Wat kunnen we er zinnig bij vertellen? Bij het feit dat de Amerikaanse niet-verkozen – Hilary Clinton kreeg van het volk 2.864.974 (= bijna 3 miljoen) meer stemmen – miljardair-president Trump op donderdagavond aankondigde dat hij de V.S. uit het klimaatakkoord van Parijs haalt … De V.S. komen daarmee zij aan zij te staan met Nicaragua en Syrië als de enige landen die het klimaatakkoord niet steunen.
Zoals De Standaard stelde, wordt de in Parijs afgesproken doelstelling om de opwarming tot 2 graden te proberen beperken, nog veel moeilijker om te bereiken nu de op een na grootste vervuiler niet mee wil doen. Nog een geluk dat andere grote economieën op “de G7-top herhaald hebben dat ze achter Parijs blijven staan. Grootste vervuiler China heeft van klimaatbeleid zelfs een prioriteit gemaakt.” Maar het volstaat naar de beelden van de lucht in de Chinese steden te kijken, om te weten dat de heersers in Peking niet vies zijn van een stukje theater.
Behalve voor de hypocrisie van Peking, Brussel, New Delhi en andere hoofdstedelijke elites – veel mooie woorden, maar volgen de daden? – valt ook te vrezen voor een domino-effect na Trumps uitstap. Vooral landen met een nog belangrijke steenkoolindustrie, zouden het voorbeeld van de VS wel eens kunnen volgen. En klimaatnegationisten overal ter wereld zullen Trumps besluit aangrijpen om de opwarming weer in vraag te stellen. Niet dat men er geen vragen mag bij stellen, maar die moeten dan wel verstandig gesteld worden: het klimaat is maar één van de 9 planetaire grenzen waar we met onze overbevolking en kapitalistische verspileconomie tegen aan botsen. Denk verder ook aan het leegvissen en de verzuring van de oceanen, het verlies aan landbouwgrond, het verlies aan biodiversiteit … (zie http://www.mo.be/opinie/planetaire-grenzen-overschrijden-we-niet-straffeloos )
Het besluit van Trump is een ramp, zoals de man een ramp is. Een tijd lang kon je de kerel met zijn gekke fratsen nog enig ‘voordeel van de twijfel’ gunnen. Met zijn wapenleveringen aan de oorlogvoerende Islamitische Staat Saudi-Arabië toonde hij echter dat voor hem maar één ding telt: geld.
Maar wie op zijn niveau alles te grabbel gooit, doodt onvermijdelijk mensen. Veel mensen. Jaarlijks sterven nu al duizenden zuiderlingen door de gevolgen van de klimaatverandering, terwijl er al miljoenen klimaatvluchtelingen over de wereld dolen. Schattingen lopen uiteen van 20 tot 50 miljoen mensen.
Tegen 2050 zouden er volgens het ‘Intergovernmental Panel on Climate Change’ (IPCC) 150 miljoen klimaatvluchtelingen zijn: mensen die alles in de steek moeten laten omdat hun woongebied onleefbaar is geworden (door overstromingen met name). De burgeroorlog die nu in Syrië woedt, werd eveneens mee veroorzaakt door het veranderend klimaat (met in dit geval: de oogsten vernielende droogte).
Dus zoals Trump wil, verder doen zoals bezig, is geen optie. Trumps besluit moet tegengewerkt wordt.
En tegengewerkt kan Trump worden:
1. zowel van buiten de V.S. door Europa, China en India met name, die nog meer het voortouw moeten nemen tegen de klimaatverstoring én de importproducten van vervuilende Amerikaanse industrieën extra moeten belasten;
alsook van binnenuit
2. door de Amerikaanse steden – met New York actief op kop – en staten – met als voortrekkers Californië, Vermont en Massachusetts – die hun eigen klimaatpolitiek kunnen en moeten voeren;
3. door vooruitziende industriëlen die inzetten op technologieën met toekomst;
4. door organisaties zoals universiteiten met hun wetenschappers, door vakbonden, door de milieu- en andere verenigingen, door bewegingen zoals die van de vrouwen en de ‘native Americans’;
5. én door alle bewuste burgers die hun gedrag nog meer moeten bijsturen.
Dat neemt niet weg dat de Trump-kliek – met daarin duistere financiers zoals de Koch-broeders – de planeet schade berokkent. Net zoals de Trump-kliek dat al deed met zijn tegenwerking van de VN-familieplanning-programma’s en met de ontmanteling van het Amerikaans milieuagentschap EPA (Environment Protection Agency). Aan het hoofd plaatste Trump ene Scott Pruitt, een kerel met banden met de olie-industrie. Trump besloot ook de financiering van EPA met 31 procent te verminderen. Direct na zijn aanstelling in januari, gaf de niet-verkozen president het agentschap al de opdracht haar webpagina te verwijderen over de klimaatopwarming.
Best moet de wereld Trump zoveel mogelijk overal buitensluiten, negeren. Duitslands kanselier Merkel had het al over het onbetrouwbare bondgenootschap met de V.S. Tegenover het solo-optreden van Trump lijken de EU en China nu al meer tot samenwerken te komen.
Samengewerkt moet er wel ook met alle Amerikanen die het goed menen (ook al omdat zij het lastig krijgen onder Trump). In tal van dictatoriaal bestuurde ontwikkelingslanden zetten we ook in op de burgersamenleving.
Laten we Trump op alle vlaken het deksel op de neus geven en zorgen dat realiteit wordt wat Greenpeace voorspelde: “dat dit de VS hun leiderspositie in de wereld zal kosten, terwijl ze de economische voordelen van de energietransitie mislopen”.
Bij Reuters viel alvast te vernemen dat de aandelen van de Amerikaanse kolenindustrie zakten in aanloop naar Trumps verklaring over de uittreding. De steenkolenbazen vrezen dat de exit hen eerder zal hinderen dan helpen, omdat de exit een wereldwijde afkeer van steenkool in de hand kan werken. (http://www.reuters.com/article/us-usa-climatechange-winners-idUSKBN18R2BO?il=0 )
Zo zie je maar: alles heeft zijn keerzijde.
Ondertussen worden er al ramingen gemaakt over hoe erg de gevolgen van de Amerikaanse uitstap kunnen worden. De Standaard wist donderdagavond laat dit te melden: “Klimaatwetenschappers komen met verschillende scenario’s. Volgens de meest pessimistische doet een Amerikaanse uitstap de opwarming met 0,3 graden extra toenemen tegen 2100. Anderen houden het op 0,1 of 0,2 graden extra. En volgens John Schellnhuber, de directeur van het befaamde Potsdam Instituut voor Klimaatonderzoek, maakt het zelfs niet zoveel uit. ‘Tien jaar geleden zou een Amerikaanse uitstap de wereld in shock hebben achtergelaten, maar nu werken de andere landen gewoon voort aan een schonere toekomst.” (http://www.standaard.be/cnt/dmf20170601_02908094 )
Afwachten wie gelijk zal krijgen. En eraan werken om het meest pessimistische scenario te voorkomen.
P.S. Wat Clintons stemmen betreft: zie http://www.independent.co.uk/news/world/americas/hillary-clinton-3-million-popular-vote-donald-trump-us-election-a7487901.html
