Oud-premier Jean-Luc Dehaene en zijn ministers van Buitenlandse Zaken en van Defensie, Erik Derycke en J.-P. Poncelet kunnen weer wat geruster slapen: Carla Del Ponte, de Zwitserse aanklaagster van het Internationaal Straftribunaal voor ex-Joegoslavië weigerde begin juni een onderzoek te openen naar oorlogsmisdaden begaan door de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO) tijdens haar bommencampagne van 24 maart tot 10 juni 1999 tegen Servië. Meteen seponeerde ze een klacht die een aantal internationale juristen tegen o.m. alle regeringsleiders en ministers van Buitenlandse Zaken en van Defensie van de NAVO-lidstaten hadden ingediend.
In theorie kan het Belgisch gerecht nog steeds een onderzoek openen. Amnesty International dringt erop aan dat de lidstaten van de NAVO dat zouden doen. Maar aangenomen mag worden dat de Belgische Justitie zich in deze wel blind zal tonen. Het Hof van Cassatie heeft wel persoonlijk wraak genomen op een aantal politici (UNIOP- en Agusta-Dassault-affaires) en is alvast al in de UNIOP-zaak door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg teruggefloten. Het Hof van Cassatie had immers wetgever gespeeld en was dus tegelijkertijd partij en rechter. Nu er wel een wet is op de ministeriële verantwoordelijkheid staat er niets een berechting van voornoemd trio in de weg. Geen mens echter die er een frank op zou durven verwedden dat het Hof van Cassatie nu zijn “verantwoordelijlheid” zal opnemen tegen het hele establishment van België en van de NAVO in.
Erger is dat Carla Del Ponte in feite een vrijbrief heeft gegeven om ongestraft burgers en burgerdoelwitten aan te vallen. Ten minste als dit gebeurt door de westerse landen en NAVO-lidstaten. Ze neemt klakkeloos de propaganda over van de NAVO dat er enkel “vergissingen” zijn geweest, dat de NAVO alle mogelijke voorzorgen heeft genomen en dat er enkel ongewild schade (de beruchte collateral dammage) is geweest.
“Ondanks enkele vergissingen, ben ik er zeer tevreden over dat de NAVO nooit weloverwogen burgerdoelwitten noch niet-toegelaten militaire doelwitten heeft bestookt tijdens haar bommencampagne”, zei Carla Del Ponte op een persconferentie in New York.
Nochtans hadden critici van de oorlog een reeks daden van de NAVO als oorlogsmisdaden aangeduid, zoals:
- Een luchtaanval op een passagierstrein toen die over een brug reed.
- Het bombardement op het gebouw van de Servische radio en televisie in Belgrado met ten minste zestien doden.
- De aanval op de Chinese ambassade in Belgrado.
- Een moordende aanval op een konvooi vluchtelingen.
- De systematische vernietiging van de burgerlijke infrastructuur (bruggen, electriciteitscentrales, fabrieken zonder enige band met militaire productie???).
- Het gebruik van fragmentatiebommen, die bedoeld zijn om zoveel mogelijk mensen te doden. In een geval werd daar een hospitaal mee getroffen.
- Het gebruik van munitie gemaakt uit verarmd uranium, dat naast zijn lage radioactieve straling op zich al een uiterst giftig zwaar metaal is, dat de komende jaren nog duizenden kankerslachtoffers zal maken.
Westers onderonsje
Haar juridische en militaire adviseurs hadden haar, aldus Del Ponte, gezegd dat al die feiten geen grond konden zijn voor zelfs maar een onderzoek tegen de NAVO-verantwoordelijken, laat staan voor een strafzaak. Voorzichtigheidshalve werd er niet gezegd wie die adviseurs zijn. Aangenomen mag worden dat zij, zoals ongeveer het hele personeel van het Internationaal Tribunaal, afkomstig zijn uit de Verenigde Staten en zijn satellietstaten (naast de NAV0-landen ook de andere westerse bondgenoten en de zgn. “neutrale staten” zoals Oostenrijk, Zweden, Zwitserland, die, zoals elke dag meer en meer blijkt, tijdens de Koude Oorlog zeer actief hebben meegewerkt met het Westen en dus alles behalve neutraal waren). Zij zag er ook geen graten in dat de NAVO weigerde zelfs aan dit vooronderzoek mee te werken. Normaal is dit een bezwarende omstandigheid.
De NAVO heeft nooit onder stoelen of banken gestoken dat het Tribunaal in Den Haag werd opgericht om Serviërs te bestraffen. Toen tijdens de bombardementen van vorig jaar kritiek werd geuit en werd gesproken over mogelijke oorlogsmisdaden van de NAVO, onder meer door Mary Robinson, de Ierse Commissaris van de Verenigde Naties voor de Mensenrechten, reageerde de NAVO zeer verontwaardigd. Ze nam het niet dat zij zelfs maar zou kunnen worden verdacht. Het Hof, zo werd eraan toegevoegd, moest enkel maar Milosevic en C?? berechten.
