INTERNATIONALE POLITIEK

Argentinië: kantje boordje

Image

Een tussentijdse verkiezing voor een half Parlement, is dat belangrijk? Ach, we zien later wel, zou je kunnen denken. En toch zijn de verkiezingen van zondag 14 november in Argentinië bepalend voor de toekomst van Latijns Amerika, en voor Argentinië zelf, uiteraard.

Dat zit zo. Zuid- en Centraal Amerika, en tel Mexico in het Noorden er even bij, is momenteel sterk verdeeld tussen links en rechts. Mexico, Venezuela, Peru en Bolivia zijn grote landen met een progressieve regering. Colombia, Brazilië, Chili zijn grote landen met een uitgesproken rechtse regering. Maar het zijn drie landen die, met wat geluk, bij de volgende verkiezingen een links President kunnen krijgen. Voor de machtsverhoudingen op het continent scheelt dat een slok op een borrel, denk aan de nefaste rol die momenteel wordt gespeeld door de Organisatie voor Amerikaanse Staten en de pogingen om die te vervangen door een andere instelling waarin de V.S. geen dominante rol spelen.

Vandaar dat de verkiezingen in Argentinië wel degelijk een grote rol spleen. Maar de vooruitzichten zijn niet al te positief.

De progressieve regering van President Alberto Fernandez en vice-President Cristina de Kirchner verloor verrassend de voorverkiezingen van 12 september met marges die nog moeilijk kunnen omgedraaid worden. Nationaal haalde het Frente de Todos slechts 31 % en de oppositie van Juntos por el Cambio 40 %. In de hoofdstad Buenos Aires lijkt het helemaal hopeloos, de oppositie haalde er dubbel zoveel stemmen als de regering. In de provincie Buenos Aires is het verschil dan weer niet meer dan 4 %. Veel aandacht gaat naar Javier Miliei, de ‘libertaire’ kandidaat voor wie alle ‘vijanden van links’ per definitie bondgenoten zijn.

Zondag moet de helft van de volksvertegenwoordigers verkozen worden en één derde van de senatoren.

De peilingen zijn onbetrouwbaar en trachten meer te beïnvloeden dan echt te zoeken naar hoe er kan gestemd worden. De kans is echter reëel dat de Peronisten in de Kamer van Volksvertegenwoordigers terug vallen op 117 zetels, tegenover een oppositie met 116 zetels, en zich in de Senaat tevreden moeten stellen met 35 zetels.

De participatiegraad was 68 % en er wordt daarom nu gemikt op zoveel mogelijk kiezers die het tij kunnen doen keren.

De permanente crisis

Voor een verklaring voor dit slechte resultaat moet niet ver gezocht worden. Het land moet afrekenen met twee gelijktijdige grote crises, zei Cristina: COVID-19 en de erfenis van de vorige rechtse President Mauricio Macri.

Het is goed heel even aan het recente verleden te herinneren. In 2001 maakte Argentinië zijn zoveelste ‘default’ mee, het kon na jaren interventie van het IMF zijn schuldenlast niet meer terugbetalen. Toen in 2002 Nestor Kirchner aan de macht kwam werd voor een radikaal andere koers gekozen met meer overheidsbestedingen en met de nationalisering van geprivatiseerde bedrijven. Veel fabrieken kwamen in handen van hun  arbeiders.

De schuld aan het IMF werd terugbetaald en met de privé-schuldeisers werd een akkoord afgesloten. Dat was echter niet volledig, de aasgierfondsen bleven de totale terugbetaling eisen en Argentinië bleef uitgesloten van de financiële markten. Maar het land kroop langzaam uit het dal met groeicijfers van 8 tot 9 % per jaar.

In 2015 kwam Mauricio Macri aan de macht die opnieuw meer soberheid invoerde en de aasgierfondsen het geld gaf waar ze om vroegen. Hij sloot zelfs een nieuwe lening af met het IMF voor niet minder dan 50 miljard US$. Dat was de grootste lening ooit van deze Bretton Woodsinstelling en Argentinië had op die manier 43 % van alle uitstaande leningen van het IMF in handen!

