De Chinese president-partijleider Xi Jinping is deze week de banden met buurland Vietnam nauwer gaan aanhalen. China wil Vietnam als goede buur en partner koesteren, want grote rivaal VS zit hier niet stil. VS-president Joe Biden onderstreepte met zijn bezoek in september welk belang Washington hecht aan goede banden met Hanoi.
Het was alweer zes jaar geleden eer Xi bij de buur was geweest. In beide staten heeft de communistische partij het machtsmonopolie, maar dit neemt niet weg dat er een wederzijds wantrouwen is. We streven naar een strategische lange-termijn samenwerking, zei Xi aan de Vietnamese partijleider Nguyen Phu Trong. We moeten een groter wederzijds vertrouwen uitbouwen, meningsverschillen beter aanpakken, luidde ook nog de boodschap.
Want meningsverschillen zijn er, onder meer inzake de soevereiniteit over enkele eilanden in de Zuid-Chinese Zee waar beide landen aanspraak op maken. Maar vooral de goede verstandhouding tussen Hanoi en Washington, zit Peking dwars. De VS sparen geen inspanningen om goede maatjes te zijn met Vietnam. Biden had het bij zijn bezoek vooral over de groeiende samenwerking, ook inzake veiligheid – er voorzichtig aan toevoegend dat die tegen niemand is gericht.
Vietnam wrijft zich in de handen, het kan alleen maar winnen bij deze rivaliteit. Door de sancties tegen China en door de stijgende loonkosten, kan Vietnam meer investeringen aantrekken, ook Chinese (voor 26 miljard dollar). De Chinese uitvoer naar de VS daalt, die van Vietnam stijgt, en dat is vermoedelijk deels omdat Chinese producten via Vietnam naar de VS verscheept worden.
Maar de Vietnamezen blijven tegenover China op hun hoede, de relaties waren de voorbije 2000 jaar zelden vriendschappelijk, in 1979 nog vielen Chinese troepen Vietnam aan (en verloren). De maritieme militaire samenwerking met de VS is voor Hanoi een tegengewicht voor China’s sterke aanwezigheid in de Zuid-Chinese Zee waar zowel Vietnam als China (en anderen) aanspraak maken op twee eilandengroepen en de economische zone daarrond. De aanleg van een Chinees olieplatform in 2014 was de aanleiding voor de zware anti-Chinese demonstraties in Vietnam. Bovendien is China een zware concurrent voor Vietnam in Cambodja en Laos.
Over Vietnam-China, zie ook: