2020
NU
Joseph Fouché: van revolutionair tot hertog
Waarom nu nog een boek heruitgeven dat in 1929 werd geschreven en over een Frans politicus gaat die tweehonderd jaar geleden overleed? Allereerst omdat het portret dat Stefan Zweig (1881-1942) van die Franse politicus Joseph Fouché (1759-1820) schetst, niet alleen
Breendonk: het ware gelaat van extreemrechts
De meeste Belgen weten waarschijnlijk meer over het Duitse concentratie- en uitroeiingskamp Auschwitz dan over het concentratiekamp van Breendonk waar de nazi’s tijdens de Tweede Wereldoorlog honderden tegenstanders van het naziregime opsloten, folterden en dikwijls vermoordden. Met zijn boek ‘Breendonk
Extreemrechts ideale steun van kapitalistische staat
In zowat alle Europese landen verdwijnt het laagje democratisch vernis dat op de politieke regimes kleeft. Hoewel extreemrechts overal in opgang is, is dat niet alleen het werk van fascisten, nazi’s en nationalisten, maar in de eerste plaats van de
Lesbos: de schande van Europa
Vluchtelingen: we zijn er aan gewoon geraakt. Af en toe schrikken we wel als een kinderlijkje op een of ander strand aanspoelt, maar voor vele Europeanen zijn die vluchtelingen geenszins welkom en worden ze als een gevaar voor onze ‘Europese
De Belgische rechtsstaat is een lachertje
Evolueert België van een rechtsstaat naar een schurkenstaat, zoals de eerste voorzitter van het Hof van Cassatie, Jean de Codt, zich onlangs afvroeg? Wie het boek van de voormalige rechter Walter De Smedt leest kan die vraag alleen maar bevestigend
Waarom België geen republiek werd
De meesten onder ons, zeker de ouderen, hebben er op school nooit iets over gehoord, maar het Koninkrijk België had ook de Republiek België kunnen zijn. Want toen in 1830 de strijd losbarstte voor een onafhankelijk België, ijverden velen voor
Vergrijzing en Pensioenen: geld genoeg
‘De pensioendiscussie is een sleutelkwestie in het offensief van het neoliberalisme. De pensioenen waren het voorbeeld bij uitstek van het solidariteitsprincipe en ze vormden een van de hoekstenen van de moderne welvaartsstaat. Onder de mom van rationaliteit, van ‘betaalbaarheid’, op
Euthanasie: de strijd is nog niet gestreden
Drie artsen, respectievelijk een huisarts, een uitvoerend arts en een psychiater, die betrokken waren bij de uitvoering van euthanasie werden door het Gentse Hof van Assisen vrijgesproken van moord door vergiftiging. Dat de tegenstanders van euthanasie nu zullen ontwapenen is
Dirk Van Duppen: een leven voor het volk
Dirk Van Duppen, dokter van Geneeskunde voor het Volk, actief in België (Deurne) maar ook in Libanon, ontwerper van het Belgische Kiwi-model, milieuactivist en schrijver, kreeg in augustus 2019 te horen dat bij hem een terminale pancreaskanker was vastgesteld.
2019
Bevriende vijanden: de splitsing van de BSP
De Belgische socialistische partijen, Socialistische Partij Anders (sp.a) en Parti Socialiste (PS), zijn tegen de splitsing van België. Socialisten zijn, althans in theorie, internationalisten, geen nationalisten. Toch is de geschiedenis van het Belgische socialisme er een van spanningen tussen Waalse
Edward Anseele: pionier van (wijlen) de sociaaldemocratie
Nu de sociaaldemocratie in zowat alle Europese landen op apegapen ligt, loont het de moeite even na te gaan hoe die politieke beweging is ontstaan. Dat kan onder meer aan de hand van de biografie die Eric Bauwens schreef over
'De Europese Unie is een schijnvertoning'
De Europese Unie is een schijnvertoning, een schaduwspel, een spook. Daar is de Franse filosoof en schrijver Régis Debray diep van overtuigd. Sommigen zullen beweren dat de Fransman Debray heimwee heeft naar de tijd dat Frankrijk een grootmacht was en
Hoe de nazi's de moslims voor hun kar spanden
‘De islam heeft een vriend: Duitsland.’ Dat stond op een van de tienduizenden vlugschriften die de luchtmacht van nazi-Duitsland op 7 juni 1943 over grote gebieden van de Balkan liet neerdwarrelen. Het is minder bekend, maar nazi-Duitsland probeerde, met succes
De wereldoorlogen en hun mythes
Oudere mensen zullen zich herinneren dat ze tijdens de geschiedenislessen op school alleen maar te horen kregen dat alle keizers, koningen, hertogen en graven helden waren. Een typisch staaltje van mythevorming. Maar ook over de moderne geschiedenis worden veel mythes
Gelden mensenrechten niet voor moslims?
