallen al hun pijlen richten op de oude vijanden Rusland en China, om beide landen te bestraffen en hen te bedreigen met economische sancties en desnoods met militaire strafexpedities. Oekraïne is een belangrijke pion in het schaakspel voor de globale werelddominantie.

Een directe VS of NAVO militaire interventie in Oekraïne lijkt onwaarschijnlijk, zelfs indien een irrationele intensifiëring van het geschil niet uitgesloten kan worden. Het Amerikaanse militaire machtsapparaat geeft de laatste tijd blijk van vele zwakheden. Meer dan een decennia van militaire veldtochten tegen landen uit de moslimwereld heeft zijn sporen nagelaten; het is ook op een mogelijk militair conflict met Rusland niet voorbereid. Tegelijkertijd is er binnen de politieke structuur van de NAVO teveel verdeeldheid om de bondgenoten eensgezind te kunnen winnen voor een openlijk militair conflict tegen Rusland. Wat op dit ogenblik voor het Westen telt is het destabiliseren van Oekraïne:  aanwakkeren van het interne conflict en bundelen van de prowesterse bondgenoten in het land. Een directe confrontatie moet in de ogen van Washington de vorm aannemen van regime change en kleurenrevoltes aan de landgrenzen van Rusland. Want bij een gewapend conflict tussen de VS en Rusland voor de deur van Moskou zou het voordeel voor Rusland zijn.

En Duitsland

Tijdens de veiligheidsconferentie in München in februari 2014, maakten de Duitse bondspresident, Joachim Gauck, de minister van buitenlandse zaken, Steinmeier, en de defensieminster, Ursula von der Leyen, een duidelijke verschuiving van hun beleid wereldkundig. Ze betuigden vooral de wil van de huidige Bondsregering, dat Berlijn een grotere rol wil spelen in de wereldpolitiek, indien nodig met het inzetten van militaire middelen. In het Oekraïne-dossier was Duitsland aan zet met steun van Frankrijk en de EU. Het gaat ‘m zonder meer om directe inmenging in de interne politiek van een land. De Duitse/Oekraïense bokser Klitschko, werd door de Adenauer Stiftung hoog op het politieke voorplan gehesen en door Merkel en C° het hof gemaakt. Deze optie werd echter door de Amerikanen teruggefloten. Hiermede werd de EU duidelijk gemaakt dat het de VS is die bepaalt wie in Kiev aan de macht komt en dat de EU in de Oekraïne crisis de figurantenrol toebedeeld krijgt. Een behoorlijke kaakslag voor Merkel.

De manier waarop de regering Merkel de Oekraiënse crisis sindsdien beheerde – onder de meer de afkondiging van sancties tegen Rusland –  dreigt de belangen van de Duitse industrie en haar energiebevoorrading in gevaar te brengen. Deze Duitse Oekraïne-politiek staat ook in tegenspraak met haar inspanningen om een voordelig, strategisch economisch partnerschap met Moskou tot stand te brengen . Deze inspanningen werden dus door de nieuwe russofobie van de Oost-Europese EU-lidstaten met de steun van Washington geblokkeerd.
Een sanctiebeleid tegen Rusland  kan de EU geen voordelen opleveren.

Nieuwe alliantie?

Deze gang van zaken is ook voor Stratfor-chef Friedman onbegrijpelijk. Stratfor is een denktank die inlichtingen en analyses brengt over de wereldhandel, over economische, geopolitieke en veiligheidszaken. In zijn analyse verwondert hij er zich over dat Duitsland, als de facto leider van de EU, zich  in de Oekraïense crisis met veel ijver actief tegen Rusland opstelt. Uitgerekend op het moment dat de barsten en mogelijke mislukking van het door hen ontworpen Europees project zo duidelijk zichtbaar worden. Zuid-Europa gaat gebukt onder een enorme schuldenlast en grote werkloosheid, in Oost-Europa is er onzekerheid over de zin van de kosten voor deelname aan het Europese bankensysteem en de euro. Ook wordt de kloof tussen Frankrijk en Duitsland alsmaar groter.

In het voorjaar lekte een telefoongesprek uit van Victoria Nuland, vice minister van buitenlandse zaken van de VS. Het werd voor de EU en Duitsland duidelijk dat niet zij maar wel de VS de hoofdmotor in de Oekraïense crisis is. Met haar uitlating “Fuck the EU” onderstreepte Nuland de VS verachting voor het zwakke EU optreden, toonde ze duidelijk in welke richting de strategische VS overweging gaat. Brussel en Berlijn willen Rusland als gelijkberechtigde partner aan de gesprekstafel hebben om de crisis op te lossen. Dat past niet in het VS scenario, dat andere, met name VS-getrouwe, vazallen aan de macht wil brengen  in Kiev. Daarom moest de man van Berlijn, Klitschko, gemarginaliseerd worden en werd de CIA en andere Amerikaanse militaire aanwezigheid in het land opgevoerd. Een zinvolle oplossing van de crisis is niet in het belang van de VS en haar wapenlobby. Veel meer denkt Washington – dat dank zij de destabilisering van Oekraïne de mogelijkheid krijgt om z’n militaire aanwezigheid in Oost-Europa op te drijven – Rusland te straffen en voor de huisdeur van Moskou een aanhoudende crisis te installeren, die de VS naar eigen belang kan aanwakkeren mocht Moskou in andere delen van de wereld het VS imperium willen ondergraven.
NAVO lidstaten zijn niet langer efficiënt betrouwbaar

Nu de VS meer dan een voet in het Oekraïense huis heeft, geloven de strategen in Washington dat ze Moskou tot meer toegeeflijkheid kunnen dwingen, en meteen ook de invloed van de oude EU-lidstaten kunnen ondergraven.

