Ongeveer 5,5 miljoen Bolivianen van de 7, 1 stemgerechtigden, gingen op zondag 7 maart naar de stembus om nieuwe burgemeesters en gouverneurs te verkiezen. Het coronavirus zal hier ongetwijfeld voor iets tussen zitten. Op één jaar tijd waren er 253.950 besmettingen en stierven er 11.807 aan Covid-19 in dat overwegend Andesland. Er moesten negen gouverneurs en 336 burgermeesters verkozen worden.
Het waren de eerste verkiezingen op dat bestuursniveau nadat vorig jaar Luis Arce van de MAS (Movimiento al Socialismo) terug aan de macht kwam. Zijn voorganger, Evo Morales werd, na een bewind van 13 jaar en na nipt gewonnen verkiezingen in 2019 via dubieuze verklaringen van de OAS die de aanleiding vormden voor een staatsgreep, van de macht gehouden. Ook nu weer waren er enkele verbale schermutselingen tussen vertegenwoordigers van de OAS en Luis Arce. Zoals het er nu uitziet zijn de uitslagen geen onverdeeld succes geworden voor de regeringspartij. De verkiezing tot burgemeester gebeurt in één ronde en daaruit blijkt dat de MAS de meeste plattelandsgemeenten heeft veroverd, maar in de grote steden was het stemgedrag van de Bolivianen heel anders. De meeste grote Boliviaanse steden zullen de komende vijf jaar worden bestuurd door oppositieleiders. Bovendien zal de ergste vijand van de MAS, de extreemrechtse Luis Fernando Camacho – leider van de protesten die eind 2019 eindigden in de omverwerping van Morales – burgemeester worden in Cruz, de meest conservatieve, maar ook de rijkste regio van het land. De nieuwe burgemeester van La Paz wordt Iván Arias, een voormalig minister van de vorige interim-regering van Jeanine Añez. De vorige presidente nam ook deel aan deze verkiezingen als kandidate voor het gouverneurschap in haar thuisregio Beni in het oosten van het land, maar zij behaalde een slecht resultaat. Ook in Cochabamba, de derde grootste stad van het land, zal voortaan bestuurd door Manfred Reyes Villa, ook een politiek rechtse figuur met al vele jaren ervaring op de teller. Alleen in Sucre, de historische hoofdstad van het land en nu ook in Oruro komt er een MAS-burgemeester aan het bewind. In El Alto, de nieuwe migrantensatellietstad van La Paz waar heel veel mensen van Aymara origine hun thuis hebben gevonden, kreeg de MAS de wind van voren. El Alto is namelijk de thuisbasis van Eva Copa, die tot voor kort een belangrijke rol speelde in de MAS, maar die in het begin van de kiescampagne voor de gemeenteraadsverkiezingen door haar eigen partij aan de kant werd geschoven. Die beslissing liep slecht af voor de MAS. Eva Copa en haar Jallala-fractie behaalden een recordaantal stemmen binnen – 67 procent van de stemmen gingen naar haar – en dat zal haar zeer waarschijnlijk negen à tien zetels van de elf opleveren. De officiële uitslag moet nog bevestigd worden door het Opperste Kiesbureau.
Misschien wordt Eva Copa een nieuw geluid in de Boliviaanse politiek, want ook een aantal figuren van de MAS kwamen in het recente verleden in de zuigkracht van de macht terecht. In een interview in het programma Mañana van ERBOL zei Copa: ‘Ik ga me niet laten verblinden door de macht en ik zal zeker ook niet gaan zweven. Ik ga ervan uit dat mijn mandaat vijf jaar duurt en dat ik na volbrachte arbeid gewoon zal zeggen: “Ciao, ik vertrek nu.” Ik kom aan langs de voordeur en langs dezelfde deur zal ik vertrekken. Ik wil niet verblind raken door de macht, dat is het ergste wat een politicus kan overkomen.’
In tegenstelling met de gemeenteraadsverkiezingen verloopt de verkiezing van de gouverneurs in twee ronden wanneer een kandidaat na de eerste geen 50 procent van de stemmen heeft behaald. Volgens de huidige gegevens zou de MAS alleen het departement Cochabamba behaald hebben waar Morales en de cocaleros sterk staan en verlies geleden hebben in het departement Santa de la Sierra in het Oosten. In de andere departementen, La Paz, Oruro (westen), Potosí (zuidoosten), Tarija (zuid), Chuquisaca (zuidoosten), Beni (noordoosten) en Pando (noorden) zal het tot een tweede ronde moeten komen.
Het ziet er naar dat het nationale mandaat van president Luis Arce die in oktober 2020 nog met 55 procent van de stemmen tot Boliviaans president werd gekozen, vanuit de grote steden onder druk zal komen te staan.
