Dit artikel over de armoede in de VS is gebaseerd op een rapport van 8 mei 2020. Intussen is de toestand alleen maar sterk achteruit gegaan. Op 21 mei is er sprake van 38,6 miljoen werklozen, dat is zowat een kwart van de beroepsbevolking. Daar tegenover staat dat tusssen 18 maart en 19 mei de 600 rijkste Amerikanen hun vermogen hebben zien aangroeien met 434 miljard dollar, zegge en schrijve 15% toename over twee maanden. De cijfers die hieronder worden gehanteerd zijn door de reële evolutie op 14 dagen dus nog catastrofaler geworden.
werkloosheid
Op 8 mei publiceerde het Amerikaans Labour Departement inderdaad zijn werkloosheidsrapport van de maand april waarin en historisch hoog niveau van werkloosheid in de VS werd onthuld. Tezelfdertijd steeg de aandelenmarkt scherp, met een Dow Jones Industrial Average van meer dan 450 punten, of bijna 2 procent. De beurskoersen van vooral de high tech ondernemingen en zeker Amazon en Facebook, zijn verder de hoogte in gegaan. Wall Street blijft profiteren van de economische en sociale crisis, terwijl een zware tol voor het coronavirus op de gewone burger valt.
Het rapport registreerde een daling van de werkgelegenheid voor 20,5 miljoen arbeiders. Het is niet alleen de grootste maandelijkse achteruitgang in de geschiedenis, het overtreft het vorige record meer dan tien keer. Het officiële werkloos cijfer is gestegen naar 14,7procent, ver boven de Grote Depressie van de jaren dertig.
Hoe erg deze cijfers ook zijn, ze onderschatten de omvang van deze ontwrichting nog aanzienlijk. Het rapport van april is gebaseerd op schattingen van halverwege maart. Dus houdt ze geen rekening met de miljoenen mensen die de afgelopen weken hun baan hebben verloren. Ongeveer 33,5 miljoen hebben sinds het begin van de staat en federale afsluitingen zeven weken geleden werkloosheidsaanvragen ingediend.
Volgens het rapport hebben 6,4 miljoen extra werknemers volledig het zoeken naar een job opgegeven; deze worden niet langer als werkloos beschouwd. De arbeidsparticipatie komt hiermee op het laagste niveau sinds 1973. Nog eens 11 miljoen werknemers melden dat ze parttime werkten omdat ze geen voltijds werk vinden, een toename met 7 miljoen sinds de pandemie.
Alle sectoren
Massale werkloosheid treft bijna elke categorie van de arbeidersbevolking. De werkgelegenheid in de recreatie en horecasector is het meest getroffen, ze daalde extreem met bijna 50 procent, ofwel 7,7 miljoen mensen. Er was een verlies van 2,1 miljoen jobs in de zakelijke en professionele dienstverlening, 2,1 miljoen in de detailhandel, 1,3 miljoen in de industrie en 1 miljoen in de bouw.
Verbazingwekkend genoeg zijn er te midden van de groeiende pandemie, 1,4 miljoen banen geschrapt in de gezondheidszorg. En ondanks een wijd om zich heen grijpende sociale crisis zijn er nog 650 duizend banen geschrapt in de sector sociale bijstand.
Het rapport merkt bovendien op, dat de massale werkloosheid de werknemers van alle rassen en geslachten treft.
Het werkloosheidcijfer onder volwassen mannen steeg tot 13 procent, volwassen vrouwen tot 15,5 procent en jongeren tot 31,9 procent. Het tarief was 14,2 procent voor blanken, 16,7 voor Afro-Amerikanen, 14,5 procent Aziaten en 18,9 procent voor Iberiërs.
Op zich al is dit de grootste werkhoosleidcrisis in de Amerikaanse geschiedenis na de Tweede Wereldoorlog.
armoede
Tientallen miljoenen Amerikaanse arbeiders hebben helemaal geen spaargeld, ze leven van loon tot loon en vertrouwen op creditcards en andere vormen van schuld om het verschil tussen hun inkomen en uitgaven te compenseren. De schuld van de Amerikaanse huishoudens steeg in het eerste kwartaal van dit jaar met 1,1 procent tot 14,3 biljoen dollar, een nieuw record. Hierbij wordt geen rekening gehouden met het opstapelen van schulden door tientallen miljoenen VS-burgers naarmate de economische crisis in april en mei is toegenomen. Zonder besparingen en zonder overheidssteun leven de Amerikaanse arbeiders in recordaantallen van voedselbanken.