Volgens Stratfor overweegt het VS establishment plannen om een parallelle alliantie aan de NAVO onder leiding van de VS, in het leven te roepen aan de grenzen met Rusland en Wit-Rusland. Van Estland, over Oekraïne van Oost-Europa naar Centraal-Azië. Het probleem voor Washington is dat de NAVO niet langer een efficiënt functionerende en gehoorzame alliantie is. De westerse alliantie werd opgericht tijdens de koude oorlog om de grenzen van het westen te verdedigen, die nu oostwaarts zijn opgeschoven. De Sovjet-Unie werd toen als een bedreiging voor de westerse waarden gebrandmerkt.

Deze consensus bestaat niet meer, volgens Friedman van Stratfor. Verschillende landen hebben een andere mening over het huidige Rusland en hebben ook nog ernstige interne problemen en zorgen. Voor hen is, zelfs met de crisis in Oekraïne, een herhaling van de koude oorlog en de gevolgen van een gebeurlijk militair buitenlands ingrijpen, nefaster dan een aanpassing te vinden met Rusland. Daarenboven heeft het einde van de koude oorlog geleid tot een sterke troepenvermindering. Zonder een grote en snelle (her)bewapening heeft de NAVO niet de nodige militaire middelen. Door de financiële crisis en om andere politieke redenen verkeren de NAVO-lidstaten in de onmogelijkheid o
m de wensen van Washington te bevredigen. Bovendien is er in de schoot van de NAVO eenstemmigheid vereist en deze is er niet meer, meent Stratfor.

Daarom denkt men in Washington aan een strategie voor het opstellen van nieuwe structuren onder leiding van de VS aan de Russische periferie die buiten de NAVO kan ingezet worden. Structuren waarin de lidstaten geen vetorecht hebben.

Oost-Europese russofobie

De EU heeft haar glans en aantrekkingskracht verloren. Bij de oplossing van de structurele problemen voor de eurozone is men geen stap vooruit gekomen. Voor de zwakke landen betekent het lidmaatschap meer armoede, sociale afbouw van uitkeringen, meer werkloosheid, afbraak van de sociale dienstverlening meer  ongelijkheid, geen toekomstperspectief.

Maar Duitsland en Frankrijk blijven verder dromen van het leiderschap in de EU. Deze rol waar maken, buiten de VS invloed om en op gelijke hoogte, is zonder goede betrekkingen met Moskou niet te realizeren. Berlijn en Parijs willen, ondanks al hun verklaringen, de goede (handels)relaties met Rusland niet in het gedrang brengen, het zou hun nagestreefde leidersrol in het eengemaakte Europa alleen maar ondergraven.
Ondertussen is Washington erin geslaagd de rol van Duitsland, Frankrijk en de EU in Oekraïne te marginaliseren. In Oekraïne brengt Washington een strategie in de praktijk net onder de grens van een openlijke confrontatie met Rusland.

Rainer Rup: Ziel Moskau . Vertaald, bewerkt en ingekort door Antoine Uytterhaeghe

Relevant

Joe Biden, Iran en de de-Trumpificatie

Na zijn intrek in het Witte Huis op 20 januari 2021 zal één van de belangrijkste taken van het buitenlands beleid van Joe Biden eruit bestaan de relaties en…

Het roekeloze spel van Donald Trump met atoomwapens

In januari 2020 tijdens het vijfde World Holocaust Forum in Israël stelde Poetin voor om in 2020 op een topconferentie van de vijf permanente leden van de VN Veiligheidsraad…

2019 opnieuw een recordjaar voor de wereldwijde militaire uitgaven

In 2019 bedroegen de totale wereldwijde militaire uitgaven 1917 miljard dollar. Dat is een stijging van 3,6% in vergelijking met 2018, de grootste jaarlijkse toename sinds 2010. Nooit eerder…

Laatste bijdrages

De dynastie Alijev

De gastheer van COP 29, Ilham Alijev, is een belangrijk figuur in de overzichten van Amnesty International en Human Rights Watch. Azerbeidzjan mag dan formeel een “democratie” zijn, dan…

Genocide in Gaza heeft weinig impact op wapenleveringen naar Israël

Hoewel Israël beschuldigd wordt van genocide en er vanuit de VN geregeld wordt opgeroepen om geen wapens te leveren aan het land, lijkt dat weinig indruk te maken op…

Waarom Turkije (geen) lid wordt van BRICS

Kort voor de BRICS-top in het Russische Kazan (22-24 oktober 2024) diende Turkije zijn kandidatuur tot lidmaatschap in. Voor we dieper ingaan op de Turkse motieven, bekijken we eerst…

Tijd van illusies en toch een beetje hoop

You May Also Like

×