De multiculturele samenleving is een feit. Zo wordt door velen geponeerd. Onze contreien worden inderdaad een mengelmoes van meerdere culturen. In een democratische samenleving moeten die verschillende culturen de universele mensenrechten respecteren. Dat schijnen sommigen, ook ter linkerzijde, nog steeds
Ontslagen worden is het nieuwe normaal
Ontslagen worden. Wie maalt daar nog om? Dat is toch doodnormaal in tijden van flexibiliteit en mobiliteit. Bovendien biedt een ontslag nieuwe kansen. Je moet ze maar grijpen. Ontslagen zijn bovendien noodzakelijk. Bedrijven moeten nu eenmaal hun concurrentievermogen en rendabiliteit
Rwanda, waar journalisten opgejaagd wild zijn
In steeds meer landen worden journalisten tot staatsvijand nummer 1 uitgeroepen, met alle gevolgen van dien: broodroof, vervolging, gevangenis, verbanning en moord. In Rwanda is het niet anders. President Paul Kagame duldt alleen maar een onderdanige pers, die uitsluitend zijn
2018
Het ABC van het kapitalisme
‘De kans is klein dat je op een Zwitserse school over Karl Marx hoort spreken of over gelijk welke andere schrijver die het kapitalisme radicaal bekritiseert.’ Dat zegt de Zwitserse socioloog Jean Ziegler in een gefingeerd gesprek met zijn kleindochter.
Leven we echt boven onze stand?
‘Het begrotingstekort is te groot, de overheidsschuld is te hoog. Bijgevolg moet er bespaard en ingeleverd worden, want we leven boven onze stand.’ Het is verbazingwekkend hoe de bedrijfswereld, de regeringen, de universiteiten en de media erin geslaagd zijn die
De Zwarte Hand: Jongeren in het verzet tegen het nazisme
Na de onthullingen over de fascistische jeugdbende Schild en Vrienden zou men haast gaan denken dat alle jongeren tegenwoordig de extreemrechtse toer opgaan. Dat is gelukkig niet het geval en het was zeker niet zo tijdens de Tweede Wereldoorlog, toen
Leven we dan toch in een klassenmaatschappij?
Spreek de woorden klasse, klassenbewustzijn, klassenstrijd, klassenmaatschappij niet meer uit. Dat zijn dingen die niet meer bestaan. We leven in een samenleving waarin iedereen gelijke kansen heeft en die maar moet grijpen. Zo luidt het liberale discours dat bedrijfsleiders, politieke
Boudewijn: conservatief, religieus en koppig
Vijfentwintig jaar geleden overleed Boudewijn, vijfde koning der Belgen. Twee emeritus hoogleraren die al eerder over Boudewijn en de Belgische monarchie publiceerden, Mark Van den Wijngaert (KU Brussel) en Emmanuel Gerard (KU Leuven) zetten bij die gelegenheid een overzicht van
Regressief links verwart kritiek op islam met islamofobie
‘Kritiek leveren op de islam/het islamisme is niet antimoslim.’ Die uitspraak van de Iraanse feministe en activiste Maryam Namazie citeert Ali Rizvi in zijn boek ‘De atheïstische moslim’. Het is een waarheid als een koe, maar velen, vooral ter linkerzijde,
Langer werken voor minder pensioen
De pensioenhervorming staat al lang op de politieke agenda. Maar zoals het de voorbije decennia met alle hervormingen op sociaal vlak gaat, komt ook de zogenaamde pensioenhervorming neer op een sociale achteruitgang. Kort samengevat: we zullen langer moeten werken voor