Op haar persconferentie in New York heeft Carla Del Ponte zich volledig bij die zienswijze aangesloten. Op het einde van de persconferentie zei ze dat het Tribunaal zich moest concentreren “op zijn echte taak” die bestaat uit “de arrestatie en berechting van de Joegoslavische verantwoordelijken voor misdaden tegen de mensheid“.
Af en toe een kleine garnaal uit het andere kamp aanpakken moet de illusie geven dat het Tribunaal onpartijdig is. Kopstukken zoals de in inmiddels overleden Kroatische president Tudjman, de Bosnische president Izetbegovic of Agim Ceku, een Bosnische Albanees die zich in Kroatië schuldig maakte aan oorlogsmisdaden tegen Serviërs in de Krajina om daarna stafchef te worden van het Kosovaars Bevrijdingsleger (UCK) en van zijn opvolger, het Burgerkorps, blijven buiten schot.
Het tribunaal heeft nu openlijk erkend dat burgerdoelwitten mogen worden aangevallen, ten minste door de NAVO. Excuses van Milosevic en C?? dat de doden die in Kosovo zijn gevallen “collateral dammage” zijn van de bestrijding van het terrorisme van het Kosovaars Bevrijdingsleger (UCK) worden uiteraard niet aanvaard. Het waren immers de NAVO en haar afzonderlijke lidstaten die het UCK hebben opgeleid en bewapend en tot terrorisme hebben aangespoord. En de bestrijding daarvan dan als “misdaad tegen de mensheid” gingen bestempelen.
Merkwaardig als men weet dat de NAVO er nooit geen graten heeft in gezien dat Turkije de Koerdische “terroristen” van de Koerdische Arbeiderspartij (PKK) met methodes à la Milosevic, maar dan op veel grotere schaal (tussen 3 en 5 miljoen Koerden etnisch wegzuiveren, 3.500 dorpen en gehuchten platbranden, ten minste 30.000 doden???), aanpakte. Meer nog, ze heeft Turkije daarbij steevast militair, financieel en politiek gesteund en Turkije zelfs gevraagd deel te nemen aan de oorlog in Kosovo terwijl logischerwijs de NAVO bv. Ankara en Istanbul had moeten gaan bombarderen.
Burgerdoelwitten prioritair
Carla Del Ponte is in haar argumentatie ook volledig voorbijgegaan aan het feit dat het Servische leger zo goed als ongeschonden uit de bommencampagne is gekomen. Van diverse kanten is er verbaasd gereageerd toen bleek dat er maar bijzonder weinig militair materieel werd vernietigd. De NAVO probeerde dat te vergeefs te weerleggen. Onlangs publiceerde het Amerikaanse weekblad Newsweek nog een achtergehouden rapport van de Amerikaanse luchtmacht, waaruit bleek dat er slechts 14 Servische tanks, 18 pantserwagens en 20 stukken geschut werden vernietigd. Dit rapport was het resultaat van een doorgedreven onderzoek te velde in Kosovo. Eerder had bv. de Amerikaanse minister van Defensie, William Cohen, triomfantelijk gezegd dat 50% van de Servische artillerie en meer dan een derde van de gepantserde voortuigen waren stuk gebombardeerd en geschoten. En de voorzitter van de gezamenlijke stafchefs, Henry Shelton, beweerde dat 120 tanks, 220 pantservoertuigen voor troepentransport en tot 450 mortieren en artilleriestukken werden getroffen.
Servië mag dan al een meester zijn geweest in het camoufleren en in het opstellen van nep-tanks en dergelijke, een conclusie die onvermijdelijk lijkt is, dat de NAVO er de voorkeur aan gaf burgers te terroriseren.
Dit is een conclusie die ook Newsweek trekt. “De luchtmacht was efficiënt in de Kosovo-oorlog, niet tegen militaire doelwitten, maar tegen burgerlijke. Militaire plannenmakers houden er niet van openlijk te spreken over het terroriseren van burgers door bommen (‘strategische doelwitten’ is het geliefkoosde eufemisme), maar wat de aandacht van Milosevic trok was dat het licht uitviel in Belgrado. De Servische bevolking doen lijden door krachtcentrales te treffen – niet door op tanks op het Kosovaarse platteland te schieten – bedreigde zijn greep op de macht.”
Dit werd trouwens tijdens de oorlog publiekelijk verkondigd door de stafchef van het Belgische leger, vice-admiraal Willy Herteleer, toen hij in een interview met De Standaard verklaarde dat men de Servische bevolking moest doen lijden. Dat de regering Herteleer niet op staande voet ontsloeg door die frontale aanval op de Conventies van Genève betreffende de bescherming van de burgerbevolking in oorlogstijd, wijst erop dat ze volledig achter de oorlogvoering tegen burgers stond. En nog staat, want de regering-Verhofstadt verlengde zonder enige opmerking het mandaat van de vice-admiraal.