Dat heeft niet mogen baten. Het geld verdween grotendeels naar fiscale paradijzen, de kapitaalvlucht was enorm.

In 2019 komen de Peronisten weer aan de macht, met Alberto Fernandez als President en Cristina – de weduwe van Nestor Kirchner – als vice-President. Zij moeten de zware crisis met opnieuw een onbetaalbare schuldenlast oplossen. De inflatie bedraagt 50 % op jaarbasis en de ‘nupos’ – de nieuwe armen – groeien weer snel aan. Men schat dat Argentinië dat vijftig jaar geleden nog bij de rijkste landen ter wereld behoorde met nauwelijks 1 % armen, er nu om en bij de 45 % verarmde mensen telt. Sinds 2016 is de koopkracht van de bevolking aan het dalen.

De Kirchners hebben Argentinië in het begin van de eenentwintigste eeuw van een zeer zware crisis gered. Nu lukt het nog nauwelijks en er wordt gebakkeleid over een al dan niet nieuw akkoord met het misdadige IMF. De President zoekt naar een akkoord met de grote agro-ondernemingen. Vandaag is Argentinië met 23 % van de uitstaande leningen van het IMF nog steeds de grootste schuldenaar. De vraag die bepalend is voor de toekomst gaat over de hoogte van de overheidsuitgaven.

Tel daarbij de vele grote en kleine interne schandalen, zoals het verjaardagsfeestje voor de vrouw van de President, terwijl het land in lockdown was. De geplande reis van ex -President Macri naar Saoedi-Arabië, terwijl hij voor de rechter moet verschijnen in een  spionageschandaal naar familieleden van de 38 bemanningsleden die omkwamen in een duikbootongeval in 2017. De zaak van AMIA, de Joods-Argentijnse vereniging waar bij een bomaanslag in 1994 85 doden vielen, is nog steeds niet opgelost. In het Zuiden van het land blijven de Mapuche inheemsen vechten voor hun land.

De verkiezingen van zondag 14 november zijn geen eindpunt. De Presidentsverkiezingen van 2023 kunnen eventueel wel een nieuwe start betekenen, maar in welke richting valt vandaag nog niet te zeggen. Daarom kan zondag wel belangrijk zijn, voor Argentinië zelf en voor het subcontinent.

Relevant

Argentinië. In gesprek met Atilio Boron

FM: Verkozenen van uiterst rechts zijn al lang geen uitzondering meer. Toch blijft het voor veel buitenstaanders moeilijk te begrijpen dat iemand als Javier Milei kon verkozen worden als…

Venezuela: arrestatiebevel voor Javier Milei

Uitpers was, voor zover we weten, het enige blad dat twee jaar geleden berichtte over het ‘krankwaanzinnige’ verhaal van het Venezolaanse vliegtuig met zijn Iraanse bemanning dat werd vastgehouden…

Javier Milei: een ‘nest vol ratten’

Vooralsnog blijkt de President van Argentinië niet van plan te zijn zijn taalgebruik wat op te schonen. Het Parlement is een rattennest, betogers zijn terroristen, wie pleit voor hogere…

Laatste bijdrages

Fascisme of anarcho-kapitalisme?

Is de aankomst van President Trump en zijn bondgenoten in de VS het begin van een nieuw fascistisch tijdperk? Er is al heel wat inkt over gevloeid want de…

VS. Vakbonden in oog van de storm

De Amerikaanse vakbonden boekten de laatste tijd aardige successen: gewonnen stakingen en goede cao’s. Sinds 2021 verdubbelde het aantal stemmingen over lidmaatschap van een vakbond. De vakbonden zijn ook…

Mennonieten koloniseren

Koloniseren behoort beslist niet uitsluitend tot het verleden. Wat vandaag gebeurt is wellicht op kleinere schaal dan vroeger, maar het blijft koloniseren. Een voorbeeld dat tot de verbeelding spreekt:…

Joden en moslims aan zet

You May Also Like

×