Toen de extreem-rechtse en libertaire Javier Milei in november 2023 werd verkozen was dat hoopvol nieuws voor sommigen en een beangstigende realiteit voor anderen.
Twee jaar later, nu er verkiezingen waren voor de helft van de Kamer en één derde van de Senaat is er weinig hoop voor de enen en erg veel angst voor een meerderheid. Dat de situatie eerst even heel slecht moest worden om nadien snel erg veel beter ter worden is vooralsnog niet uitgekomen.
Er werd flink gesnoeid in de sociale uitgaven, min 35 %, de Peso devalueerde met 50 %, de prijzen voor openbare diensten rezen de pan uit, 250.000 mensen verloren hun baan. De inflatie piekte eerst en is nu weer gedaald tot zo’n 30 %. Idem met de armoedecijfers die weer gedaald zijn tot zo’n 25 %. Maar veel gezinnen hebben achterstallige betalingen te doen voor de leningen die ze afsloten en de rentevoeten zijn immens hoog.
Milei kon lange tijd een zekere populariteit behouden, precies omdat er die hoop was van eventjes slecht en daarna het paradijs.
Bij de verkiezingen van enkele weken geleden in Buenos Aires bleek dat de hoop wel aan het verdwijnen is. Buenos Aires is weliswaar een bastion van het peronisme, maar het verlies van Milei schudde toch heel wat mensen wakker. Neen, het ging nog steeds absoluut niet goed.
De corruptieschandalen dragen daar zeker toe bij. Milei zelf kwam in nauwe schoentjes met de cryptomuntenaffaire bij zijn aantreden, zijn zus, ‘el jefe’ Karina, wordt vervolgd voor steekpenningen die ze kreeg bij de aankoop van medicijnen voor gehandicapten. Andere regeringsleden zijn eveneens in affaires verwikkeld.
Met de hulp van je vrienden
En toch won Milei deze verkiezingen. Zijn partij haalde 40,7 % van de stemmen, tegen 34,5 % voor de peronisten. Dat is weliswaar goed 13 % minder dan bij de verkiezingen van 2023, maar wel degelijk een overwinning. Zelfs in Buenos Aires konden de peronisten hun succes niet herhalen. De participatiegraad was 68 %, extreem laag voor het land. Het wijst erop dat velen niet voor Milei wilden stemmen maar zich ook niet herkenden in enig alternatief.
Bij zijn aantreden had Milei al duidelijk gemaakt dat hij altijd onvoorwaardelijk het beleid van de V.S. én van Israël zou steunen.
Dat komt nu goed van pas, want de muntvoorraad is weer op. Milei had de koers van de Peso enigszins kunnen stabiliseren door hem te koppelen aan de Dollar, na een lening van 20 miljard US$ van het IMF, maar uiteindelijk dreigt weer een devaluatie.
Milei trok naar Washington en zie, er werden drie dingen afgesproken.
In eerste instantie een swap-akkoord: de VS koopt Pesos zodat de dringendste nood wordt gelenigd. Goed voor 20 miljard USDollar.
In tweede instantie wil de VS nog eens 20 miljard USDollar lenen, tenminste als Milei de verkiezingen nu wint. Trump betaalt niet aan ‘losers’. ‘Ze vechten om te overleven, zei Trump, ze zijn nu aan het sterven’.
Ten derde wil Trump wel een handelsakkoord afsluiten, maar nogmaals, alleen als zijn vriend het haalt. Trump wil best meer vlees kopen en voordelen binnenhalen voor zijn farmabedrijven.
Wat Milei in ruil heeft beloofd is niet echt geweten. Wellicht heeft het te maken met de bouw van militaire bases, toegang tot grondstoffen en een eind maken aan de Chinese aanwezigheid in het land. Eenvoudig zal dat niet zijn, want de Chinezen zijn in diverse sectoren actief. Argentinië zou het NAVO-beleid moeten volgen en de VS willen een militaire basis in Ushuaia, waarvoor ook de toestemming van het VK nodig is.
Er is ook weinig geweten over een bezoek aan de Britse ambassade met de militaire top. Dat kan te maken hebben met de Malvinas / Falkland eilanden en/of de ‘lessen uit Oekraïne’
De invloed van de VS is behoorlijk groot geworden. De JP Morgan bank heeft haar mannetjes binnen de regering die alles doen om de financiële belangen veilig te stellen.
Voor Trump is het opnieuw zijn versie van de Monroe-doctrine, Amerika voor de V.S. in plaats van Amerika voor de Amerikanen.
De uitverkoop van Argentinië
Milei en zijn ‘La Libertad Avanza’ hebben noig steeds geen meerderheid in het Parlement, maar wel voldoende – meer dan één derde – om te vermijden dat men zijn veto’s zou wegstemmen. Hij kan ook een coalitie afsluiten met de partij van de conservatieven, PRO, van Mauricio Macri.
De huidige crisis in Argentinië weegt erg zwaar. Men verwijt Milei dat hij de soevereiniteit van het land volledig heeft uitgehold en tegen de grondwet heeft gehandeld. Het wisselkoersbeleid is in feite volledig uit handen gegeven.
De minister van Buitenlandse Zaken en die van Justitie dienden deze week hun ontslag in, net als de directeur van de Nationale Bank.
Het waren ook buitenlandse bedrijven zijn die de tellingen deden van de verkiezingsresultaten.
De partij van Milei is alles behalve goed georganiseerd en had de grootste moeite om bekwame mensen te vinden voor haar lijsten. Ze zijn uiteindelijk gevuld met volslagen onbekenden.
‘Je kiest voor Milei of je kiest voor je land’, aldus Cristina Fernandez de Kirchner, ex-President met huisarrest.
Het is de angst die heeft overwonnen, zo wordt gezegd. De helft van de weg is afgelegd, we wachten op de andere helft. Met de geplande hervormingen van het arbeidsrecht, het strafrecht, de belastinghervorming en een herziening van internationale akkoorden is het weinig waarschijnlijk dat de gewone Argentijn er beter van wordt.
De investeerders keken vooralsnog de kat uit de boom. Bij verlies verwachtte men erg negatieve reacties van ‘de markten’. Wellicht wordt het tij op dit vlak tenminste gekeerd.
