30 september werd de zoveelste halte in het Surinaamse strafproces dat zich almaar blijft voortslepen tegen ex-legerleider maar ook (tweemaal) ex-president Desi Delano Bouterse. De zogenaamde 8 decemberstrafzaak veroorzaakt heel wat beroering in het land. De toenmalige legerleider werd op 29 november 2019 door de Krijgsraad bij verstek veroordeeld tot twintig jaar gevangenisstraf voor het medeplegen van moord in 1982 op 15 tegenstanders van het militair regime. Dit ‘proces van de eeuw’ – het sleept al meer dan twintig jaar aan – verdeelt Suriname in heftige voor- en tegenstanders van Bouta en daarom had de leiding van het nationaal leger in de dagen voor 30 september een ‘Operatie Alertheid’ afgekondigd.
Hoger beroep
Vooralsnog is het betrekkelijk rustig gebleken, hoewel de Krijgsraad onder leiding van president Cynthia Valtstein-Montnor het verstekvonnis van twintig jaar gevangenisstraf bevestigde. Er werd echter voorlopig geen gevangenneming gelast door de Krijgsraad. Bouterse was niet aanwezig op de zitting. Hij had zich namelijk ziek gemeld. De zitting zelf was van korte duur. Er zijn geen nieuwe feiten naar voren gekomen, concludeerde de Krijgsraad. Ook zijn raadsman Irvin Kanhai was merkwaardig genoeg niet aanwezig. Zijn vervanger Arjan Ramlakhan verklaarde dat er hoger beroep zal worden aangetekend. De niet geringe aanhang van Bouterse, hoewel beperkt aanwezig voor de rechtszaal, liet luidruchtig van zich horen. Volgens hen is er sprake van een politiek proces ondersteund door Nederland. De amnestiewet die op 5 april 2012 werd doorgedrukt door de NDP in de Nationale Assemblee om Bouterse uit de wind te zetten is onder de huidige regering van VHP’er Chan Santokhi weer ingetrokken omdat ze in strijd zou zijn met de grondwet en met internationale verdragen. Dat wordt ten zeerste betwist door de Bouterse-aanhang.
En wat nu?
Binnen 14 dagen zal dus naar verwacht door Bouterse in beroep gegaan worden bij het Hof van Justitie en dan zal het weer een hele poos duren voordat de zaak bij de hoogste rechtsprekende instantie in Suriname wordt gefinaliseerd. Het ziet er naar uit dat het afsluiten van het proces van de eeuw alweer vooruitgeschoven wordt. Voor Bouterse maar ook Suriname staat er heel veel op het spel. In een column van 31 augustus pleit Nita Ramcharan, hoofdredacteur van Starnieuws om het hoofd koel te houden: ‘Een groot deel van de nabestaanden zal pas genoegdoening hebben als Bouterse achter de tralies zal verdwijnen. Het is oog om oog tand om tand. 8 december 1982 heeft gemaakt dat niet alleen familieleden van de 15 slachtoffers hebben geleden, maar nagenoeg heel Suriname heeft zeer moeilijke tijden meegemaakt onder de dictatuur, waar vrijheden bij decreet ontnomen waren. Genoegdoening kan ook geput worden uit het feit dat de zuilen van de rechtsstaat overeind zijn gebleven en het proces is voortgezet, wat in vele landen in de wereld niet mogelijk zou zijn. Deze bloedige geschiedenis mag zich nooit meer herhalen.’