Afgelopen week-end was spannend in Ottawa. Duizenden truckers uit het hele land kwamen afgezakt naar de hoofdstad om te protesteren tegen de verplichting voor vrachtwagenchauffeurs die de grens met de V.S. willen oversteken om zich te laten vaccineren.
Het werden snel de ‘truckers for freedom’. En er gebeurde wat ook in Europa is gebeurd: een groepje goedmenende truckers die tégen de verplichting zijn, anderen die opkomen voor betere lonen en arbeidsvoorwaarden, en een groep rechtse en uiterst rechtse truckers en anderen die de roep om ‘vrijheid’ gekaapt hebben en de organisatie van de manifestatie in handen nemen.
Het is goed om weten dat 90 % van de truckers in Canada gevaccineerd zijn en er in het land nauwelijks sprake is van een georganiseerd uiterst rechts, racisme of fascisme. Twintig procent van de truckers komt trouwens uit Zuid-Azië.
De kolonne kwam tot in het centrum van Ottawa, belaagde het Parlement, onteerde een aantal nationale monumenten – er werd geplast op het Graf van de Onbekende Soldaat – de Eerste Minister werd in veiligheid gebracht. Er waren swastika’s en vlaggen van de VS Confederatie te zien. Een klein aantal conservatieve parlementsleden namen deel aan de betoging. In Quebec moest een plechtigheid ter herinnering aan de aanslag op een moskee, vier jaar geleden, worden afgelast.
Vandaag staan nog steeds een aantal trucks in het centrum van Ottawa. Of ze iets kunnen bereiken bij de federale regering is zeer de vraag. In Quebec werd een maatregel om niet-gevaccineerden te belasten snel ingetrokken, er zijn daar immers binnenkort verkiezingen.
Uiterst rechts?
De rechtse inmenging in deze actie kwam van Tamara Lich, Alberta. Zij behoort tot de Maverick Partij die onafhankelijkheid van de Westerse provincies bepleit – Wexit. Er werd begonnen met een crowdfunding campagne ‘GoFundMe’ die snel tot 3,5 miljoen Canadese Dollar verzamelde. Gelukkig werd het geld geblokkeerd zodat het kan terecht komen waar het hoort, bij de truckers.
De campagne kreeg ook meteen steun van ex-VS-President Donald Trump die de ‘freedom fighters’ feliciteerde.
Er was in Ottawa duidelijk angst dat de beweging kon uitmonden in wat op 6 januari vorig jaar in Washington is gebeurd met de actie tegen het Capitool.
De rechterzijde was dus wel degelijk aanwezig en zeer actief. Of ze meer en breder succes kan halen is een andere zaak. Bij acties in 2019 ‘United We Roll’ ter ondersteuning van de arbeiders in de gas- en oliesector moesten ze in het zand bijten, want de boodschap dat ‘Joodse leiders gebruik maken van het VN-Migratiepact om de blanke bevolking te doden’ ging er bij de Canadezen toch niet in. De organisatoren van vandaag komen wel allemaal uit die beweging van twee jaar geleden.
Wat we uit deze gebeurtenis en de betogingen in Europa moeten leren is dat de rechterzijde misschien niet overal even goed georganiseerd en voorbereid is, maar ze wel bestaat en wellicht binnenkort wel krachtdadig kan optreden.
De roep om ‘vrijheid’ werd gekaapt, van zijn betekenis ontdaan en tot een rechtse strijdkreet gemaakt. Dat is bijzonder zorgwekkend. De linkerzijde heeft heet niet zien aankomen.
En links dan?
De linkerzijde, dit is de bewegingen die bestaan uit ideologisch gevormde mensen, kunnen het verschil tussen links en rechts perfect maken en zien het dreigend fascisme.
Er is echter ook een groeiende groep mensen die van mening is dat links en rechts niet meer bestaan. De boodschappen op sociale media waren om te huilen. Veel mensen menen dat de Canadese truckers de voorbode zijn van iets ‘nieuws’, van een nieuwe politieke beweging met mensen die van elkaar houden en elkaar willen omarmen. Het is ‘het gevoel binnenin’ dat hen zo iets vertelt. Dit was géén uitzonderlijke boodschap, maar kwam van een groep mensen die zich verder links of op zijn minst ‘progressief’ manifesteert. Het zijn de mensen die ook in Brussel beweren alleen maar vreedzaam en liefdevol te komen betogen.
Hoe je met deze groep moet omgaan is me niet duidelijk. Zijn ze gewoon dom? Wellicht. Sommigen bedoelen het ongetwijfeld goed maar spelen wel rechtstreeks het spel van de rechterzijde mee. Het is een zeer zorgwekkend fenomeen.
Het zijn mensen die menen dat representatie niet langer mogelijk is, dat je iets maar kent als je het zelf ook hebt meegemaakt, dat alles draait om empathie, buikgevoel en intuïtie. We mogen niet langer bang zijn onze gevoelens te uiten. Je bent blind als je niet ziet dat de wereld aan het veranderen is. Zij zijn het ook die menen dat de nazivlaggen door agents provocateurs in de betoging werden binnengebracht, ‘want dat deden ze toch ook met de vredesbetogingen van de jaren ’90?’ Wat is er fout met ‘patriotten’?
De truckers in Canada hebben hun feestje gehad. Het staat vast dat de rechterzijde zich nu snel aan het organiseren is en nog veel meer van zich zal laten horen. In de V.S. worden jeugdboeken gecensureerd. Ik ken er veel in België die niet bang zijn van dergelijke acties. Op 27 februari organiseert de PVDA een grote betoging. We moeten hopen dat ook die niet wordt gekaapt.