Uit een rapport van het Hamilton Project van de voorbije weken bleek dat 41 procent van gezinnen met kinderen onder de 12 jaar voedselonzekerheid ervaart, dat wil zeggen dat ze niet genoeg geld hebben om voedsel te kopen.
“alles onder controle”
De regerende elite heeft geen beleid om de sociale catastrofe aan te pakken. Onlangs verklaarde de regering Trump dat de banen die zijn vernietigd snel weer terugkomen. Hij voegde eraan toe: ‘dat we geen haast hebben om een wetsvoorstel in te dienen dat enige hulp zou bieden’. Larry Kudlow de belangrijkste economische adviseur van de Trump-regering zei dat de gesprekken over verdere ‘stimuleringsmaatregelen’ momenteel niet nodig zijn.
De Democraten houden een discours over aanvullende hulp, maar doen niets anders dan kibbelen over kleine maatregelen waarvan ze weten dat ze nooit zullen worden aangenomen door het Congres. Bede partijen vertonen een combinatie van onverschilligheid in het licht van de grootste economische crisis sinds de Grote Depressie.
Massale sociale verarming is de uiting van een beleid dat ondersteund wordt door het hele politieke establishment. Het is gericht op het scheppen van omstandigheden waarin vooreerst de heersende klasse een terugkeer naar werk forceert, zelfs als de pandemie nog niet onder controle is en zich blijft verspreiden. De gezondheid van de werknemers staat niet op de agenda. Vervolgens zullen de arbeiders gedwongen worden scherpe loonsverlagingen en lagere uitkeringen te aanvaarden. Met andere woorden deze toestand brengt een toename van uitbuiting zodat de elite nog meer profijt kan halen. Om arbeiders onder druk te zetten om hun leven in gevaar te brengen door weer aan het werk te gaan, wordt de meerderheid van de bevolking systematisch uitgehongerd. Zes weken nadat de CARES Act unaniem aangenomen werd door Democraten en Republikeinen, hebben de meeste arbeiders hun ‘stimulus check’ van 1200 dollar nog niet ontvangen.
Verschillende staten gaan failliet en beginnen brute bezuinigingsmaatregelen in te voeren. Uit een rapport van Economic Policy Institute eerder deze maand bleek dat 50 procent meer mensen werkloos zijn en nog geen werkloosheidsuitkering hebben kunnen aanvragen. Het resultaat van overbelaste aanvraagsystemen en zware beperkingen, waardoor miljoenen burgers die een werklosheidsuitkering hebben aangevraagd niets ontvangen hebben
arm – rijk
De ongeveer 11 miljoen immigranten zonder papieren in de VS zijn uitgesloten van enige uitkering, miljoenen werkers uit de ‘Gig-economie’ (freelancers, zelfstandige werknemers, projectmedewerkers, tijdelijke of deeltijdse contractanten) , terwijl ze zogezegd in aanmerking kunnen komen voor federale hulp, worden geconfronteerd met onmogelijke belemmeringen om deze te verkrijgen. In de staat Illinois konden deze werknemers pas hun aanvraag indienen na 11 mei waardoor ze gedurende weken geen mogelijkheid hebben gehad om hulp te vragen, laat staan te krijgen.
Tegelijkertijd heeft de heersende klasse de pandemie gebruikt om van de Federal Reserve een overdracht van biljoenen dollars naar de financiële markt te organiseren. De totale activa op de balans van de Centrale Bank zijn in de voorbije week gestegen tot meer dan 6,7 biljoen dollar, een stijging van zowat 4 biljoen dollar. Elke dag geeft de FED 80 miljard dollar uit om activa te kopen van banken en bedrijven om de marktgroei te stimuleren.
De verrijking van de oligarchie door stijgende aandeelwaarden is gebaseerd op massale intensieve verarming van de werkende bevolking. De winsten en welvaart van de financieel zakelijke elite zijn bespaard ten koste van de samenleving. Twee agenda’s staan tegenover elkaar. De eerste verdedigt de financiële oligarchie in deze tijden van de pandemie, de tweede houdt in dat de sociale prijs door de gewone burger zal betaald worden. De strijd tegen de pandemie is niet alleen en medische kwestie, het is een politieke strijd om de Amerikaanse arbeidswereld te mobiliseren niet alleen tegen de Trump-regering maar tegen het hele heersende politieke establishment dat het kapitalisme verdedigt.