Het Franse spoorwegnetwerk heeft veel van haar pluimen verloren. De SNCF ( Société nationale des chemins de fer français) heeft de laatste jaren in snel tempo een groot aantal van haar kleinere, zogenaamd niet rendabele stationnetjes gesloten. Sommige gebieden in Frankrijk zijn per openbaar vervoer amper of niet meer bereikbaar.
Railcoop
Railcoop wil daar wat aan doen. Het is een coöperatieve vennootschap van collectief belang (Société coopérative d’intérêt collectif of SCIC), eind 2019 opgericht door ongeveer dertig stichtende leden, op hetzelfde moment dat de regering de openstelling van het passagiersvervoer per spoor voor concurrentie afkondigde. Het project, zoals vermeld op zijn website, is om ‘betekenis te geven aan spoorwegmobiliteit door burgers, spoorwegarbeiders, bedrijven en gemeenschappen te betrekken’, tegen de achtergrond van de uitdagingen van klimaatverandering en ecologische transitie. ‘Personenvervoer per spoor vereist minder dan een twaalfde van de energie die nodig is om een persoon of een ton goederen over de weg te verplaatsen,’ aldus de site.
Primeur
Op 15 november werd een eerste lijn van Railcoop tussen Toulouse en het noordwesten van de Aveyron plechtig geopend. Nicolas Cheviron van de Franse nieuwssite Mediapart was aanwezig bij de aankomst van de trein in Capdenac. (1) Dat is een eerste stap in een ambitieus plan om een nieuwe treinverbinding tussen Bordeaux en Lyon te realiseren. Voor het eerst zorgde een trein, beheerd door een coöperatieve vennootschap ,voor een commerciële verbinding tussen twee steden in Frankrijk. Bedrijven in Capdenac-Gare, een dorp van 4.500 inwoners in het noordwesten van de Aveyron, zijn nu over 150 km afstand per spoor verbonden met de metropool Toulouse, de belangrijkste afnemer van hun producten. Daarnaast zal ook le Grand Figeac, een cluster van gemeenten goed voor samen 44.000 inwoners en verspreid over de departementen van de Aveyron en de Lot. ‘Het doel van deze lijn is zowel om het platteland met elkaar en met de grote steden opnieuw te verbinden, als om de stadscentra rond deze stations te ontwikkelen en nieuw leven in te blazen,’ legt Guillaume Sournac van de intercommunale spoorwegvakbond Livradois-Forez uit aan Mediapart.
Nu telt Railcoop al meer dan 9.600 leden, waaronder honderd bedrijven en verenigingen en een tiental lokale overheden zoals de agglomeratiegemeenschappen van Vichy en Montluçon en van het Creuse-departement. Railcoop heeft vierentwintig mensen in dienst, heeft ongeveer € 3,4 miljoen aan eigen vermogen opgehaald en heeft afgelopen september zijn vergunning voor spoorwegondernemingen verkregen als eerste met een coöperatieve statuut in Frankrijk. Dat is alvast een primeur op Europees niveau.
Nicolas Cheviron, Railcoop : la relève citoyenne de la SNCF est sur les rails. Mediapart van 17 november 2021