Verslaggever: een beroep dat verdwijnt
Aan herinneringen geen gebrek in dit leerrijke en boeiende boek van de Nederlandse journalist Sytze van der Zee (1939). Maar zijn ‘ Verslaggever van beroep’ gaat veel verder dan anekdotes. Het boek geeft een inzicht in en een overzicht van
2017
Einde van de westerse (joods-christelijke) beschaving
‘Het Westen zal nooit ten onder gaan.’ Dat zei de Amerikaanse president Donald Trump tijdens zijn bezoek aan Warschau op 6 juli 2017. Dat het met de zogenaamde westerse of joods-christelijke beschaving nu al gedaan is, is precies wat de
Jean Meslier: een atheïstische en communistische pastoor
Een pastoor die godsdienst uit den boze acht, die geloven mensonwaardig vindt, die de fabels uit de Bijbel afwijst, die zijn parochianen ertoe aanzet zich te laten leiden door de rede, die de grondslag legt voor materialisme en socialisme? Ja,
Belastingfraude: het terrorisme van het grootkapitaal
Daklozen worden in het Frans ‘sans domicile fixe’ (SDF) genoemd: mensen zonder vaste verblijfplaats.Twee Franse politici, de gebroeders Alain Bocquet, volksvertegenwoordiger en burgemeester van Saint-Amand-les-Eaux, en Eric Bocquet, senator en burgemeester van Marquillies, gebruikten een woordspeling als titel voor hun
Honderd jaar voor de Franse Verlichting scheen het Licht al in Nederland
We beleven beroerde tijden. ‘Enerzijds neemt de populariteit van en de interesse voor het geloof – christelijk, islamitisch, boeddhistisch of anderszins – weer toe en anderzijds voelen atheïsten zich door diezelfde ‘moderne gelovigen’ bedreigd en zijn ze bang voor een
Theologie: de stuiptrekkingen van de laatste verdedigers
De jongste dagen is er heel wat te doen geweest over theologie of godgeleerdheid. Heeft theologie zin en is er aan een universiteit plaats voor een theologische faculteit? In opiniestukken in De Standaard werden deze vragen op uiteenlopende, zeg maar
2016
Rudy De Leeuw: een vakbondsman in het defensief
Rudy De Leeuw is tien jaar voorzitter van het Algemeen Belgisch Vakverbond (ABVV) en momenteel ook voorzitter van het overkoepelende Europees Verbond van Vakverenigingen (EVV). Tijd voor een boek, zal hij hebben gedacht. Het werd een boek dat uit verontwaardiging
De economische geschiedenis van het neoliberale België
Wat is er toch met België aan de hand? Toegegeven, reeds in de negentiende eeuw was België een paradijs voor kapitalisten. Maar kort voor de Tweede Wereldoorlog en zeker nadien werden die kapitalisten verplicht de arbeidsvoorwaarden voor de loontrekkenden te
De robot: vriend of vijand?
Gloort weldra de driedaagse werkweek? Gilbert De Swert, voormalig hoofd van de ACV-studiedienst, vraagt het zich af in een boek over de toenemende automatisering en digitalisering van de samenleving en de gevolgen hiervan voor mens en arbeid. Leiden die ontwikkelingen
2015
Recht op sterven: een niet erkend mensenrecht
De dood blijft een taboe. Dat werd nog maar eens bewezen door 65 hoogleraren, psychiaters en psychologen die er onlangs in een open brief voor pleitten het recht op euthanasie op grond van psychisch lijden uit de euthanasiewet te schrappen.
François Mitterrand: altijd conservatief, nooit socialist
Op 8 januari 2016 zal het twintig jaar geleden zijn dat de voormalige Franse president François Mitterrand overleed. Een gelegenheid om nog eens achteruit te kijken naar die merkwaardige figuur aan de hand van een onlangs verschenen biografie. De titel
Weg met de vakbonden
De ene zijn dood is de andere zijn brood. Zelden bleek dit gezegde zo gruwelijk juist te zijn als tijdens de huidige hetze rond het stakingsrecht en de vakbonden. De dood van twee personen die aan een door stakers georganiseerde
Voorstanders onverdoofd slachten willen tegenstanders verdoven
Dieren onverdoofd slachten is een barbaarse daad en in een ontwikkelde samenleving staat de wet boven de godsdienst. Daarmee is alles gezegd wat over het onverdoofde slachten van dieren om godsdienstige motieven moet worden gezegd. Maar omdat die twee nuchtere
Lode Hancké (ex-SP): Leve Hendrik de Man (nazi-collaborateur)
De Socialistische Partij.Anders (SP.A) heeft nu wel een nieuwe voorzitter, John Crombez, maar een nieuw beleid zal de partij geenszins voeren. Daarvoor is ze al te lang vastgeroest in het kapitalistische regime en verdedigt ze de belangen van de burgerij,
De multinationals: onze echte regeerders
Bart De Wever, voorzitter van de Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA) en burgemeester van Antwerpen, verklaarde onlangs dat ‘de het de regering is die moet regeren’. Heeft De Wever dan toch enige zin voor humor of was dit zijn zoveelste staaltje van
Nieuwjaarsbrief voor de grote baas van de VRT
Antwerpen, 5 januari 2015 De heer Leo Hellemans Gedelegeerd Bestuurder VRT Auguste Reyerslaan, 52, 1043 Brussel Beste Leo, Als voormalig confrater schrijf ik je deze nieuwjaarsbrief nu je gedelegeerd bestuurder van de VRT bent geworden. Om te beginnen hoop ik
2014
Solidariteit: het F-woord van de Europese Unie
Spreek het woord solidariteit niet uit in officiële en zeker niet in Europese kringen, of je wordt op zijn minst voor een achterlijk, maar in feite voor een subversief individu aangezien. In de neoliberale, zeg maar kapitalistische, samenleving is geen
Europese Unie schendt eigen regels door soberheidsbeleid
Het door de Europese Unie opgelegde soberheidsbeleid, dat door haar lidstaten slaafs wordt uitgevoerd, is economisch ondoeltreffend en zorgt voor sociale achteruitgang. Het is bovendien in strijd met de waarden die de zogenaamde democratische landen hoog in het vaandel dragen.
N-VA: De partij van de sociale afbraak
Volgens de opiniepeilingen zal een kleine dertig procent van de Vlaamse kiezers op 25 mei 2014 zijn stem uitbrengen op de lijsten van de Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA). Hoog tijd voor die N-VA-kiezers en vanzelfsprekend ook voor de andere om het
2013
Oorlog in Sint-Truiden
Over oorlogen zijn ontelbare boeken geschreven. Meestal handelen ze over de grote politieke ontwikkelingen en militaire gebeurtenissen. We zouden dat de macro-geschiedenis kunnen noemen. Maar er bestaat ook zo iets als de micro-geschiedenis: hoe heeft ieder land, iedere gemeente, ieder
Rebellen: eeuwige strijders tegen de gevestigde (wan)orde
De geschiedenis wordt door de machthebbers geschreven om zichzelf en hun macht als uitzonderlijk, onveranderlijk, heldhaftig en onvermijdelijk voor te stellen. De geschiedenis zoals die in schoolboeken, herdenkingen en monumenten wordt vastgelegd weerspiegelt de manier waarop de machthebbers het verleden
Als een Vos de Europese passie preekt
De economische crisis blijft ook in de Europese Unie onverminderd toeslaan. Die Unie ziet bovendien geen uitweg uit die crisis. Dat hoeft niet te verbazen omdat een instelling als de Europese Unie die op kapitalistische leest is geschoeid onmogelijk de
2012
Spinoza lezen is een verademing
Baruch Spinoza is in. Hoe komt het dat een man die van 1632 tot 1677 leefde in de 21ste eeuw meer dan ooit gelezen en besproken wordt? Meer dan waarschijnlijk omdat hij iemand was die dacht en doordacht. Dat dwingt
'Vlaamse' eisen zijn patronale eisen
De vooruitgang van de N-VA bij de jongste gemeenteraadsverkiezingen zal niet meteen een onafhankelijk Vlaanderen doen ontstaan, maar zal wel een verdere verrechtsing van het beleid tot gevolg hebben. Want dat is het echte doel van de N-VA: een nationalistische
De hervormde arbeidsmarkt: iedereen een flexibele en kneedbare interim-arbeider
De bewering dat het kapitalisme ons opnieuw naar het slavendom leidt, zal in brede kringen ongetwijfeld op hoongelach worden onthaald. Wie echter de situatie van de loontrekkenden anno 2012 van naderbij bestudeert, zal vaststellen dat de termen slaaf en slavendom
Imperialisme: de ware naam van de globalisering
Michael Parenti – Hoe de rijken de wereld regeren – EPO – 199 blz.Imperialisme. Kapitalisme. Wie gebruikt die woorden nog? Bedrijfsleiders, politici, universiteitsprofessoren en journalisten zeker niet. Die hebben het over de vrije markt, de markteconomie, de vrijhandel, de globalisering.
2011
Het geld voor de pensioenen gaat naar de aandeelhouders
Gilbert De Swert – Het pensioenspook – EPO – 238 blz. De hervorming van het Belgische pensioenstelsel stond onder liberale druk bovenaan de agenda van de onderhandelingen over de regeringsvorming. Vanwege de toenemende vergrijzing zou er geen geld meer zijn
Programma voor een menselijke samenleving
Dirk Barrez – Van verontwaardiging naar verandering – Global Society vzw – 66 blz. – 6,00 euroEr is geen alternatief. Dat houden bankiers, bedrijfsleiders, economen, denktanks, politici en journalisten ons dagelijks voor. Voor hen is er geen alternatief voor het
Europa wil kapitalisme redden door burgers te verarmen
De Europese Unie drukt meer en meer een liberale stempel op haar lidstaten. Om haar richtlijnen strikt te doen opvolgen doet de EU het laatste schijntje burgerlijke democratie verdwijnen. Nationale regeringen en parlementen worden monddood gemaakt. Alleen ‘Europa’ voert het
Stilzwijgen over verzet doorbroken
Roger Rutten – Oorlog & zwijgen – Kinderen van verzetsmensen vertellen – EPO – 277 blz. – 19,50 euroRoger Rutten blijft zijn tanden in het oorlogsverleden zetten. Na zijn boeken ‘Wit & Zwart. Verzet en collaboratie in een Vlaams dorp’
S.O.S. Sociale Zekerheid
Jef Maes, Uw sociale zekerheid in gevaar, EPO, Berchem-Antwerpen. 158 blz. 15,00 euroDe sociale zekerheid ligt sinds jaren onder vuur. Ze zou te veel kosten. Besparingen zouden zich opdringen. De financiële problemen van de sociale zekerheid komen evenwel niet uit
2010
Sociaal Europa: vergeet het
François Denord et Antoine Schwartz. L’Europe sociale n’aura pas lieu, Editions Raisons d’Agir, 138 blz.Wie er nog niet van overtuigd is dat de Europese eenmaking, die na de Tweede Wereldoorlog op gang kwam, in eerste instantie een Amerikaans project was;
Herman De Dijn speelt advocaat voor Godfried Daneels
Wat gebeurt er als een emeritus hoogleraar van de KU Leuven het falen van de katholieke kerk en van haar personeel probeert goed te praten? Dat kon men lezen in een opiniestuk van Herman De Dijn dat op 4 september
Europese Unie is Big Brother
Raf Jespers, Big Brother in Europa, uitgeverij Epo, Berchem, 404 blz. € 22,00‘Meer Europa’ is de kreet die Jean-Luc Dehaene, en met hem vele anderen, al vele jaren slaakt, zonder er bij te zeggen wat ‘Meer Europa’ zoal betekent. De
Günter Wallraff ontmaskert kapitalisme van 21ste eeuw
Günter Wallraff – Heerlijke Nieuwe Wereld – Uitgeverij Ambo – 319 blz. – 19,95 euro.Begin dit jaar opende de Amerikaanse keten Starbucks een koffiehuis in het Antwerpse Centraal Station. Op de openingsdag zond de VRT-popzender MNM de hele voormiddag uit
Brits sociaal-economisch model is failliet
Patrick Artus en Alexis Garatti, Pourquoi l’Angleterre a perdu – La faillite d’un model économique et social, Editions Perrin – 251 blz. – 19,35 euro.Op 6 mei trokken de Britten naar de stembus. De pers vroeg zich vooral af wie